سی و چهارمین شماره از دوفصلنامه مطالعات قرآن و حدیث به صاحب امتیازی دانشگاه امام صادق(ع) به زیور طبع آراسته شد.
سی و چهارمین شماره از دوفصلنامه مطالعات قرآن و حدیث به صاحب امتیازی دانشگاه امام صادق(ع) به زیور طبع آراسته شد.
عناوین مقالات این شماره بدین قرار است: «بازخوانی ترجمه ماده «قنط»، براساس تبیین تمایز آن با ماده «یأس» با تمرکز بر داده‌های نوین معناشناختی»، «بررسی اثر معیارهای گزینش مدیران از دیدگاه امام علی(ع) بر ثبات نظام‌های سیاسی»، «تاریخ‌گذاری روایات سهو پیامبر(ص) در نماز و تحلیل شرایط اجتماعی سیاسی جعل و نشر این روایات»، «تحلیل انتقادی دیدگاه کمینه‌‌گرایی در مواجهه با آموزه تقیه با تأکید بر آرای آیت‌الله سیستانی»، «تحلیل و نقدِ سندی - دلالی روایت شأن صدور تسبیحات حضرت فاطمه(س) در منابع عامّه»، «جمع بین آیات تحریف عهدین با آیات تصدیق مبتنی بر روایات شیعی»، «درآمدی بر درک عمومی آیت‌مندی قرآن کریم»، «سیر تطور آرای مفسران درباره آیات مرتبط با الوهیّت و بُنُوَّت حضرت عیسی(ع)»، «کتاب الصلاه حریز بن عبدالله سجستانی؛ امکان، فایده و روش بازسازی»، «مطالعه تطبیقی ویژگی های انسان کامل از منظر قرآن کریم و روانشناسی انسان‌گرا»، «مقدمه‌ای بر روش‌های تربیتی انسان بر اساس واکاوی روش‌های تربیت تکوینی خداوند»، «تحلیل دیدگاه‌ها در تفسیر آیات ۶-۸ سوره الضحی و چندمعنایی آن با تکیه بر روایات تفسیری»، «بازاندیشی در مورد تفسیر حروف مقطّعه در قرآن کریم»، «ارزیابی آرای رجالی درباره محمد بن سنان از رهگذر تحلیل متن روایت‌های مفرد او در کتاب الکافی».
در چکیده مقاله «بازخوانی ترجمه ماده «قنط»، براساس تبیین تمایز آن با ماده «یأس» با تمرکز بر داده‌های نوین معناشناختی» آمده است: «قرآن کریم منبع اصلی دین اسلام است و به‌همین سبب عموم مسلمانان از دیرباز در تکاپوی فهم آن بوده‌اند. نکته مهم اینجاست که مسلمانان غیر عرب زبان، به جهت مانع زبانی که داشتند مجبور به استفاده از ترجمه‌های قرآن کریم بودند. مسئله اینجاست که امر ترجمه در برخی موارد امکان انتقال تمامی مفهوم به زبان مقصد را ندارد، از این رو عموم ترجمه‌های قرآن کریم با برخی نارسایی‌ها مواجه هستند. یکی از موضوعاتی که در قرآن کریم بدان اشاره شده، ناامیدی است. در قرآن کریم دو ماده «قنط» و «یأس» برای اشاره به این موضوع استفاده شده‌اند، که طبعاً براساس اصل حکمت الهی و اصل زبانشناختی اقتصاد زبانی، تمایزاتی باهم دارند حال آنکه در ترجمه‌های فارسی ذیل این دو واژه از معادل «ناامید شدن» استفاده شده است. در این پژوهش برآنیم تا از طریق مطالعات کتابخانه و استفاده از روش‌های معناشناختی به این پرسش پاسخ دهیم که تمایز معنایی میان دو واژه «قنط» و «یأس» چیست و چه معادل جدیدی می‌توان برای آنها پیشنهاد نمود؟ لازم به ذکر است که علی‌رغم اهمیت والا این پرسش تاکنون چنین پژوهشی انجام نشده است.از نتایج پژوهش حاضر نیز می‌توان به پیشنهاد ترجمه «سرخوردگی-پشت کردن» برای ماده قنط و اختصاص معادل «ناامید شدن» به ماده یأس اشاره کرد.»
در طلیعه مقاله «بررسی اثر معیارهای گزینش مدیران از دیدگاه امام علی(ع) بر ثبات نظام‌های سیاسی» آمده است: «یکی از عوامل مهم و اساسی در ثبات و کارایی نظام های سیاسی که از دیرباز تاکنون در فلسفه سیاسی و تاریخ تطور فکر سیاسی در میان متفکران این حوزه مدنظر بوده است، مساله کارآمدی و صلاحیت مدیران و کارگزاران جامعه اسلامی است. در حکومت امیرمؤمنان علی(ع) به شاخصه های گزینش و نصب مدیران صالح و توانمند توجه خاصی مبذول شده است. از نگاه جامعه شناسی سیاسی در حکومت امام علی(ع) برای گزینش مدیران به پایگاه اجتماعی، اقتصادی و دینی افراد و همچنین به معیارهای اخلاقی، اعتقادی، تخصصی و علمی عنایت ویژه ای شده است. عنصر گزینش دقیق و ضابطه مند مدیران حکومتی نقش انکارناپذیری در ثبات و دوام نظام های سیاسی و نهایتاً مشروعیّت مردمی حکومت‌ها خواهد داشت. بنابراین لازم است در مدیریت اسلامی بر انتخاب و گزینش مدیران کارآمد و صالح، همانگونه که در سیره حکومتی امام علی(ع) بدان تصریح شده، دقت لازم را نمود. این مقاله با روش مطالعه تحلیلی و توصیفی متون حدیثی و تاریخی تلاش کرده ضمن تبیین شاخصه‌ها و معیارهای گزینش مدیران و کارگزاران حکومتی در اندیشه سیاسی امام علی(ع)، در گام دوم به نقش و تأثیر این معیارها بر ثبات و دوام نظام‌های سیاسی بپردازد. نتیجه نهایی تحقیق نشان می‌دهند که هیچ نظام سیاسی بدون وجود مدیران صالح و مدبّر نخواهد توانست در نیل به اهداف از خود کارآمدی نشان دهد و در این راستا هیچ تفاوتی میان حکومت‌های دینی و غیردینی وجود ندارد.»
در چکیده مقاله «تاریخ‌گذاری روایات سهو پیامبر(ص) در نماز و تحلیل شرایط اجتماعی سیاسی جعل و نشر این روایات» آمده است: «در منابع روایی فریقین، روایاتی دربارۀ سهو پیامبر (ص) در نماز با طرق متعدد و متون مختلف آمده است. بسیاری از عالمان شیعه با استناد به ادلۀ مختلف این روایت را جعلی دانسته‌اند. در این پژوهش در گام اول با استفاده از دو روش تحلیل اسناد و تحلیل اسناد متن در تاریخ‌گذاری روایات خاستگاه تاریخی و جغرافیایی و سیر تطور این روایات تبیین و سپس با بهره‌گیری از نتایج گام نخست شرایط اجتماعی_سیاسی جعل و نشر این روایات تحلیل شده است. یافته‌های پژوهش حاکی از این است که این روایت در ابتدا توسط ابوهُریره برای توجیه اشتباهات خلفا در نماز جعل و در مدینه منتشر شده است. تحلیل اسناد_متن نشان می‌دهد که برخی راویان طبقات بعد تغییراتی عامدانه یا غیرعامدانه در آن ایجاد کرده‌اند. برای نمونه می‌توان اشاره کرد که در تحریرهای ابن‌سیرین به طور خاص بر حضور دو خلیفۀ اول در میان شاهدان سهو نبی تأکید شده است. در روایاتی هم که با اسناد ساختگی به ابن‌مسعود نسبت داده شده سهو نبی با تأکید بر بشر بودن پیامبر توجیه شده است که می‌توان هدف آن را پاسخ‌گویی به عقیدۀ غالب شیعیان در کوفه، یعنی عدم جواز سهو نبی، دانست.»
