تحلیل مصدرشناختی منقولات علی‌ بن بابویه از محمد بن یحیی العطار در الإمامة و التبصرة من الحیرة

نشریه : علوم حدیث

نویسنده : پديدآورنده : انسی مخبری
پديدآورنده : محمد غفوری نژاد

سال ۱۴۰۱ / شماره پیاپی ۱۰۳ / صفحه ۶۸-۸۹

چکیده :

بازشناسی مصادر نخستین حدیثی، دارای فواید حدیثی، کتاب‌شناختی و تاریخی متعددی است. توجه مطابقت سند با طریق صاحبان فهارس به مصادر نخستین، تکرار سلسله سند منتهی به صاحب کتاب در منابع حدیثی و هم‌خوانی موضوع روایات با عنوان کتب، از قراین اخذ حدیث از مصادر مکتوب است. ابن‌بابویه در کتاب الإمامة و التبصرة من الحیرة - که قدیمی‌ترین تک‌نگاری موجود شیعه در موضوع امامت و غیبت است - مجموعا ۸۷ حدیث نقل کرده که ۲۳ حدیث را بلاواسطه از محمد بن یحیی دریافته است. محتمل‌ترین منابع مورد استفاده ابن‌بابویه، کتاب‌های: النوادر محمد بن یحیی، الإمامه محمد بن احمد، الإمامه یونس‌ بن عبدالرحمن، الإمامة و وصایا الإئمه: محمد بن حسین بن ابی الخطاب است. این راویان نیز، به نوبه خود از کتاب‌هایی هم‌چون: التفسیر علی‌ بن أسباط، النوادر أبی‌أیوب الخزاز، المشیخه و یا النوادر جعفر بن بشیر، النوادر أبوحمزه الثمالی، کتاب محمد بن عبدالجبار، الإمامة و الوصیة علی‌ بن رئاب، النوادر و یا المشیخه‌ حسن‌ بن محبوب، الإمامه عبدالله‌ بن مسکان، الرد علی الواقفیه حسن‌ بن موسی الخشاب، البشارات، الملاحم و یا المثالب علی‌ بن مهزیار، الملاحم، المثالب و یا النوادر صفوان‌ بن یحیی، النوادر محمد بن سنان و الإمامه محمد بن عیسی‌ بن عبید استفاده نموده‌اند.

کلیدواژه‌های مقاله :علی‌‌ بن بابویه، الإمامة و التبصرة من الحیرة، محمد بن یحیی، امامت، مهدویت، منابع حدیثی نخستین