کتاب «قواعد کلامی معلل بودن افعال الهی به اغراض و صلاح» تألیف حجت الاسلام دکتر رضا برنجکار و حجت الاسلام سیدایوب میرافضلی، از آثار پژوهشگاه قرآن و حدیث منتشر شد.
کتاب حاضر منعکس کننده آخرین حلقه از قواعد افعال الهی، پس از قواعد حسن و قبح عقلی، لطف، اصلح، عدل و فضل؛ یعنی قاعده معلل بودن افعال الهی به اغراض، یا وجوب غرضمندی افعال خدا است.
به اعتقاد نویسنده، در ضمن بحث از این قاعده روشن شد که متکلمان در ضمن بحث از این قاعده، دو قاعده را با هم بحث کرده اند؛ یکی اصل ضرورت غرض؛ و دیگری، مصداق این غرض.
از این رو، بحث دوم را تحت عنوان قاعده صلاح، و جداگانه مورد بحث قرار دادیم و روشن شد که برخلاف اصل قاعده غرضمندی، که قاعده ای عقلی و مورد تایید وحی است، قاعده صلاح، به معنای منحصر کردن غرض خدا در سود بندگان، دارای دلیل کافی نیست و عقلا می توان اغراض دیگری را در نظر گرفت.
در وحی نیز اغراض دیگری برای افعال خدا مطرح شده است
نیم نگاهی به فصل های کتاب
در فصل نخست این کتاب با عنوان قاعده معلل بودن افعال الهی به اغراض، در پنج گفتار مباحثی همچون اهمیت و جایگاه، تاریخچه، واژه شناسی و بیان مقصود از قاعده و مبانی قاعده، بررسی دیدگاه های مخالفان قاعده، دیدگاه مختار و قاعده هدفداری افعال الهی پرداخته شده است.
در فصل دوم کتاب با عنوان قاعده صلاح، در چهار گفتار به مباحثی همچون کلیات، دیدگاهها، ادله دیدگاه ها، دیدگاه مختار و آثار قاعده می پردازد.
با توجه به این رویکرد، پژوهش حاضر در دو فصل سامان یافته است که به قرار ذیل می باشد:
فصل اول:قاعده معلل بودن افعال الهی به اغراض
فصل دوم:قاعده صلاح
کتاب "قواعد کلامی معلل بودن افعال الهی به اغراض و صلاح" تألیف حجت الاسلام دکتر رضا برنجکار و حجت الاسلام سیدایوب میرافضلی، به زبان فارسی در قطع وزیری و در ۵۲۵ صفحه به نگارش درآمده است و در ۱۴۰۲ با همکاری انتشارات دارالحدیث منتشر شده است.
