آشنايى با مؤسسه فرهنگى دارالحديث در گفتگو با حجة الاسلام والمسلمين محمدى رى شهرى

علوم حديث: لطفاً به عنوان مؤسّس دارالحديث، گوشه هايى از زندگى و تحصيلات خود را بيان فرماييد؟

محمدى رى شهرى: بنده محمد محمّدى نيك، معروف به محمدى رى شهرى، نام پدرم اسماعيل و متولد شهررى و سمنانى الاصل هستم. جد پدرى من كه از مريدان و دوستان عالم ربانى و مجاهد نستوه مرحوم شيخ محمدتقى بافقى بود (كه در زمان رضاخان به شهررى تبعيد شد)، حدود يكصد و سى سال عمر كرد و در حال خواندن قرآن كريم از دنيا رفت. مادرم از شميران تهران و از اولاد امامزاده «شكر آب» از نواده هاى موسى بن جعفر ـ ع ـ است. مرقد اين امامزاده در شكر آب آهار شميران واقع شده و به امامزاده شكر آب معروف است. مادرم قبل از انقلاب و پدرم نيز پس از پيروزى انقلاب اسلامى در حادثه تصادف از دار دنيا رفتند.
پس از پايان تحصيلات ابتدايى، پدرم به خاطر شرايط خاص دوران ستمشاهى و بيم

مى فرمودند:
«عليكم بالسنّة، فعمل قليل فى السنة خير من عمل كثير فى بدعة».
و مى فرمودند:
«من تمسّك بسنتى فى اختلاف امّتى كان له أجرُ مأة شهيد» ^۱ .
آيا مرادشان فقط امر به پيروى از افعال و اعمال، و تمسّك به رفتار و كردار شخص ايشان (پيامبر) بود؟! بسيار بعيد مى نمايد.
2) شيخ مفيد رضوان الله عليه در كتاب اصولى اش (كه متأسفانه فقط خلاصه اى از آن را اكنون در اختيار داريم) در باب مستندات احكام شرعى و مصادر تشريع نوشته است:
بدان كه پايه هاى احكام شرعى سه چيز است، 1 ـ كتاب الهى، 2 ـ سنت پيامبر ـ ص ـ و 3 ـ اقوال امامان ـ ع ـ پس از پيامبر ـ ص ـ . ^۲
آيا نزد شيخ ـ ره ـ اصطلاح «سنت» ويژه نقل و روايت از رسول الله ـ ص ـ بوده است؟ برخى از محققان از كلام وى چنين استفاده كرده اند و نوشته اند:
از اينكه شيخ ـ ره ـ اقوال معصومان ـ ع ـ را بر «سنت» عطف گرفته است، توان استفاده كرد كه اصطلاح «سنت» در نگاه وى، ويژه منقول از رسول الله ـ ص ـ بوده است. ^۳
اين نكته اى است كه مى شود از كلام شيخ استظهار كرد؛ امّا آيا تا آن روز «سنت» اصطلاحاً، ويژه فعل، قول و تقرير رسول الله ـ ص ـ بوده است يا نه، موضوعى است كه نياز به بررسى تاريخى گسترده اى دارد.
آنچه تا بدينجا آورديم، تعريف واژه هاى «حديث»، «خبر»، «اثر» و «سنت» بود در ديدگاههاى مختلف؛ اقوال بسيار ديگرى نيز در اين باره در منابع توان يافت كه نيازى به بررسى ندارد. ^۴