کتاب «در سایه پیامبر (ص)» اثر احمد خاتمی با رویکرد سیرهنویسی انتقادی از زندگی پیامبر اکرم (ص)، توسط دفتر نشر فرهنگ اسلامی منتشر و راهی بازار نشر شده است.
اهمیتسیره نبویمثل اهمیت تاریخ است و در واقع یکی از انواع تاریخنگاری سیرهنویسی است. بنابراین بخشی از تاریخ اسلام که بخش مهم و قابل توجهی است ریشه در سیره پیامبر دارد.
احمد خاتمی نویسنده کتاب معتقد است برخی از حاکمان با جریان واقعی سیرهنویسی سازگاری نداشتند پس طبیعی بود که شرایط برای برخی سیرهنویسان سخت شود و آنها تحت تأثیر نان و نام سیرهنویسی کنند. در کتاب «در سایه پیامبر» مجموعهای از سیره نبوی را به صورت مطمئن در اختیار مخاطبان قرار دادهایم و چاپ اینکتاب فرصت بررسی بخش مهمی از تاریخ اسلام را برای محققان سیره پیامبر فراهم میکند.
مولف در مقدمه کتاب خود نوشته امروز بسندهکردن به تصحیح و انتشار کتب سیره و تاریخ زندگانی پیامبر (ص) و ائمه (ع) کفایت نمیکند و رویکرد نقادانه لازم است تا سره از ناسره بازنمایی شده و راست از ناراست به خوانندگان شناسانده شود.
کتاب «در سایه پیامبر» ۱۲ فصل یا مقاله را در بر میگیرد:
«فلسفه سیرهپژوهی در دنیای معاصر»، «سیره مدیریتی رسول خدا (ص)»، «سنت فعلی و سیره عملی پیامبر اکرم (ص) در استنباط احکام فقهی»، «تاثیر سیرده نبوی بر تغییرات فرهنگی شبهجزیره عربستان»، «سیره تبلیغی پیامبر (ص)»، «سیره نخبهپروری رسول خدا (ص) در دوران رسالت»، «جوانگرایی در سیره رسول خدا (ص)»، «سیره نبوی در برخورد با زنان»، «تربیت کودک در سیره نبوی، با تاکید بر کودکان یتیم»، «تحلیل جامعهشناختی اقتصاد مقاومتی در سیره نبوی؛ با تاکید بر شعب ابیطالب»، «سیره نظامی پیامبر (ص)» و «سیره مالی پیامبر (ص) و نقش آن در برابر چالشهای اجتماعی».
در قسمتی از اینکتاب میخوانیم:
نقل کردهاند که چون علی (ع) بر دشمن پیروز شد و آنان مسلمان شدند، غنایم را جمع کرد و بریده بن حصیب را بر آن گماشت و میان آنان ماند. سپس نامهای به عبدالله بن عمرو بن عوف مزنی سپرد تا نزد پیامبر (ص) ببرد. در نامه به پیامبر (ص) خبر داد که به جمعی از قبیله زبیر و غیر ایشان برخورده است و آنان را به اسلام دعوت و اعلام کرده است اگر مسلمان شوند دست از آنان خواهد کشید ولی نپذیرفتهاند و ناچار جنگیده است. علی (ع) همچنین نوشته بود که خداوند مرا بر آنان پیروز کرد و پس از اینکه گروهی از ایشان کشته شدند مسلمانی را پذیرفتند و زکات پرداختند. گروهی از ایشان نیز برای آموختن امور دینی آمدهاند و من مشغول آموزش قرآن به آنانم. پیامبر (ص) به علی (ع) امر فرمود که برای ادای مراسم حج خود را به پیامبر برساند و عبدالله بن عمرو بن عوف با این پیام به سوی علی (ع) برگشت.
همانگونه که گذشت، نخستین اقدام آن حضرت در یمن دعوت مردم به اسلام و دریافت صدقه از آنان بود، اما گروهی تصور کردند آنحضرت برای پیکار آمده است. از اینرو، در مقابلش صفآرایی کردند و شکست خوردند. سپس، با آنحضرت مصالحه و دعوتش را اجابت کردند. علی (ع) خمس غنایم را به مدینه فرستاد و مقرر کرد مردم خمس و صدقات خود را به دولت اسلامی بپردازند. از همینروی، گروهی را در همان بلاد مستقر کرد تا اینماموریت را اجرا کنند. سریه مذحج نخستین حادثهای بود که پس از ورود علی (ع) به یمن رخ داد.
شایان ذکر است، کتاب «در سایه پیامبر (ص)» با ۴۴۳ صفحه، شمارگان ۳۰۰ نسخه و قیمت ۳۵۰ هزار تومان منتشر شده است.