۲۱۹.امام باقر عليه السلام :پيامبر خدا در آخرين جمعه شعبان ، خطبه خواند . خدا را حمد و ثنا گفت و سپس فرمود :
«اى مردم! ماهى بر شما سايه افكنده كه در آن ، شبى است بهتر از هزار ماه ، و آن ، ماه رمضان است . خداوند ، روزه اش را واجب ساخته و نماز در شبش را مستحب قرار داده است . پس هر كس يك شب در آن ، نماز مستحب بخواند ، گويا هفتاد شب نماز مستحب در ماه هاى ديگر خوانده است . و براى كسى كه در آن ، كار نيك مستحبّى از كارهاى نيك انجام دهد ، پاداشى همچون پاداش كسى قرار داده كه واجبى از واجبات الهى را انجام داده است ، و هر كس در آن ، واجبى از واجبات خداوند را ادا كند ، همچون كسى خواهد بود كه در ماه هاى ديگر ، هفتاد واجب از واجبات الهى را انجام داده است .
اين ماه ، ماه صبر است و پاداش صبر ، بهشت است . اين ماه ، ماه مواسات (همدردى با ديگران در نيازها) است و ماهى است كه در آن ، خداوند ، روزىِ مؤمن را مى افزايد . هر كس مؤمن روزه دارى را در آن افطار دهد ، نزد خداوند ، پاداش آزاد كردن يك بنده و آمرزش گناهان گذشته اش را دارد» .
گفتند : اى پيامبر خدا! همه ما توان افطار دادن به روزه دار را نداريم .
فرمود : «خداوند ، كريم است ؛ اين ثواب را به كسى نيز مى دهد كه براى افطار دادن ، جز بر جرعه اى شير يا جرعه اى آب و يا چند خرما قدرت ندارد و بيش از اين را نمى تواند .
هر كس در اين ماه بر برده خويش سبك بگيرد ، خداوند هم حسابش را سبك مى گيرد .
ماه رمضان ، ماهى است كه آغازش رحمت ، ميانش آمرزش ، و پايانش اجابت و آزادى از آتش دوزخ است .
شما از چهار خصلت ، بى نياز نيستيد : دو خصلت كه خدا را با آنها راضى مى كنيد ، و دو خصلت كه از آن دو ، بى نياز نيستيد . امّا آن دو خصلتى كه خدا را با آنها راضى مى كنيد ، شهادت به اين است كه : معبودى جز خداوند نيست و من فرستاده خدايم . و امّا دو خصلتى كه از آن بى نياز نيستيد ، از خداوند ، نيازهايتان و بهشت را بطلبيد و از خداوند ، عافيت بخواهيد و از آتش به خداوند پناه ببريد» .

۲۱۹.الإمام الباقر عليه السلام :خَطَبَ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله النّاسَ في آخِرِ جُمُعَةٍ مِن شَعبانَ ، فَحَمِدَ اللّهَ وأثنى عَلَيهِ ، ثُمَّ قالَ :
«أيُّهَا النّاسُ ، قَد أظَلَّكُم شَهرٌ فيهِ لَيلَةٌ خَيرٌ مِن ألفِ شَهرٍ ، وهُوَ شَهرُ رَمَضانَ ؛ فَرَضَ اللّهُ عز و جل صِيامَهُ ، وجَعَلَ قِيامَ لَيلِهِ نافِلَةً ، فَمَن تَطَوَّعَ بِصَلاةِ لَيلَةٍ فيهِ كانَ كَمَن تَطَوَّعَ بِسَبعينَ لَيلَةً فيما سِواهُ مِنَ الشُّهورِ ، وجَعَلَ لِمَن تَطَوَّعَ فيهِ بِخَصلَةٍ مِن خِصالِ الخَيرِ وَالبِرِّ كَأَجرِ مَن أَدّى فَريضَةً مِن فَرائِضِ اللّهِ تَعالى ، ومَن أدّى فيهِ فَريضَةً مِن فَرائِضِ اللّهِ تَعالى كانَ كَمَن أدّى سَبعينَ فَريضَةً مِن فَرائِضِ اللّهِ تَعالى فيما سِواهُ مِنَ الشُّهورِ .
وهُوَ شَهرُ الصَّبرِ ، وإنَّ الصَّبرَ ثَوابُهُ الجَنَّةُ ، وهُوَ شَهرُ المُواساةِ ، وهُوَ شَهرٌ يَزيدُ اللّهُ في رِزقِ المُؤمِنِ فيهِ ، ومَن فَطَّرَ فيهِ مُؤمِنا صائِما كانَ لَهُ عِندَ اللّهِ بِذلِكَ عِتقُ رَقَبَةٍ ومَغفِرَةٌ لِذُنوبِهِ فيما مَضَى» .
فَقيلَ : يا رَسولَ اللّهِ ، لَيسَ كُلُّنا يَقدِرُ عَلى أن يُفَطِّرَ صائِما !
فَقالَ : «إنَّ اللّهَ كَريمٌ يُعطي هذَا الثَّوابَ لِمَن لا يَقدِرُ إلاّ عَلى مَذقَةٍ مِن لَبَنٍ يُفَطِّرُ بِها صائِما ، أو شَربَةِ ماءٍ عَذبٍ ، أو تَمَراتٍ ، لا يَقدِرُ عَلى أكثَرَ مِن ذلِكَ .
ومَن خَفَّفَ فيهِ عَن مَملوكِهِ خَفَّفَ اللّهُ عَنهُ حِسابَهُ .
وهُوَ شَهرٌ أوَّلُهُ رَحمَةٌ ، وأوسَطُهُ مَغفِرَةٌ ، وآخِرُهُ الإِجابَةُ وَالعِتقُ مِنَ النّارِ .
ولا غِنى بِكُم عَن أربَعِ خِصالٍ : خَصلَتانِ تُرضونَ اللّهَ عز و جل بِهِما ، وخَصلَتانِ لا غِنى بِكُم عَنهُما ، فَأَمَّا اللَّتانِ تُرضونَ اللّهَ عز و جل بِهِما : فَشَهادَةُ أن لا إلهَ إلاَّ اللّهُ ، وأنَّني رَسولُ اللّهِ .
وأمَّا اللَّتانِ لا غِنى بِكُم عَنهُما : فَتَسأَلونَ اللّهَ فيهِ حَوائِجَكُم وَالجَنَّةَ ، وتَسأَلونَ اللّهَ العافِيَةَ ، وتَعوذونَ بِاللّهِ مِنَ النّارِ» . ^۱