11 / 23
الصَّلاةُ فيما يَلي مِنَ الأَماكِنِ
۳۵۵.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :الأَرضُ كُلُّها مَسجِدٌ إلاَّ المَقبَرَةَ والحَمّا ۱ .
۳۵۶.عنه صلى الله عليه و آله :لَيسَ يَنبَغي أن يَكونَ فِي البَيتِ شَيءٌ يَشغَلُ المُصَلِّيَ ۲ .
۳۵۷.عنه صلى الله عليه و آله :ثَلاثَةٌ لا يَتَقَبَّلُ اللّهُ عز و جل لَهُم بِالحِفظِ . . . رَجُلٌ صَلّى عَلى قارِعَةِ الطَّريقِ ۳ .
۳۵۸.ابنُ عُمَر :إنَّ رَسولَ اللّهِ صلى الله عليه و آله نَهى أن يُصَلّى في سَبعَةِ مَواطِنَ : فِي المَزبَلَةِ ، والمَجزَرَةِ ۴ ، والمَقبَرَةِ ، وقارِعَةِ الطَّريقِ ، وفِي الحَمّامِ ، و [في ]مَعاطِنِ الإِبلِ ۵ ، وفَوقَ [ظَهرِ] بَيتِ اللّهِ ۶ .
۳۵۹.عبدُاللّهِ بنُ عَطاء :سارَ ( أبو جَعفرٍ عليه السلام ) وسِرتُ حَتّى إذا بَلَغنا مَوضِعًا آخَرَ قُلتُ لَهُ : الصَّلاةَ جُعِلتُ فِداكَ ، فَقالَ : هذا وادِي النملِ لا يُصلّى فيهِ ، حَتّى إذا بَلَغنا مَوضِعًا آخَرَ قُلتُ لَهُ مِثلَ ذلِكَ ، فَقالَ : هذِهِ الأَرضُ مالِحَةٌ لا يُصلّى فيها ۷ .
۳۶۰.الإمام الصادق عليه السلام :عَشرَةُ مَواضِعَ لا يُصَلّى فيها : الطّينُ والماءُ والحَمّامُ والقُبورُ ومَسانُّ الطَّريقِ وقُرَى النَّملِ ومَعاطِنُ الإِبلِ ومَجرَى الماءِ والسَّبِخُ والثَّلجُ ۸ .
۳۶۱.عنه عليه السلام :لا يُصَلّى في بَيتٍ فيهِ خَمرٌ أو مُسكِرٌ ۹ .
۳۶۲.عنه عليه السلام :لا تُصَلِّ في بَيتٍ فيهِ خَمرٌ ولا مُسكِرٌ لِأَنَّ المَلائِكَةَ لا تَدخُلُهُ ۱۰ .
11/23
نماز خواندن در مكانهايى كه ذكرشان مى آيد
۳۵۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :همه زمين مسجد است ، جز مقبره و حما ۱۱ .
۳۵۶.شايسته نيست در اتاق چيزى باشد ، كه نمازگزار را مشغول دارد ۱۲ .
۳۵۷.سه كس هستند كه خداوند عز و جل نگهدارى آنان را نپذيرفته است: .... كسى كه در ميان جاده نماز مى گزارد.
۳۵۸.ابن عمر:همانا پيامبر خدا صلى الله عليه و آله از نماز خواندن در هفت مكان، نهى كرد: در جايگاه زباله، قربانگاه، مقبره، ميان راه، در حمام، جاى باش شتران و پشت بام خانه خدا.
۳۵۹.عبداللّه بن عطاء:امام باقر عليه السلام حركت كرد و من نيز با ايشان روانه شدم ، تا اينكه به جايى ديگر رسيديم. به ايشان گفتم: نماز، فدايت شوم. فرمود: اينجا لانه مورچگان است، در آن نماز خوانده نمى شود به جايى ديگر رسيديم . همانگونه گفتم، فرمود: اينجا شوره زار است، در آن نماز خوانده نمى شود ۱۳ .
۳۶۰.امام صادق عليه السلام :دَه مكان است كه در آن ها نماز خوانده نمى شود: گِل، آب، حمام، گورستان، راهى كه در آن رفت و آمد مى شود، لانه مورچگان، جاى باش شتران، راه آب، شوره زار و يخ و برف.
۳۶۱.در اتاقى كه شراب يا مست كننده ديگرى باشد، نماز خوانده نمى شود.
۳۶۲.در اتاقى كه در آن شراب يا مست كننده ديگرى هست، نماز نخوان ؛ زيرا فرشتگان داخل آن نمى شوند.
1.م سنن الترمذي : ۲ / ۱۳۱ / ۳۱۷ ، سنن أبي داود : ۱ / ۱۳۳ / ۴۹۲ ، سنن ابن ماجة : ۱ / ۲۴۶ / ۷۴۵ ، سنن الدارمي : ۱ / ۳۴۴ / ۱۳۶۲ ، مسند ابن حنبل : ۴ / ۱۶۵ / ۱۱۷۸۴ وفيه «كلّ الأرض مسجد وطهور إلاّ . . .» ، المستدرك على الصحيحين : ۱ / ۳۸۱ / ۹۱۹ كلّها عن أبي سعيد .
2.سنن أبي داود : ۲ / ۲۱۵ / ۲۰۳۰ ، مسند ابن حنبل : ۹ / ۶۸ / ۲۳۲۸۱ ، المعجم الكبير : ۹ / ۶۲ / ۸۳۹۶ كلّها عن عثمان بن طلحة ، التاريخ الكبير : ۶ / ۲۱۱ عن اُمّ عثمان بنت سفيان وفيه «يلهى» مكان «يشغل» .
3.الخصال : ۱۴۱ / ۱۶۱ عن محمّد بن الحسين بإسناده رفعه .
4.المجزرة : الموضع الذي تُنحر فيه الإبل وتُذبح فيه البقر والشاء (النهاية : ۱ / ۲۶۷) .
5.العَطَن للإبل كالوَطَن للناس، وقد غلب على مَبْرَكها حول الحوض ، والمَعْطَنَ كذلك (لسان العرب : ۱۳ / ۲۸۶) .
6.سنن الترمذي : ۲ / ۱۷۸ / ۳۴۶ ، سنن ابن ماجة : ۱ / ۲۴۶ / ۷۴۶ .
7.الكافي : ۸ / ۲۷۶ / ۴۱۷ ، المحاسن : ۲ / ۹۲ / ۱۲۴۳ وفيه «لا نصلّي فيه . . . لا نصلّي فيها» مكان «لا يُصلّى فيه . . . لا يُصلّى فيها» .
8.الكافي : ۳ / ۳۹۰ / ۱۲ ، الاستبصار : ۱ / ۳۹۴ / ۱۵۰۴ ، الخصال : ۴۳۴ / ۲۱ كلّها عن عبداللّه بن الفضل عمّن حدّثه ، الفقيه : ۱ / ۲۴۱ / ۷۲۵ ، المحاسن : ۱ / ۷۷ / ۳۹ عن محمّد بن أبي عمير عمّن رواه و ج ۲ / ۱۱۵ / ۱۳۱۹ عن عبداللّه بن الفضل عن أبيه .
9.الكافي : ۳/۳۹۲/۲۴، التهذيب : ۲/۲۲۰/۸۶۴ كلاهما عن عمّار الساباطي ، الفقيه : ۱/۲۴۶/۷۴۳ وفيه «لا يجوز الصلاة في بيت فيه خمر محصورة في آنية» .
10.التهذيب : ۱ / ۲۷۸ / ۸۱۷ ، و ج ۲ / ۱۱۶ / ۵۰۲ ، الاستبصار : ۱ / ۱۸۹ / ۶۶۰ كلّها عن عمّار الساباطي .
11.م نقل مسند ابن حنبل چنين است: «همه زمين مسجد و پاك كننده است جز ...».
12.در تاريخ كبير به جاى «مشغول دارد» «سرگرم سازد» آمده است .
13.در نقل محاسن به جاى «نماز خوانده نمى شود ... نماز خوانده نمى شود» آمده است «نماز نمى خوانيم ... نماز نمى خوانيم».
