۶۰۶.سيّد ابن طاووس ـ در الإقبال ـ :فصلى است درباره چگونگى ترتيب نافله ماه رمضان پس از عشا (كه در هر شب ، بيست ركعت است) و دعاهاى مربوط به آن.
[ 9 و 10] سپس دو ركعت نماز مى خوانى و پس از آن ، آنچه را از خطّ جدّم ابو جعفر طوسى (به روايت از امام صادق عليه السلام) نقل كرده ايم ، مى گويى:
«خداوندا! از تو مى خواهم به شُكوه و جلالت ، به زيبايى و عظمتت ، به نور و رحمت گسترده ات ، به نام ها و عزّتت ، به قدرت و خواست و نفوذ فرمانت ، به نهايت خرسندى و شرافت و بزرگوارى ات ، به هميشگى عزّت و حكومتت ، به فخر و والايى مرتبه و احسان ديرين و نشانه هاى شگفتت ، به احسان و سخاوتت ، به فراگيرى روزى و بخشش و خير و احسانت ، به نيكى و نعمت دادنت ، و به شأن و جبروتت؛ و از تو مى خواهم به همه آنچه از تو خواسته شده ، كه بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستى و مرا از آتش ، برهانى و با بهشت ، بر من منّت نهى و از روزىِ حلال و پاك ، روزى ام را گسترده كنى و شرّ تبهكاران عرب و عجم را از من دور سازى و زبانم را از دروغ ، دلم را از حسد ، و چشمم را از خيانت ، باز دارى ـ ؛ همانا تو چشم هاى خيانتكار (نگاه هاى پنهانى) و آنچه را در سينه هاست ، مى دانى ـ و امسال و هر سال ، حج و عمره روزى ام گردانى و چشمم را [ از گناه ]فرو پوشى و عفافم را نگه دارى و روزى ام را وسعت بخشى و از هر بدى حفظم كنى ، اى مهربان ترينِ مهربانان!...» .
[ 11 و 12] سپس دو ركعت نماز مى خوانى و آنچه را از خط جدّم ابو جعفر طوسى (به روايت از امام صادق عليه السلام) نقل كرده ايم ، مى خوانى:
«خداوندا! از تو خوش گمانى به خودت و راستى در توكّل بر تو را مى خواهم؛ و پناه مى برم به تو از اين كه مرا به بلايى دچار سازى كه از ناچارى ، در پى برخى نافرمانى هايت بروم؛ و پناه مى برم به تو كه مرا به حالتى وارد كنى كه در آن حالت ، چه سختى ، باشد و چه آسانى ، چنين پندارم كه نافرمانى ها نسبت به تو ، برايم سودمندتر از اطاعت تو است؛ و به تو پناه مى برم كه سخن حقّى را از طاعت تو براى به دست آوردن غير تو بگويم؛ و پناه مى برم به تو كه مرا مايه پند ديگرى سازى؛ و پناه مى برم به تو كه با وجود آنچه به من داده اى ، كسى از من سعادتمندتر باشد؛ و پناه مى برم به تو كه خود را در پى آنچه قسمتم نكرده اى يا آنچه قسمتم كرده و يا روزى ام كرده اى ، به زحمت اندازم. پس مرا از پيش خودت ، روزىِ حلال و پاك همراه با آسانى و تن درستى عطا كن!
و پناه مى برم به تو از هر چه ميان من و تو فاصله اندازد يا مرا از تو دور سازد ، يا مايه كاهش بهره ام نزد تو گردد و يا روى بزرگوار تو را از من برگرداند؛ و پناه مى برم به تو كه خطايم يا ستمم يا جرمم ، يا اسرافم بر خويش يا پيروى از هواى نفْس و به كارگيرى شهوتم ، بين من و آمرزش و خرسندى و پاداش و عطا و بركات تو و وعده زيبا و نيكى كه بر خود قرار داده اى ، فاصله اندازد...».
[ 13 و 14] سپس دو ركعت نماز مى خوانى و آنچه را از خطّ جدّم ابو جعفر طوسى (به روايت از امام صادق عليه السلام) نقل نموده ايم مى گويى:
«خداوندا! از تو مى خواهم به موجبات آمرزش و رحمت حتمى ات ، سلامت از هر گناه را و بهره مندى از هر نيكى و كاميابى به بهشت و نجات از آتش را .
خداوندا! دعاكنندگان ، تو را خواندند. من هم تو را خواندم. درخواست كنندگان از تو خواستند. من نيز از تو خواستم. جويندگان از تو طلبيدند. من هم به درگاهت خواسته آوردم.
خداوندا! تو اعتماد و اميدى؛ و نهايت خواستن (شوق) و دعا در سختى و آسودگى ، به سوى توست.
خداوندا! بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و يقين را در دلم ، روشنايى را در ديده ام ، خيرخواهى را در سينه ام و ياد شبانه روزى ات را بر زبانم قرار بده و روزىِ گسترده و بى منّت و مانع را روزى ام كن و در آنچه روزى ام كرده اى ، بركت قرار بده و بى نيازى ام را در جانم ، و اشتياقم را به آنچه نزد توست ، قرار بده ، اى مهربان ترينِ مهربانان!...».
[ 15 و 16] و دو ركعت نماز مى خوانى و آنچه را از خطّ جدّم ابو جعفر طوسى (به روايت از امام صادق عليه السلام) نقل كرده ايم ، مى خوانى:
«خداوندا! بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و مرا براى كارى فارغ ساز كه مرا براى آن آفريده اى و به كارى مگمار كه خود را به زحمت آن ، دچار ساخته ام.
خداوندا! از تو ، ايمانى بى برگشت ، نعمتى تمام ناشدنى ، و همنشينى با پيامبرت محمّد را ـ كه درود تو بر او و خاندانش باد ـ در بالاترين مرتبه بهشت جاودان ، مى خواهم.
خداوندا! از تو روزىِ روز به روز مى خواهم ، نه اندك ، كه به شقاوت افتم و نه زياد ، كه طغيان كنم.
خداوندا! بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و از نعمت خويش كه روزى ام مى كنى ، حج و عمره را در اين سالْ روزى ام گردان و بر روزه و نماز ، نيرويم بخش ، كه تويى تو پروردگارم و اميد و نگهدارم. جز تو مرا نگهبانى نيست و جز به تو اميدم نيست و از تو ، جز به درگاه خودت ، راه نجاتى نيست. پس بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و مرا در دنيا حسنه و در آخرت ، حسنه عطا كن و به رحمتت از عذاب آتش ، نگاهم دار!».
[ 17 و 18] سپس دو ركعت نماز مى خوانى و آنچه را از خطّ جدّم ابو جعفر طوسى (به روايت از امام صادق عليه السلام نقل) كرده ايم ، مى گويى:
«خداوندا! همه ستايش ، از آنِ توست؛ همه پادشاهى ، براى توست؛ همه خير ، در دست توست؛ همه كارها ، نهان و آشكارش ، به تو باز مى گردد و تو پايانِ همه امورى.
خداوندا! از تو همه خير را مى طلبم و به درگاهت از همه بدى ها پناه مى برم.
خداوندا! بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و مرا به تقدير خويش راضى ساز و آنچه را مقدّر كرده اى ، برايم مبارك كن تا آن كه تعجيل را در آنچه به تأخير انداخته اى و تأخير را در آنچه جلو انداخته اى ، دوست نداشته باشم.
خداوندا! از نعمت خويش بر من گشايشى بده و بركت خود را روزى ام كن و مرا در طاعت خويش به كار گير و آن گاه كه مهلتم به پايان مى رسد ، مرا در راه خودت بميران و كارم را به جز خودت مسپار و دلم را پس از آن كه هدايتم كردى ، به بيراهه مكشان و مرا از پيش خودت رحمتى عطا كن! همانا تو بسيار بخشنده اى...».
[ 19 و 20] سپس دو ركعت نماز مى خوانى و آنچه را از خطّ جدّم ابو جعفر طوسى (به روايت از امام صادق عليه السلام نقل) كرده ايم ، مى گويى ، كه امام عليه السلام نام آن را «دعاى جامع» مى ناميد:
«به نام خداوند بخشنده مهربان. گواهى مى دهم كه جز خداوند ، معبودى نيست؛ يكتايى بى شريك است. و گواهى مى دهم كه محمّد ، بنده و فرستاده اوست. ايمان آوردم به خداوند و به همه فرستادگان خدا و به همه آنچه به تمام پيامبران الهى نازل شده است ، و به اين كه وعده خدا و ديدار او درست است ، و خداوند راست گفته و پيامبران ، ابلاغ كرده اند. و سپاس ، از آنِ خداى پروردگار جهانيان است. و منزّه است خداوند ، تا هر گاه كه چيزى خدا را تسبيح گويد؛ و همان گونه كه خداوند دوست دارد ، تسبيحش گويند. خدا را سپاس ، تا هر گاه كه چيزى خدا را سپاس گويد؛ و همان گونه كه خداوند دوست دارد ، سپاسش گويند. معبودى جز خدا نيست؛ تا هر گاه كه چيزى به يكتايى اش گواهى دهد؛ و همان گونه كه خدا دوست دارد ، يكتايش دانند. خدا بزرگ تر است ، تا هر گاه كه چيزى خدا را بزرگ شمارد؛ و همان گونه كه خدا دوست دارد ، بزرگش شمارند.
خداوندا! از تو مى خواهم همه گشاينده ها و پايان هاى نيكى را ، فراوانى و بهره ها و بركاتِ خير را ، از آنچه دانش من به آن مى رسد و آنچه ذهنم از شمارش آن نارساست .
خداوندا! بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست ، و اسباب شناخت او را برايم فراهم ساز ، و درهاى آن را به رويم بگشاى ، و مرا با بركات رحمتت بپوشان ، و با عصمتى كه مرا از جدا شدن از دينت نگه مى دارد ، بر من منّت بگذار ، و دلم از شك پاك كن ، و قلبم را با اشتغال به دنياى خودم و زندگى كنونى ام ، از ثواب آينده آخرتم غافل مساز ، و دلم را به حفظ چيزى بگمار كه نادانى به آن را از من نمى پذيرى ، و زبانم را براى هر نيكى رام گردان و دلم را از ريا و شهرت طلبى پاك كن ، و آنها را در اندامم جارى نساز ، و عملم را براى خودت خالص بگردان!
خداوندا! به تو پناه مى برم از بدى و از همه زشتى هاى گوناگون ، آشكار و نهانش ، و از غفلت هايش ، و از همه آنچه شيطانِ رانده ، از من مى خواهد و آنچه حكومت سركش ، از من مى طلبد؛ از آنچه تو به دانش آن احاطه دارى ، و تو مى توانى آن را از من برگردانى.
خداوندا! به تو پناه مى برم از حوادث ناگوار شبانه از سوى جنّ و انس و سران آنان و از گرفتارى ها و نيرنگ هايشان و از جاهاى حضور جنّ و انس فاسق ، و از اين كه از دينم لغزانده شوم و آخرتم بر من تباه شود و از اين كه آنان موجب زيان بر زندگى ام شوند ، يا از سوى آنان بلايى به من روى آورد كه توانِ برگرداندنش و شكيبايى بر تحمّلش را نداشته باشم. پس ، خدايا! مرا دچار چشيدن آن گرفتارى ها مكن كه مرا از يادت باز دارد و از عبادتت مشغول سازد! تويى نگهدارنده بازدارنده و دفع كننده نگهدار از همه اينها .
خداوندا! تا مرا باقى مى دارى ، از تو آسايش در زندگى را مى خواهم؛ چنان زندگى اى كه با آن بر عبادتت توانا شوم و با آن به رضايت تو برسم و به سبب آن با نعمت تو فردا به سراى زندگى برسم.
خداوندا! مرا روزىِ حلالى كه كفايتم كند ، روزى كن. و روزى اى كه مرا به طغيان كشد ، روزى ام مكن؛ مرا به فقرى دچار نساز كه بر من تنگ آيد و با آن به شقاوت افتم؛ مرا بهره اى سرشار در آخرتم ببخش؛ زندگى گسترده ، گوارا و دل نشين در دنيا عطايم كن؛ دنيا را برايم زندان و جدايى از آن را برايم مايه اندوه قرار مده؛ مرا از فتنه آن ، سالم در پناه خويش بگير؛ و عملم را در دنيا پذيرفته و تلاشم را در آن پاداش يافته قرار بده!
خداوندا! هر كس انديشه بد نسبت به من دارد ، در انديشه او باش و هر كس با من نيرنگ مى زند ، به او نيرنگ بزن؛ اندوه كسى كه اندوهش را بر من وارد مى كند ، از من دور گردان؛ و هر كه به من مكر مى كند ، به او مكر كن كه تو بهترينِ مكركنندگانى؛ و چشم كافران ستمگر و طغيان گران حسود را به جهت آسيب رسانى به من ، كور ساز!
خداوندا! بر محمّد و خاندانش درود فرست و از پيش خود آرامشى بر من فرود آر و زِره استوار و نگه دارنده ات را بر من بپوشان و با پوشش حفظ كننده ات مرا نگه دار و عافيت سودمندت را بر من افكن و گفتار و كردارم را راست گردان و در خانواده و فرزندان و مالم بركت قرار بده و گناهانى را كه در گذشته و آينده دارم و آنچه از روى غفلت ، يا عمد ، يا سستى ، آشكار يا نهان از من ، سر زده ، بيامرز ، اى مهربان ترينِ مهربانان! بر محمّد و خاندان پاك و طاهر او ، همان گونه كه سزاوارى ، درود فرست ، اى سرپرست مؤمنان!...».
سپس سجده كن و بگو:
«خداوندا! با دانش ، بى نيازم كن و با بردبارى ، آراسته ام كن و با تقوا گرامى ام دار و با عافيت ، زيبايم ساز. اى صاحب عافيت! عفو تو را ، عفو تو را از آتش مى طلبم».
سپس سرت را بردار و بگو:
«اى خداوند ، اى خداوند ، اى خداوند! از تو مى خواهم ، اى آن كه معبودى جز تو نيست! از تو مى خواهم به نامت ، به نام خداوند بخشنده مهربان ، اى خداوند ، اى پروردگار! اى نزديك ، اى اجابت كننده! اى پديدآورنده آسمان ها و زمين! اى صاحب شُكوه و بزرگوارى! اى دلسوز ، اى اهل احسان! اى زنده ، اى پايدار!
از تو مى خواهم به هر نامى كه دوست دارى با آن خوانده شوى ، و به هر دعايى كه يكى از اوّلين و آخرين ، تو را به آن خوانده است و جوابش داده اى كه بر محمّد و خاندانش درود فرستى و دلم را به خشيت و هراس از خودت برگردانى و مرا از برگزيدگان قرار دهى و همه اعضايم را براى پرستش خودت نيرو دهى و سينه ام را براى نيكى و تقوا گشاده سازى و زبانم را براى تلاوت كتاب خود گويا سازى. اى سرپرست مؤمنان! بر محمّد و خاندانش درود فرست و با من چنين و چنان كن!» و حاجت هاى خود را مى طلبى.
