مطالعه کتاب خرید کتاب دانلود کتاب
عنوان کتاب : مقتل پیوسته: گزارش مستند واقعه عاشورا
زمان پدیدآورنده: معاصر
محل نشر : قم
ناشر : سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
نوبت چاپ : اول
تاریخ انتشار : 1401
تعداد جلد : 1
تعداد صفحه : ۷۰۰
شمارگان : 1000
قطع : وزیری
زبان : فارسی عربی
رده بندی کنگره : BP41/5
شابک : 978-622-207-181-3
جستجو در Lib.ir

مقتل پیوسته: گزارش مستند واقعه عاشورا

گزارش مستند واقعه عاشورا

متنی پیوسته، روان و قابل اعتماد از مجموع متون و نقل‏‌های موجود در دانش‏نامۀ امام حسین علیه السلام، که عاطفی و حزن‌‏انگیز و مناسب مَقتل بوده‌‏اند، به گونه‌‏ای متّصل و زنجیروار (روایتگرانه و بر پایۀ زمان وقوعْ). به همراه پنج نقشۀ اختصاصی دربارۀ محیط وقایع نهضت حسینی
قابل استفاده عموم مردم، بویژه: خُطبا، ذاکران، شُعرا، منقبت‏‌خوانان، تعزیه‌‏گردانان، برنامه‌‏سازان رسانه‏‌ای و گروه‏‌هایی از این دست.

فصل اوّل: پيشگویى در بارۀ شهادت امام حسین علیه السلام

فصل دوم: ماجرای مدینه

فصل سوم: ماجرای مکّه

فصل چهارم: ماجرای کوفه و شهادت مسلم بن عقیل

فصل پنجم: حركت امام علیه السلام از مكه تا رسیدن به کربلا

فصل ششم: رسیدن امام علیه السلام به کربلا

فصل هفتم: روز تاسوعا

فصل هشتم: شب عاشورا

فصل نهم: صبح عاشورا

فصل دهم: نگاهی به میدان نبرد

فصل یازدهم: شهادت ياران امام حسین علیه السلام

فصل دوازدهم: شهادت امام علیه السلام و خاندانش

فصل سیزدهم: حوادث پس از شهادت

فصل چهاردهم: ماجرای سرهاى مقدس شهيدان

فصل پانزدهم: روانه کردن خاندان پیامبر صلی الله علیه و آله به کوفه

فصل شانزدهم: روانه کردن خاندان پیامبر صلی الله علیه و آله از کوفه به شام

فصل هفدهم: روانه کردن خاندان پیامبر علیه السلام از شام به مدینه

فصل هجدهم عزادارى و گریه براى شهداى كربلا

فهرست تفصیلی

مقدمه کتاب

به قلمحجت الاسلام والمسلمین سید محمدکاظم طباطبایی،‌ رییس پژوهشکده علوم و معارف حدیث

الحمدُ لِلهِ، و الصلاةُ عَلی رَسولِ اللّٰه و أهلِ بَیتِهِ، و السَّلامُ عَلَی الحُسَینِ و عَلَی المُستَشهَدینَ بَینَ یَدَیه.

با توفیق الهی، افزون بر هفت سال پژوهش در ابعاد مختلف زندگی، شخصیت و نهضت امام حسین علیه السلام، در سال ۱۳۸۸ به ثمر نشست و در قالب مجموعه‌‏ای چهارده جلدی با نامدانش‏نامۀ امام حسین علیه السلام بر پایۀ قرآن، حدیث و تاریخ، منتشر گردید.[۱]در سال‏های بعد، آثار حسینی - عاشورایی دیگری همچونشهادت نامۀ امام حسین علیه السلام، به روش گزینش و تلخیص، از آن دانش‏نامۀ بزرگ، استخراج و منتشر شدند.
در ادامه،آیة اللّٰه ری شهری- رضوان اللّٰه علیه - که طرّاحی کننده و سرمؤلف دانش‏نامه بود و بخشی از عمر پر برکت خود را مصروف آن نموده بود، بر آن شد که مَقتَلی کاربردی فراهم آورَد که ضمن جامعیّت و اتقان، روان و خوش‏خوان نیز باشد. بدین ترتیب، متنی پیوسته و زنجیروار (پایبند به ترتیب تاریخی وقوع حوادث)، آماده و طیّ دو مرحله، به وسیلۀ ایشان بررسی و عنوان دهی گردید؛ اما با کمال تأسف، آماده‏‌سازی آن برای چاپ، در زمان حیات ایشان میسّر نگردید، تا امروز که به مدد الهی و با نام مقتل پیوسته، به دست نشر، سپرده می‏شود.[۲]

در بارۀ این کتاب، نکات زیر، جای تذکّر دارند:

۱. اساس کار، چه در متون نقل شده و چه در ضوابط حاکم بر کتاب، دانش‏نامۀ امام حسین علیه السلام است و کتاب حاضر، گزینشی از آن محسوب می‏شود. البته در دانش‏نامه، بیش از چهار هزار نقل و صدها پژوهش کوتاه و بلند آمده است؛ امّا در این جا به چند صد نقل (متن) و چند تلخیص (گزارش) از آن پژوهش‏ها - به اندازه‌‏ای که مورد نیاز مقتل بوده - بَسنده شده است. طالبان اطلاعات بیشتر و پژوهش‏های تفصیلی‏تر، می‏توانند به آن مجموعۀ بزرگ یا به شهادت‌‏نامۀ امام حسین علیه السلام ـ که دربردارندۀ متون نهضت و شهادت است ـ مراجعه نمایند.

۲. چنان که در مقدّمۀ دانش‏نامۀ امام حسین علیه السلام در بارۀ «منابع» به تفصیل، توضیح داده شده است، مبنای کار، اخذ از «منابع معتبر» بوده است و دست اندر کاران آن پژوهش، تنها منابع تألیف‏یافته تا پایان قرن نهم هجری را شایستۀ عنوان «منبع خبری نسبتاً معتبر» دانسته و منابع بعدی را در پژوهش خود، قابل اعتماد و اتّکا نشمرده و گزارش‏های آنها را نیز یاد نکرده‏اند. طبیعی است دیگرانی که به هر دلیل، این مبنا را نمی‏پذیرند، راه خود را می‏روند؛ امّا این مجموعه (دانش‏نامه و کتاب‏های مستخرج از آن)، به دلیل استقصای گسترده در منابع و متون کهن تا قرن نهم، برای این گروه نیز سودمند خواهد بود.

۳. شیوۀ کار در این کتاب (مقتل پیوسته) چنین بوده است که از مجموع متون و نقل‏های موجود در دانش‏نامۀ امام حسین علیه السلام، هر کدام که عاطفی و حزن‏انگیز و مناسب مَقتل بوده‏اند، گزینش و سپس به گونه‏ای متّصل و زنجیروار (روایتگرانه و بر پایۀ زمان وقوعْ) مرتّب شده‏اند، تا متن پیوسته، روان و قابل اعتمادی را شکل دهند که مورد نیاز عموم مردم، بویژه: خُطبا، ذاکران، شُعرا، منقبت‏خوانان، تعزیه‏گردانان، برنامه‏سازان رسانه‏ای و گروه‌‏هایی از این دست است. گفتنی است آنچه اکنون پیش‏روی خواننده قرار دارد، عیناً متن همان منابع کهن است، با نشانی‏های دقیق در پانوشت و بدون هیچ ‏گونه بازنویسی یا تصرّفی. نیز گفتنی است که در گزینش متن، هر جا میان جامعیّت و اتقان از طرفی و روانی و زیبایی متن از طرف دیگر تعارضی بوده، متن جامع‏تر و مُتقن‏تر، ترجیح داده شده است.

۴. گزارش‏های مستند و معتبر، امّا کم‏تر دیده و کم‏تر شنیده شده، در این کتاب، آن اندازه فراوان‏ اند که پدید آورندگان را در مسیر روایتگریِ پیوستۀ سوگ‏نامۀ سیّد الشهدا علیه السلام و یارانش، از چنگ زدن به هر گزارش نامعتبر یا غیر مستندی، بی‏نیاز ساخته‏اند. در نتیجه، توقّع می‏رود که مرثیۀ خوانان و سوگ‏سرایان نیز توانایی‏های خود را در بازگویی آنچه‏ کم‏تر دیده و شنیده شده‏ است، به کار گیرند.

۵. در ماجرای کربلا، گاه در بارۀ زمان و مکان وقوع حوادث، و گاه در ضبط نام افراد دوست و دشمن، اختلافاتی دیده می‏شود. تلاش پدیدآورندگان کتاب، این بوده که تا جای ممکن، متن معتبرتر را مبنا قرار دهند؛ امّا چون متون (گزارش‏ها)، عیناً مطابق منبع آمده‏اند، گاه، چنین اختلافاتی به چشم می‏خورد که گریزی از آنها نبوده است.

۶. در ترتیب عناوین و نحوۀ چینش آنها و نیز در به هم پیوستن متونِ برگرفته از منابع مختلف، تلاش شده است که سیر تاریخی ـ داستانی حوادث، حفظ شود؛ امّا گاه، بویژه در جزئیات، کشف روند واقعی و زمان حوادث، امکان‏پذیر نبوده و صرفاً آنچه «نزدیک‏تر به واقع» به نظر می‏رسیده، ملاک تدوین قرار گرفته است.

۷. از مَزایای دانش‏نامۀ امام حسین علیه السلام، در بر داشتن پنج نقشۀ اختصاصی دربارۀ محیط وقایع نهضت حسینی است که با هدفِ درک بهتر از گزارش‏های کهن و بالاتر بردن دقّت تحلیل‌‏ها، با مشارکت کارشناسان، تولید و منتشر شدند. این نقشه‌‏ها، به کتاب حاضر (مقتل پیوسته) نیز پیوست شده‏اند تا خوانندگان گرامی، برای فهم بهتر سیر حوادث و شناخت مکان‏هایی که نامشان در کتاب آمده است، به آنها مراجعه فرمایند.

۸. به نظر می‏رسد که تلاشی بدین روش و اثری بدین گونه، در حوزۀ مقتل‏نگاری، فاقد پیشینه و نمونه است. طبیعی است که این، کار را سخت‏تر کرده است و در نتیجه، خالی از خلل نخواهد بود. نسخه حاضر، به عنوان نشر آزمایشی به مخاطبان فرهیخته عرضه می‌شود. مستدعی است خوانندگان گرامی، پدید آورندگان این کتاب را از نقدها، پیشنهادها و رهنمود‏های خود، بهره‏مند سازند و بدین وسیله در پاداش اُخروی آن، سهیم گردند. انشاءاللّٰه از نظرات عزیزان در ویرایش بعدی متن استفاده خواهد شد.

امید که این اثر، به یاری خدا، در میان دوستداران اهل بیت علیهم السلام و خصوصاً سوگواران سیّد الشهدا علیه السلام ماندگار شود و از مرحوم آیة اللّٰه ری شهری و همکاران ایشان به یادگار بمانَد، بمحمّدٍ و آله!

محمد کاظم طباطبایی

پژوهشکدۀ علوم و معارف حدیث

۱۹ / ۰۴ / ۱۴۰۱

۱۰ ذی الحجه ۱۴۴۳ – عید قربان


[۱]. حجم این دانش‏نامه، بعدها و با افزوده شدن پیوست‏ها (ملحقات)، فهرست‏ها و نمایه، به شانزده جلد رسید.

[۲]. گفتنی است انتشار فعلی این اثر، آزمایشی است و با هدفِ گرفتن بازخورد از مخاطب انتخابی صورت می‏گیرد.