3. علم غيب مطلق و ذاتى امام عليه السلام
از جمله باورهاى باطل غلات، اعتقاد به علم غيب مطلق و ذاتى امام عليه السلام مىباشد. امامان عليهم السلام صراحتا و به طور آشكار، با چنين طرز تفكّرى برخورد كردهاند؛ امّا از طرف ديگر، براى پنهان نماندن حقيقت، به تبيين موضوع و شناساندن مفهوم واقعى امامت و ويژگىها و خصايص منحصر به فرد آن كوشيدهاند، تا در اين مسير پرخطر، يار و مددرسان شيعيان خود باشند. حضرات معصومين عليهم السلام از سويى الوهيّت و ربوبيّت و علم غيب ذاتى را از خود نفى كرده و خود را بندهى بىچون و چراى حضرت حق شناساندهاند و از سويى ديگر، تلاش كردهاند كه اوصاف و فضايل آنان مورد غفلت و تجاهل و احيانا انكار و تكذيب قرار نگيرد. در اين مقام، براى نمونه، به چند مورد اشارهاى گذرا خواهيم داشت و سپس بحث خود را در بطلان عقايد غلات، پى مىگيريم.
از اميرمؤمنان عليه السلام منقول است كه:
لا تَرفَعُوا البِناءَ فَوقَ طاقَتِهِ، اجعَلونا مَخلوقين وَ قُولُوا فينا ما شِئتُم فَلَنْ تَبلُغوا. 1 ساختمان را بيش از حدّ تحمّل آن بالا مبريد (كه باعث ويرانى آن خواهد شد.) ما را آفريدهى پروردگار قرار دهيد، آنگاه دربارهى كمالات ما، آنچه مىخواهيد بگوييد. و بدانيد كه به نهايت آن نخواهيد رسيد.
نيز از آنحضرت چنين روايت شده است:
لا تتجاوَزوا بِنا العُبوديَّةِ، ثمَّ قُولوا ما شِئتُم وَ لَنْ تَبلغُوا. 2 ما را از مرحلهى عبوديّت فراتر ندانيد؛ آنگاه آنچه مىخواهيد در فضل و مقام ما بگوييد و البتّه به كنه عظمت ما نخواهيد رسيد.
حضرت صادق عليه السلام خطاب به كامل تمّار فرمود:
يا كاملُ! اجعَلُوا لَنا ربّا نَؤُوبُ إليه وَ قُولُوا فينا ما شِئتُم. وَ ما خَرَجَ إليكُم مِنْ
1.بصائرالدّرجات / ۲۴۱؛ بحارالانوار ۲۵ / ۲۷۹؛ الخرائج ۲ / ۶۳۸.
2.تفسير امام حسن عسكرى عليه السلام / ۵۰؛ خصال ۲ / ۶۱۴؛ مرآة الانوار / ۱۱۱.