تحلیل ارتباط‌شناختی – حدیثی نظریة هنجاری مصافحه در آغاز ارتباطات درون‌فرهنگی اسلامی

نشریه : علوم حدیث

نویسنده : پديدآورنده : مصطفی همدانی

چکیده :

دست‌دادن در آغاز ارتباط که از آن به مصافحه تعبیر می‌شود و از اقسام ارتباط لمسی است، در بسیاری از فرهنگ‌های جهان رواج دارد. روایات معصومان نیز ضمن تأکید بر این ارتباط لمسی در آغاز ارتباط مؤمنان، الگویی کامل از شیوه انجام این کنش ارتباطی ارائه کرده‌اند. پژوهه فرارو با روش تحلیلی و با فحص کامل در جوامع روایی فریقین و با هدف کشف ابعاد این کنش به‌عنوان یک نظریه هنجاری، پاسخ‌یابی به این پرسش را کاوش کرده است: نظریۀ هنجاری مصافحه از منظر روایات چیست؟ تحلیل «چیستی» این کنش ارتباطی، در پنج محور انجام شده است: جایگاه مصافحه در فرآیند ارتباطات اجتماعی، کنشگران انجام مصافحه، روش مطلوب مصافحه از دیدگاه معصومان، ترغیب‌های دنیوی و اخروی برای پیاده شدن این روش، محتوای پیام مبادله‌شده. نتایج نشان داده است مصافحه، مستحبی ارتباطی دارای آثار دنیوی و اخروی فراوان و حامل پیام صمیمیت معناگرا و به دنبال ایجاد الفت و محبت و مواسات و برادری و همبستگی در میان مؤمنان است. الگوی انجام مصافحه نیز دست‌دادن با همه کف دست راست همراه با فشردن دست مخاطب و نیز طول دادن این عمل و نیز تکرار آن به‌محض تجدیددیدار و همراهی آن با سلام است.