تصوير امامان شيعه در دائره ‏المعارف اسلام - صفحه 161

به منابع مرجع شيعه و مراجعه به اين منابع بيش از پيش خواهد بود.
گفتنى است توجّه به منابع مرجع اصلى شيعه و اهل سنّت در طرح مباحث اسلامى و بررسى موضوعات اسلامى با توجّه به ديدگاه‏هاى شيعه و سنّى به صورت تطبيقى و علمى و پژوهشى در نوشته‏ها و در مجامع علمى ـ تحقيقى از بهترين راه‏هاى ايجاد انسجام اسلامى است . حاصل آن بيان مشتركات و اختلافات به شيوه‏ى علمى‏ـ پژوهشى است كه مقبول اهل علم و تحقيق بوده و در درازمدّت از بيان مسايل تفرقه‏انگيز به صورت غير علمى جلوگيرى خواهدكرد.
* * *
چند نكته در باب اين كتاب، قابل تذكّر است:
1. از آن‏جا كه نقدها توسّط نقّادان مختلف با سطوح و رتبه‏هاى علمى متفاوت و شيوه‏هاى نگارش مختلف انجام شده است، نوعى پراكندگى در پردازش نقدها به چشم مى‏خورد. اين چگونگى هم به لحاظ كمّيّت و هم به لحاظ نوع نگرش به مقاله و دريچه‏ى ورود به نقد قابل تأمّل است. البتّه تلاش فراهم‏آوران اين مجموعه‏ى ازرشمند در ايجاد هماهنگى و انسجام ميان نقدها و بررسى‏ها قابل تقدير است و سعى شده تا در ذيل دو مديريّت: 1. ترجمه و نقد (سيّد لطف‏اللّه‏ جلالى) و 2. پژوهش (احمد بهشتى مهر)، سبك نگارش و شيوه‏هاى نقد مقاله‏ها را انسجام بيشترى بخشيده، هماهنگى كلّى در مجموعه‏ى مقالات پديد آورند.
2. در پايان كتاب، سه نمايه (اشخاص، كتب، اماكن) آمده، ولى جاى نمايه‏ى موضوعى براى اين اثر ارزشمند خالى است. اميد است هم‏زمان با انتشار جلد دوم، نمايه‏ى موضوعى هر دو جلد تهيه شود و در اختيار پژوهشگران قرار گيرد.
3. در مقدمه‏ى كتاب، در مورد مشخّصات كتاب‏شناختى دائره‏المعارف اسلام، به تعبير «ويرايش جديد» اكتفا شده و سال انتشار آن را بيان نكرده‏اند. اين نكته براى كارهاى تحقيقى بعدى، مشكلاتى پديد مى‏آورد.
4. آوردن شرح حال مختصرى از نويسندگان مقالات دائره‏المعارف اسلام، جايگاه آن‏ها در مجموعه‏ى خاورشناسى را نشان مى‏دهد. فايده‏ى جنبى اين كار،

صفحه از 162