ترجمه و شرح قصيده‏ى « وسيلة الفوز و الأمان فى مدح مولانا صاحب الزّمان » - صفحه 172

بخش پنجم‏ـ شريطه و دعا


۵۹ـ اَيا صفوةَ الرّحمانِ دونك مدْحةًكَدُرِّ عُقودٍ فى ترائِبَ اَبكارِ


۶۰ـ يُهْنا ابنُ هاني إنْ أتى بِنَظيرِهاوَ يَعْنُولَها الطائىُّ مِنْ بَعْدِ بشّارِ

شرح مفردات: صفوة: برگزيده؛ دونك (اسم فعل منقول از ظرف): بگير؛ مدحة: قصيده، چكامه؛ دُرِّ: مرواريد درشت؛ الترائب (جمع تريبة): سينه، جايگاه گردنبند؛ ابكار (جمع بكر): دوشيزه؛ يهنى: شاد مى‏شوى؛ ابن‏هانى: از شعراى اندلس است كه در اشپيليه متولد شد (متوفى 362 ق) ۱ ؛ يعنو: فروتنى مى‏كند؛ الطائى (حبيب‏بن‏اوس طائى، ابوتمام): يكى از شعراى عصر عبّاسى است (متوفى 231 ق) ۲ ؛ بشّار: از بزرگ‏ترين شاعران عرب در قرن دوم هجرى است. ۳
ترجمه: اى برگزيده‏ى خدا! اين قصيده را كه در ستايش تو ساخته‏ام بپذير كه

1.ديوان شعرى او داراى معانى شگرف و صنايع بديعى است تا جايى كه به متبنى غرب مشهور شد. او شيعى‏مذهب بود. (دايره‏المعارف تشيع، خرمشاهى، بهاءالدّين و ديگران ۱ / ۳۷۵)

2.ديوانى از برگزيده‏هاى قصايد شعراى جاهلى تا زمان خويش را دارد و آن را به نام «حماسه» جمع‏آورى كرده است. (دايره‏المعارف تشيع ۱ / ۳۹۲)

3.در شعر عربى تحوّلى بى‏سابقه به وجود آورد و سبك صحرايى جاهلى را به سبك متمدن عصر عبّاسى مبدل ساخت. اصالت سخنش در عربيت به حدّى بود كه مستند و شاهد نحويين بزرگ چون سيبويه و اخفش شد. صنايع معنوى و لفظى را چنان با مهارت و دقّت رعايت مى‏كرد كه شعرش سرمايه‏ى تدوين علم بديع گرديد. (دايره‏المعارف تشيع ۱ / ۲۴۰ـ ۲۴۱)

صفحه از 179