جستارهایی در مدرسه کلامی حله

مجموعه مقالاتی در معرفی و بررسی جریان ها و اندیشه های کلامی مدرسه کلامی حله، در بستر بازشناسی اوضاع سیاسی، فرهنگی و اجتماعی حله، جریان‌های فکری و اندیشه‌‌های کلامی اندیشمندان این مدرسه

کتاب "جستارهایی در مدرسه کلامی حله" با ارائه مجموعه‌ای از پژوهش‌ها، به معرفی و بررسی جریان‌ها و اندیشه‌های کلامی این مدرسه در بستر اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی پرداخته که راه را برای فهم دقیق تر تاریخ کلام امامیه هموارتر می سازد. این کتاب دربردارنده ۲۶ مقاله برای بازشناسی اوضاع سیاسی، فرهنگی و اجتماعی حله، جریان‌های فکری و اندیشه‌‌های کلامی اندیشمندان این مدرسه کلامی است.

بخشی از مقدمه کتاب:

شهر حله را در اوایل قرن ششم مزیدیان، که گرایش‌هایی شیعی داشتند، بنا کردند. حکومت مزیدیان بیش از نیم قرن دوام نیاورد و از نیمه‌‌های قرن ششم، حله بین عباسیان و سلاجقه دست به دست می‌‌شد، ولی مردم آن همچنان بر تشیع خود پافشاری می‌‌کردند. در اواسط قرن هفتم که هلاکو به شهر بغداد لشکر کشید، حله با درایت برخی از عالمان امامیه از حمله مغولان در امان ماند. امیران مغول در دوره‌‌های بعد نیز با مردم حله به خوبی رفتار کردند. البته این وضعیت با ورود سپاهیان تیمور و فتح حله در سال ۷۹۵ هجری قمری پایان یافت و این شهر تا اوایل سده نهم بارها بین خاندان تیمور و جلایریان دست به دست شد و آرامش خود را از دست داد. در سده نهم نیز این شهر محل تاخت و تاز و درگیری بین قراقویونلوها، آق‌قویونلوها و مشعشعیان شد تا جایی که بسیاری از عالمان حله به شهرهای دیگر، به‌‌خصوص نجف، نقل مکان کردند...

این حوزه علمی نقشی جدی در تثبیت و تکمیل دانش های مختلف در تاریخ اندیشه امامیه داشته است. در حوزه دانش کلام، متکلمان حله مانند علامه حلی و شاگردانش با پیروی از خواجه طوسی و با بهره گیری از ادبیات فلسفه مشاء و پذیرش علم منطق در عین پافشاری بر اندیشه های اصلی متکلمان امامیه در مقابل فلاسفه، سبک و سیاقی جدید به مباحث کلامی دادند. تحولات کلام امامیه در این دوره در روش و همچنین ادبیات علمی چنان است که می توان مدرسه کلامی حله را از مدارس پیشین متمایز کرد.