إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات‏

بيان اخبار و نصوص دال بر نبوت پيامبر(ص) و امامت ائمه(عليهم السلام) و همچنين معجزات و كرامات آنان‏

كتاب به ۳۵ باب تقسيم شده است:
باب اول تا پنجم كلياتى در حجيت نقل و مباحثى پيرامون اخبار و روايات معصومين است. باب ششم به نصوص عامه نبوت و امامت مى‏پردازد. باب ۸ و ۹ اخبار دال بر نبوت پيامبر(ص) و معجزات ايشان است. از باب ۱۰ تا ۳۴ به اخبار امامت عامه و امامت و معجزات هر يكى از ائمه اختصاص دارد و باب ۳۵ رد غلو است. مؤلف هر باب را به فصل‏هاى متعددى تقسيم كرده و هر فصل را به احاديث يك كتاب اختصاص داده است.

مؤلف به دليل گرايش اخبارى به همه روايات به ديده قبول نگريسته و هر روايتى كه در منابع قديم شيعه بوده جمع آورى نموده و جز توضيحات معمولى، از نقد و بررسى آنها سخنى نگفته است. همين موضوع موجب آسيب پذيرى اين اثر همانند ديگر آثار مشابه در مناقب و مثالب است. توضيحات مؤلف به شيوه كتاب ديگرش وسايل است و غالباً توضيح مى دهد كه شبيه اين روايت در فلان باب نيز آمده يا خواهد آمد.
شيخ حر مأخذ هر خبر را به طور دقيق در آغاز آن خبر بيان كرده و سند آن را هم آورده است. در چاپ كنونى آدرس اين كتب نيز استخراج شده است.

منابع كتاب‏ عبارتند از تمامى كتب روايى مهم شيعه از آغاز تا دوره مؤلف مانند كافى، بصائر، كفاية الاثر، الخرائج و الجرائح، كتب مختلف شيخ صدوق، شيخ مفيد و شيخ طوسى، ابن طاووس، عمادالدين طبرى، طبرسى و تفاسيرى چون تفسير قمى. با اين حال وى از كتب اهل سنت غفلت نكرده و بخشى از مباحث خورد را به نقل از آنان اختصاص داده تا نبوت و امامت و معجزات معصومين را از آن كتاب ها نيز اثبات نمايد.
به گفته خود مؤلف ذيل شرح حالش در كتاب امل الآمل، در اين مجموعه (اثبات الهداة) بيست هزار روايت از نزديك به ۲۰۰ كتاب به طور مستقيم و ۲۵۰ كتاب به واسطه نقل كرده است. وى مى‏گويد از ميان كتبى كه مستقيماً از آنها نقل كرده، ۱۴۲ كتاب شيعى و ۲۴ اثر غير شيعى است. علاوه بر اين كتب كه ۴۳۹ عدد است از تعدادى كتاب نقل كرده كه در لابلاى اسناد از آنها نام برده است. او همچنين مى‏نويسد كه سعى كرده از تكرار روايات خوددارى كند.

نسخه ‏شناسى كتاب‏
مؤلف، اصل اين كتاب را در دو جلد تنظيم كرده ولى چاپ فعلى در پنج جلد عرضه شده است.
اثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، محمد بن الحسن الحر العاملى(م‏۱۱۰۴)، بيروت، مؤسسة الاعلمى للمطبوعات، الطبعة الاولى، ۱۴۲۵ق/۲۰۰۴م.

برگرفته از نرم افزار سیره معصومان علیهم السلام