۴۱۲.الإمام عليّ عليه السلام :الصَّلاةُ صابونُ الخَطايا ^۱ .

۴۱۳.عنه عليه السلامـ في كَلامٍ لَهُ يوصي فيهِ أصحابَهُ بِالصَّلاةِ ـ: وإنَّها لَتَحُتُّ الذُّنوبَ حَتَّ الوَرَقِ ، وتُطلِقُها إطلاقَ الرِّبَقِ ، وشَبَّهَها رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله بِالحَمَّةِ تَكونُ عَلى بابِ الرَّجُلِ ، فَهُوَ يَغتَسِلُ مِنها فِي اليَومِ واللَّيلَةِ خَمسَ مَرّاتٍ ، فما عَسى أن يَبقى عَلَيهِ مِنَ الدَّرَنِ ^۲ .

۴۱۴.أبو حَمزَةَ الُّثماليّ :سَمِعتُ أحَدَهُما يَقولُ : إنَّ عَليًّا عليه السلام أقبَلَ عَلَى النّاسِ فَقالَ : أيُّ آيَةٍ في كِتابِ اللّهِ أرجى عِندَكُم ؟ فَقالَ بَعضُهُم : «إنَّ اللّهَ لا يَغفِرُ أنْ يُشرَكَ بِهِ ويَغفِرُ ما دونَ ذلِكَ لِمَن يَشاءُ»^۳ قال : حَسَنَةٌ ولَيسَت إيّاها ، فَقالَ بَعضُهُم : «يا عِباديَ الَّذينَ أسرَفوا عَلى أنفُسِهِم لا تَقنَطوا مِن رَحمَةِ اللّهِ»^۴ قالَ : حَسَنَةٌ ولَيسَت إيّاها ، وقالَ بَعضُهُم : «الَّذينَ إذا فَعَلوا فاحِشَةً أو ظَلَموا أنفُسَهُم ذَكَرُوا اللّهَ فَاستَغفَروا لِذُنوبِهِم»^۵ قالَ : حَسَنَةٌ ولَيسَت إيّاها ، قالَ: ثُمَّ أحجَمَ النّاسُ ، فَقالَ : ما لَكُم يا مَعشَرَ المُسلِمينَ ؟ قالوا : لا وَاللّهِ ما عِندَنا شَيءٌ ، قالَ : سَمِعتُ رَسولَ اللّهِ صلى الله عليه و آلهيَقولُ : أرجى آيَةٍ فيكِتابِ اللّهِ «وأقِمِ الصَّلاةَ طَرَفَيِ النَّهارِ وزُلَفًا مِنَ اللَّيلِ»^۶ وقَرَأَ الآيَةَ كُلَّها ، وقالَ: يا عَليُّ، والَّذي بَعَثَني بِالحَقِّ بَشيرًا ونَذيرًا إنَّ أحَدَكُم لَيَقومُ إلى وضوئِهِ فَتَساقَطُ عَن جَوارِحِهِ الذُّنوبُ ، فَإِذَا استَقبَلَ[اللّهَ ]بِوَجهِهِ وقَلبِهِ لَم يَنفَتِل عَن صَلاتِهِ وعَلَيهِ مِن ذُنوبِهِ شَيءٌ كَما وَلَدَتهُ اُمُّهُ ، فَإِن أصابَ شَيئًا بَينَ الصَّلاتَينِ كانَ لَهُ مِثلُ ذلِكَ ، حَتّى عَدَّ الصَّلواتِ الخَمسَ ، ثُمَّ قالَ : يا عَليُّ ، إنَّما مَنزِلَةُ الصَّلَواتِ الخَمسِ لاُِمَّتي كَنَهرٍ جارٍ عَلى بابِ أحَدِكُم ، فَما ظَنَّ أحَدُكُم لَو كانَ فيجَسَدِهِ دَرَنٌ ثُمَّ اغتَسَلَ فيذلِكَ النَّهرِ خَمسَ مَرّاتٍ فِي اليَومِ، أكانَ
يَبقى في جَسَدِهِ دَرَنٌ؟ فَكذلِكَ وَاللّهِ الصَّلَواتُ الخَمسُ لاُِمَّتي ^۷ .

۴۱۲.امام على عليه السلام :نماز ، صابون خطاهاست.

۴۱۳.در گفتارى كه در آن يارانش را به نماز سفارش مى كرد ـ : و همانا نماز ، گناهان را چون برگ فرو مى ريزد و آن ها را مى گشايد آن گونه كه بند از كسى بگشايند و پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ، آن را به چشمه آب گرم كه بر در خانه مرد روان باشد، تشبيه كرد كه شبانه روز، پنج بار خود را در آن بشويد ، ديگر چركى بر تن وى نخواهد ماند.

۴۱۴.ابوحمزه ثمالى:از يكى از دو (امام باقر يا امام صادق) شنيدم كه مى فرمايد: حضرت على عليه السلام به مردم رو كرد و گفت: اميدوار كننده ترين آيه در كتاب خدا كدام است؟ برخى گفتند: «بى گمان خداوند شرك ورزيدن به خود را نمى بخشد وپائين تر از آن را براى هر كه بخواهد مى بخشد» .
فرمود: نيكوست ولى آن نيست. برخى گفتند: «اى بندگان من ـ كه بر خويشتن زياده روى روا داشته ايد ـ از رحمت خدا نوميد مشويد» .
فرمود: نيكوست ولى آن نيست. برخى گفتند: «آنان كه چون كار زشتى كنند ، يا بر خود ستم روا دارند، خدا را به ياد مى آورند و براى گناهانشان آمرزش مى خواهند» .
فرمود: نيكوست ولى آن نيست. پس مردم، از سخن باز ايستادند و حضرت فرمود: اى مردم مسلمان، شما را چه مى شود؟ گفتند: نه،به خدا سوگند، چيزى نمى دانيم. فرمود:شنيدم پيامبر خدا صلى الله عليه و آله مى گويد: اميدوار كننده ترين آيه در كتاب خدا اين است: «در دو طرف روز و نخستين ساعات شب نماز برپا دار» و همه آيه را قرائت كرد و گفت: اى على، سوگند به كسى كه مرا به حق، مژده دهنده و ترساننده برانگيخت؛ همانا يكى از شما به وضو بر مى خيزد، پس گناهانش از اندامش فرو مى ريزد و هنگامى كه با برون و درون به خدا رو كند، از نمازش باز نمى گردد ، جز آنكه از گناهانش چيزى بر او نمانده است ؛
همانگونه كه مادرش او را زاده بوده . پس اگر به گناهى ميان دو نماز گرفتار آمد برايش چنين است تا اينكه هر پنج نماز را شمرد و سپس گفت: اى على، جايگاه نمازهاى پنجگانه براى امتم چون جويى است كه بر در خانه يكى از شما روان باشد، پس چه گمان مى بريد اگر يكى از شما در تنش چركى باشد و در آن جوى پنج بار در روز خود را بشويد، آيا در تن وى چركى مى ماند؟ به خدا سوگند، نمازهاى پنجگانه براى امتم نيز همينگونه است.

۴۰۷.الإمام عليّ عليه السلام :مَن أتَى الصَّلاةَ عارِفًا بِحَقِّها غُفِرَ لَهُ ^۱ .

۴۰۸.عنه عليه السلام :ما أهَمَّني ذَنبٌ اُمهِلتُ بَعدَهُ حَتّى اُصَلّيَ رَكعَتَينِ ^۲ .

راجع : الحديث 128 و 217 .

2 / 27

طَهارَةُ النَّفسِ

۴۰۹.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :إنَّما مَثَلُ الصَّلاةِ فيكُم كَمَثَلِ السَّريِّ ـ وهُوَ النَّهرُ ـ عَلى بابِ أحَدِكُم يَخرُجُ إلَيهِ فِياليَومِ واللَّيلَةِ ، يَغتَسِلُ مِنهُ خَمسَ مَرّاتٍ ، فَلَم يَبقَ الدَّرَنُ مَعَ الغَسلِ خَمسَ مَرّاتٍ ، ولَم تَبقَ الذُّنوبُ مَعَ الصَّلاةِ خَمسَ مَرّاتٍ ^۳ .

۴۱۰.الإمام الباقر عليه السلام :قالَ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله : لَو كانَ عَلى بابِ دارِ أحَدِكُم نَهرٌ فَاغتَسَلَ في كُلِّ يَومٍ مِنهُ خَمسَ مَرّاتٍ أكانَ يَبقى في جَسَدِهِ مِنَ الدَّرَنِ شَيءٌ ؟ قُلنا ^۴ : لا ، قالَ : فَإِنَّ مَثَلَ الصَّلاةِ كَمَثَلِ النَّهرِ الجاري كُلَّما صُلّيَ صَلاةٌ كَفَرَت ما بَينَهُما مِنَ الذُّنوبِ ^۵ .

۴۱۱.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :الصَّلَواتُ الخَمسُ كَفّارَةٌ لمِا بَينَها ، أرَأَيتُم لَو أنَّ رَجُلاً كانَ لَهُ مُغتَسَلٌ بَينَ منزِلهِ ومُعتَمَلِهِ خَمسَةُ أنهارٍ ، فَإِذَا انطَلَقَ إلى معتَمَلِهِ عَمِلَ فيهِ ما شاءَ اللّهُ فَأَصابَهُ الوَسَخُ والعَرَقُ ، فَكُلَّما مَرَّ بِنَهرٍ اِغتَسَلَ ما كانَ ذلِكَ يُبقِي مِن دَرَنِه ؟ وكَذلِكَ الصَّلواتُ كُلَّما عَمِلَ خَطِيئةً أو ما شاءَ اللّهُ ثُمّ صَلَّى ودَعا واستَغفَرَ غفِرَ لَهُ ما كانَ فيهِ ^۶ .

۴۰۷.امام على عليه السلام :هر كس نماز را با آگاهى از حقيقتش به جا بياورد آمرزيده مى شود.

۴۰۸.گناهى كه مهلت يابم پس از آن دو ركعت نماز بخوانم، مرا انديشناك نمى كند.

2/27

پاكى جان

۴۰۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :مثال نماز در ميان شما ، مثال جوى آبى است كه بر خانه يكى از شما روز و شب روان باشد و او پنج بار خود را در آن بشويد. پس (همانگونه كه) هيچ چركى با پنج بار شستن باقى نمى ماند ، گناهان نيز با پنج بار نماز خواندن ، باقى نمى مانند.

۴۱۰.امام باقر عليه السلام :پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود: اگر بر در خانه يكى از شما، جويى باشد و هر روز پنج بار خود را در آن بشويد، در تن وى چركى باقى مى ماند؟ گفتيم: ^۷ نه . فرمود: پس همانا مثال نماز، مثال همان جوى روان است كه هرگاه نماز مى گزارد ، آنچه گناه ميان آن دو (نماز) است پاك مى كند.

۴۱۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :نمازهاى پنجگانه كفّاره ميان آنان است . اگر مردى ميان منزل و محل كارش ، پنج جوى آب براى شست و شوى خويش داشته باشد و هر گاه به محل كارش برود و در آن كار كند و عرق بريزد به اين جويها مى رود و خود را پاكيزه مى سازد ، آيا از چرك و كثيفى
وى چيزى مى ماند ؟ نمازهاى پنجگاه نيز چنين است ، هر گاه خطايى از او سرزند يا آنچه خدا خواهد بشود ، نماز بگزارد و دعا كند و آمرزش بطلبد ، هر چه در اوست آمرزيده گردد .