عقل در روايات، كاربردهاى اين لفظ در احاديث كتاب «العقل و الجهل اصول كافى» بررسى شده است. بدين منظور، نخست معانى لغوى اين واژه را بررسى، سپس به اصطلاحات گوناگون عقل در علوم مختلف اشاره شده است. پيشينه تاريخى بحث عقل و احاديث مربوط به آن در فصل چهارم، مورد توجّه قرار گرفته و در فصل پنجم، بحث مفهوم عقل در احاديث كتاب العقل و الجهل مطرح شده است. در اين روايات، به دو عقل (عقل انسانى و روحانى) اشاره شده است. عقل روحانى برترين آفريده خداوند است كه مورد استنطاق و امتحان الاهى قرار گرفت و با سربلندى در اين آزمون، محبوب‏ترين آفريده خداوند شد. عقل در انسان كاركردهاى نظرى، اخلاقى و عبادى گوناگونى دارد كه پس از بررسى اين كاركردها، كسب معرفت و شناخت، اصلى‏ترين وظيفه عقل معرّفى مى‏شود. البتّه اين معرفت حتما بايد همراه و ملازم عمل باشد وگرنه آن عقل، عقل مورد نظر روايات نخواهد بود. در فصل هفتم، آراى ملّاصدرا در شرح اين احاديث بررسى شده است. وى در شرح خود پس از ذكر شش معنا براى عقل، به تطبيق آن معانى با روايات پرداخته است. عقل از نظر صدرا، نيرويى است كه سبب رشد و كمال علمى و عملى مى‏شود. ملّاصدرا عقل را حقيقت واحدى دانسته، اختلاف عقل اوّل و عقل تنزّل يافته در انسان را اختلاف رتبى مى‏شمرد. وى اين نكته را به روايات، به ويژه حديث جنود عقل و جهل، استناد داده است.
محلّ نگهدارى: كتابخانه مؤسّسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى، قم.
17. مقايسه اصول كافى با صحيح بخارى در بخش خداشناسى (فارسى)؛ علم‏الرضا حسينى.
محلّ نگهدارى: كتابخانه مدرسه عالى امام خمينى، قم.