۲۲.عنه صلى الله عليه و آله :الصَّلاةُ مِن شَرائِعِ الدّين ، وفيها مَرضاةُ الرَّبِّ عز و جل ، وهيَ مِنهاجُ الأَنبياءِ ^۱ .

۲۳.عنه صلى الله عليه و آله :لا خَيرَ في دينٍ لا رُكوعَ فيهِ ولا سُجودَ ^۲ .

۲۴.عنه صلى الله عليه و آله :قالَ اللّهُ تَعالى : قَسَمتُ الصَّلاةَ بَيني وبَينَ عَبدي نِصفَينِ ولِعَبدي ما سَأَلَ ، فَإِذا قالَ العَبدُ : «الحَمدُ للّهِِ رَبِّ العالَمينَ» قالَ اللّهُ تَعالى : حَمِدَني عَبدي ، وإذا قالَ : «الرَّحمنِ الرَّحيمِ» قالَ اللّهُ تَعالى : أثنى عَلَيَّ عَبدي ، وإذا قالَ : «مالِكِ يَومِ الدّينِ» قالَ : مَجَّدَني عَبدي (وَقالَ مَرَّةً : فَوَّضَ إلَيَّ عَبدي) ، فَإِذا قالَ : «إيّاكَ نَعبُدُ وَإيّاكَ نَستَعينُ» قالَ : هذا بَيني وبَينَ عَبدي ولِعَبدي ما سَأَلَ ، فَإِذا قالَ : «اِهدِنا الصِّراطَ المُستَقيمَ صِراطَ الَّذينَ أنعَمتَ عَلَيهِم غَيرِ المَغضوبِ عَلَيهِم وَلاَ الضّالّينَ» قالَ : هذا لِعَبدي ولِعَبدي ما سَأَلَ ^۳ .

راجع : الحديث 12 .

فائدة :

قال صاحب الجواهر رحمه الله ـ بعد نقل روايات في فضل الصلاة ـ : لا يختصّ هذا الفضل بخصوص الفرائض الخمس من الصلوات وإن اختصّت بعض الأخبار بها ، بل قد يقال بانصراف ما كان موضوعه لفظ الصلاة إليها لأنّها هي المعهودة المستعملة التي لم يُسأل العبد بعد أدائها عن غيرها ، إلاّ أنّ التأمّل فيما ورد عنهم عليهم السلام بل هو صريح البعض يقضي بعدم الفرق بين الفرض والنفل في هذا الفضل وأنّهما جميعًا خير العمل ^۴ .

۲۲.نماز، از دستورات دين و در آن، خشنودى پروردگار عز و جلنهفته و راه روشن پيامبران است.

۲۳.دينى كه ركوع و سجود در آن نباشد، هيچ خيرى ندارد.

۲۴.خداوند تعالى فرموده است:نماز را بين خود و بنده ام دو نيمه كرده ام و آنچه بخواهد به او مى دهم.
پس هنگامى كه بنده مى گويد: «الحمد للّه ربّ العالمين» خداوند تعالى مى گويد: بنده ام مرا ستود. و هنگامى كه گفت: «الرحمن الرحيم»خداوند تعالى مى گويد: بنده ام مرا ستايش كرد و هنگامى كه گفت: «مالك يوم الدين»مى گويد: بنده ام مرا بزرگ داشت (يك بار فرمود: بنده ام [ امرش را ]به من واگذارد) و هنگامى كه گفت: «ايّاك نعبد و ايّاك نستعين»مى گويد: اين بين من و بنده ام مى باشد و آنچه خواست به او مى دهم. پس هنگامى كه گفت: «اهدنا الصراط المستقيم»مى گويد: اين براى بنده ام مى باشد و آنچه خواست به او مى ده ^۵ .

فائده:

صاحب كتاب بزرگ جواهر الكلام فى شرح شرائع الاسلام پس از نقل روايتهايى در فضيلت نماز مى گويد: اين فضيلت، اختصاص به نمازهاى پنجگانه واجب ندارد، گرچه برخى خبرها مخصوص به آن هاست. بلكه گفته مى شود منظور هر روايتى كه واژه صلاة دارد آن ها هستند؛ چون معروف و رايج بوده و جز آن ها نماز ديگرى را از بنده نمى خواهند. امّا دقّت در آنچه از پيشوايان رسيده كه برخى صراحت هم دارند حكم مى كند در اين فضيلت، بين واجب و مستحب فرقى نگذاريم و هر دو را بهترين كار بدانيم .

الفصل الرابع: فضل الصلاة

۱۴.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :الصَّلاةُ نورٌ ^۱ .

۱۵.عنه صلى الله عليه و آله :الصَّلاةُ نورُ المُؤمِنِ ، والصَّلاةُ نورٌ مِنَ اللّهِ ^۲ .

۱۶.عنه صلى الله عليه و آله :صَلاةُ الرَّجُلِ نورٌ في قَلبِهِ ، فَمَن شاءَ مِنكُم فَليُنَوِّر قَلبَهُ ^۳ .

۱۷.عنه صلى الله عليه و آله :الصَّلاةُ بُرهانٌ ^۴ .

۱۸.عنه صلى الله عليه و آله :صَلاةٌ في أثَرِ صَلاةٍ لا لَغوَ بَينَهُما كِتابٌ في عِلّيّينَ ^۵ .

۱۹.عنه صلى الله عليه و آله :ألا إنَّ الصَّلاةَ مَأدُبَةُ اللّهِ فِي الأَرضِ ، قَد هَنَّأَها لِأَهلِ رَحمَتِهِ في كُلِّ يَومٍ خَمسَ مَرّاتٍ ^۶ .

۲۰.عنه صلى الله عليه و آله :إنَّ لِكُلِّ شَيءٍ زينَةً وزينَةُ الإِسلامِ الصَّلَواتُ الخَمسُ ، ولِكُلِّ شَيءٍ رُكنٌ ورُكنُ المُؤمِنِ الصَّلاةُ ، ولِكُلِّ شَيءٍ سِراجٌ وسِراجُ قَلبِ المُؤمِنِ الصَّلَواتُ الخَمسُ ^۷ .

۲۱.عنه صلى الله عليه و آله :إنَّ اللّهَ عز و جل لا يَفتَرِضُ شَيئًا أفضَلَ مِنَ التَّوحيدِ والصَّلاةِ ، ولَو كانَ شَيءٌ أفضَلَ منهُ لاَفتَرَضَهُ عَلى مَلائِكَتِهِ مِنهُم راكِعٌ وساجِدٌ ^۸ .

فصل چهارم: فضيلت نماز

۱۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :نماز، نور است.

۱۵.نماز، نور مؤمن است، نماز نورى از خداوند است.

۱۶.نماز انسان، نورى در دل اوست. پس هر كس مى خواهد، دلش را نورانى كند.

۱۷.نماز، دليل روشن و آشكارى است.

۱۸.نماز پشت سر نماز بدون كار بيهوده در ميانشان، در عليين نوشته شود.

۱۹.آگاه باشيد كه نماز، خوراك مهمانى خداوند در زمين است كه براى شايستگان رحمتش در هر روز پنج مرتبه، آماده و گوارايش مى سازد.

۲۰.هر چيز را زينتى است و زينت اسلام، نمازهاى پنجگانه است و هر چيز پايه اى دارد و پايه مؤمن، نماز است و براى هر چيز، چراغى است و چراغ دل مؤمن ، نمازهاى پنجگانه است.

۲۱.خداوند عز و جل چيزى برتر از توحيد و نماز را واجب نمى كند و اگر چيزى برتر بود، آن را بر فرشتگانش واجب مى كرد كه برخى در ركوع و برخى ديگر در سجودند.