پژوهشى پيرامون پديده‏ ى غلو و جريان غالى‏ گرى در شيعه - صفحه 56

و منال، خود را پيامبر و منصوب از طرف امامان عليهم ‏السلام معرّفى كنند. ايشان به اين بهانه، اموال مردم را به تاراج برده و ضعفا و نابخردان را گمراه مى‏كردند. البتّه در دل به آنان مى‏خنديدند و مورد تمسخر و استهزا خويش قرار مى‏دادند.
حضرت امام حسن عسكرى عليه ‏السلام درباره‏ى برخى از اين افراد چون محمّدبن نصير فهرى نميرى و حسن‏بن محمّدبن باباى قمى چنين گفته‏اند:
... مُسْتأْكلَينِ ياكُلان بِنا النّاس فتّانينِ مُوذيَيْنِ... يَزعَمُ ابنُ‏بابا أنّي بَعَثتُهُ نَبيّا.۱... اين دو حيله‏گر موذى با مطرح‏كردن نام ما، اموال مردم را به باطل مى‏خورند... ابن‏بابا به خيال خود تصوّر مى‏كند كه من او را به عنوان پيامبر برانگيخته‏ام.
گفتيم كه ضعف عقول و چيرگى جهل و نادانى، از جمله عوامل مؤثّر در شكل‏گيرى پديده‏ى غلو و جريان غالى‏گرى بوده است. گاهى اوقات، اين نابخردى سبب مى‏شد كه برخى از جاهلان، امامان معصوم عليهم ‏السلام را به نبوّت نسبت دهند، به بهانه‏ى بروز برخى كرامات و معجزات، و نيز با توجّه به اين باور كه معجزه مى‏بايست فقط توسّط پيامبر و نه شخص ديگر، صورت پذيرد. اين تفكّر و انديشه‏ى باطل را امامان عليهم ‏السلام تكذيب و شديدا انكار كرده‏اند. در اين زمينه به بيان دو حديث از حضرت صادق عليه ‏السلام اكتفا مى‏كنيم:
أنا أبرأُ مِمّا قالَ إنّا أنبياءُ.۲من از كسى كه ما را پيامبر بداند، بيزارى مى‏جويم.مَنْ قالَ بِأنّنا أنبياءُ فَعَليهِ لَعنةُ اللّه‏ِ. وَ مَنْ شَكَّ فِي ذلِكَ فَعَليهِ لَعنَةُ اللّه‏ِ.۳لعن و نفرين پروردگار بر كسى باد كه ما را پيامبر بداند و نيز بر هر آن‏كس كه در اين گفتار شك كند.

1.اختيار معرفة الرّجال / ۳۲۳.

2.بحارالانوار ۲۵ / ۲۹۱.

3.همان / ۲۹۶.

صفحه از 65