مبانى فقه‏ الحديثى آية الله ميرزا مهدى اصفهانى (4) - صفحه 18

محمول آن را بداند؛ و هم بداند كه مدرك صحيح اين مسأله كجاست، در كدام آيه و يا حديث بدان اشاره شده است، آنگاه بتواند وجه استدلال آيه و حديث را بر موضوع مورد بحث كاملاً بيان كند و از عهده جواب اشكالات آن برآيد.
اين چنين كسى عارف و شناساى احكام الهى است. طبعا چنين كسى موضوع آن دسته رواياتى است كه براى فقيه در عصر غيبت، مناصبى خاص دارند، مناصبى از قبيل افتاء، قضاوت و حكومت و رفع تخاصم بين افراد. اين شخص بايد تمام احكام را بداند، نه بخشى از احكام را؛ زيرا كه تمامى احكام با يكديگر ارتباط دارند و نمى‏توان آنها را از يكديگر جدا كرد. واضح است كه چنين شخصى معمولاً قدرت تفريع و تطبيق كليات بر جزئيات را نيز دارد و مى‏تواند موارد جزئى و مصداق‏هاى يك حكم كلى را نيز بيابد.
12 ـ تمامى احكام دين و شريعت، در متون ما ـ اعم از قرآن و حديث ـ آمده و هيچ نكته و دقيقه‏اى فروگذار نشده است. فقط كافى است كه شخص به جستجو و كاوش بپردازد، مسائل را بيابد و احكام الهى را به دست آورد. احكام الهى ـ چه از جهت موضوع، چه از جهت محمول و چه از جهت قيود ـ كاملاً و تماما در منابع و متون دينى آمده‏اند و گمان اجمال و ابهام آنها گمانى باطل و نادرست است. خداى متعال در قرآن كريم مى‏فرمايد:
ما فَرّطنا فِى الكِتابِ مِن شَى‏ءٍ (انعام، 38) «ما هيچ چيزى را در كتاب ـ قرآن ـ فروگذار نكرديم»
در توضيح همين بخش از آيه، اميرمؤمنان عليه ‏السلام در نهج‏البلاغه مى‏فرمايد:
اَمْ اَنْزَلَ اللّهُ ـ سُبْحانَهُ ـ دينا ناقَصا فَاسْتَعانَ بِهِمْ عَلى اِتْمامِهِ؟ أَم كانُوا شُرَكاءَ لَهُ فَلَهُمْ اَنْ يَقولوا وَ عَلَيْهِ اَنْ يَرْضى؟ اَمْ اَنْزَلَ اللّهُ ـ سبحانه ـ دينا تامّا فَقَصَّرَ الرسولُ عن تَبليغه و أدائه؟ واللّهُ يقولُ : ما فرّطنا فِى الكتابِ مِنْ شَى‏ءٍ...آيا خداوند، دينى ناقص فرستاد و در تكميل آن از آنها كمك خواست؟ آيا آنها شركاى خدايند كه هرچه مى‏خواهند در احكام دين بگويند و خدا رضايت دهد!؟ آيا خداى سبحان دين كاملى فرستاد كه پيامبر صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله ‏وسلم در ابلاغ آن كوتاهى ورزيد؟! در حالى كه خداى سبحان مى‏فرمايد: ما در قرآن چيزى را فروگذار نكرديم. (نهج‏البلاغه،

صفحه از 24