اعتبارسنجی رجالی یحیی بن حبیب زیات

نشریه : علوم حدیث

نویسنده : پديدآورنده : نصرت نیل ساز
پديدآورنده : ابوالفضل رجائی فرد

چکیده :

یحیی بن حبیب زیّات از راویان مجهولی است که باوجود کمی روایاتش در منابع حدیثی ولی نقل‌هایش از امام رضا (ع) در مدح زراره و مفضل بن عمر، تعیین وضعیت رجالی اش را حائز اهمیت ساخته؛ که توجه و تضارب آراء عالمان دربارۀ او از دورۀ قدما تا معاصران گویای آن است. این پژوهش با نقد، بررسی و رفع اشکالاتِ دیدگاه‌ها دربارۀ وی، به‌دنبال معلوم‌سازی وضعیت رجالی اوست. براساس روایتی در المحاسن اتحاد او و یحیی بن جندب زیّات قابل اثبات است. از بررسی سه دیدگاهِ مجهول بودن، توثیق و مدح، مشخص گردید، مجهول بودنش باتوجه‌به روایت الکافی درباره‌اش، صحیح نیست. توثیق طبرسی به دلیل عدم قرابت زمانی با یحیی و توثیق مظاهری به علت خدشه‌پذیر بودن قاعدۀ رجالی مورد استناد ایشان و عدم شمولیتش دربارۀ وی، قابل‌قبول نیست. دیدگاه مدح یحیی نیز باتوجه‌به اشکالات متنی و سندیِ روایت الکافی، پذیرفتنی نبود اما در این مقاله، اشکالاتِ مطرح شده، برطرف و مدح قریب به توثیق یحیی بن حبیب اثبات گردید.