57
فصلنامه علوم حديث 1

علوم حديث: ميزان الحكمه جديد حدوداً چند جلد خواهد شد؟

محمدى رى شهرى: پيش بينى ما اين است كه حدود 50 جلد وزيرى (از قرار هر جلد هزار صفحه) خواهد شد.

علوم حديث: ازچه زمان درصدد ايجاد مركزى به نام مؤسسه فرهنگى دارالحديث برآمديد؟

محمدى رى شهرى: پس از چاپ ميزان الحكمه در سال 63 و به دلايلى كه در مقدمه كتاب به آن اشاره كرده ام، احساس مى كردم كه كار كاملى نيست؛ ليكن به اين دليل نسبت به چاپ آن اقدام نمودم كه اگر همين مقدار هم به چاپ نمى رسيد، شايد براى هميشه به صورت دستنويس باقى مى ماند. مرحوم شهيد مطهّرى ـ رحمة الله عليه ـ قبل از پيروزى انقلاب اسلامى مى فرمودند اين نوشته ها مناسب است چاپ شود. روشى كه دانشمندان غرب هم دارند اين است كه هر وقت نوشته اى قابل استفاده است، آن را چاپ مى كنند و بعد اگر فرصتى شد، در چاپ بعدى نسبت به اصلاح كتاب اقدام مى شود و اگر چنين فرصتى فراهم نيامد، لااقل آنچه چاپ شده مورد استفاده محققان قرار خواهد گرفت. در سال 60 كه ترورها آغاز شد، به فكر افتادم كه ممكن است زحمات انجام شده از بين برود، لذا در صدد چاپ آن برآمدم. پس از چند سال، برخى از فضلا و طلاب حوزه علميه را براى تكميل ميزان الحكمه دعوت كردم و با همكارى آنها از اواسط سال 66 ، كار تكميل ميزان الحكمه به طور رسمى آغاز گرديد. آيين نامه اى براى اين كار تدوين كرديم و به تدريج و با استفاده از تجربيات گذشته، راههاى جديدى به روى ما گشوده شد؛ به تدريج احساس كردم اگر كار بخواهد به صورت اساسى پيگيرى شود، به چند تشكيلات مستقل امّا مرتبط با يكديگر نياز هست:
1 ـ كتابخانه تخصّصى: بدون در اختيار داشتن همه كتابهايى كه توسّط محدثان و محققان شيعه و سنى در زمينه حديث و علوم مربوط به آن نوشته شده، تحقيق گسترده امكان پذير نيست و چنين كتابخانه اى در كشور وجود نداشت. لذا در صدد ايجاد كتابخانه تخصصى حديث برآمدم. البته در گذشته ظاهراً كتابخانه هاى تخصصى حديث


فصلنامه علوم حديث 1
56

علوم حديث: كارى كه هم اكنون در ارتباط با ميزان الحكمه انجام مى پذيرد، به چه شكل است و چه تفاوتهايى با ميزان الحكمه قبلى دارد؟

محمدى رى شهرى: در چند سال گذشته، با كمك محققان مركز تحقيقات دارالحديث، پژوهشى دقيقتر و عميقتر را آغاز كرده ايم كه نسبت به ميزان الحكمه قبلى تفاوتهاى اساسى و مهمى دارد كه به چهار ويژگى آن اشاره مى كنم:
نخست: جامعيت كار است؛ به اين معنى كه هر آنچه را در زمينه موضوع مورد تحقيق وجود دارد استخراج مى كنيم. در كار جديد، براى تحقيق درباره هر موضوع، كليّه كتابهاى مربوط و موجود در كتابخانه تخصصى دارالحديث مورد استفاده قرار مى گيرد. و به خاطر همين ويژگى است كه كار، علاوه بر جامعيت، خود نوعى كتابشناسى حديثى را نيز به همراه دارد و پژوهشگر با تمامى كتابهايى كه در خصوص آن موضوع خاص تأليف شده، آشنا مى شود. در اين زمينه، تمامى امكانات كامپيوترى و نرم افزارى حديثى مورد بهره بردارى است.
دوّم: در كار جديد، علاوه بر نقل حديث، جمع بندى احاديث نيز وجود دارد. در آغاز هر عنوان، مدخلى ذكر شده كه جمع بندى احاديث باب در آن آمده، و علاوه بر آن، هر كجا نياز به بيان، تحليل و توضيح بوده، توضيح داده شده است.
سوّم: در كار جديد، در زمينه عقايد و تاريخ اسلام، تاريخ پيشوايان اسلامى، و جنگهاى اسلامى، كار گسترده اى انجام داديم كه در «ميزان» قبلى وجود نداشت. به عنوان نمونه، كارى كه در زمينه زندگانى امام على ـ ع ـ انجام شده، به اندازه نيمى از ميزان الحكمه قبلى است و اميدوارم بتوانيم در سال آينده آن را به چاپ برسانيم.
چهارم: شيوه تدوين و نگارش ميزان الحكمه جديد با ميزان قبلى تفاوت اصولى دارد. در شيوه جديد، احاديث، نمايه گزارى شده، و عناوين فرعى گاه به چند شاخه فرعى كوچكتر تقسيم مى شود و همگى قابل انتقال به كامپيوتر است و در نتيجه كار را براى محققان آسانتر مى كند. در يك جمله مى توان گفت عصاره و شهد تمامى احاديث اسلامى شيعه و سنى در زمينه هاى مختلف (بجز مسائل فقهى) در اين مجموعه آمده است و اگر توفيقى باشد اميدوارم اين كار در پنج سال آينده به اتمام برسد.

  • نام منبع :
    فصلنامه علوم حديث 1
    تاريخ انتشار :
    پاييز 1375
    سردبیر :
    محمدی نیک (ری شهری)، محمد
    صاحب امتیاز :
    دانشکده علوم حديث
    مدیر اجرایی :
    محمد قنبری
    نشانی :
    قم، بلوار پانزده خرداد، شهرک جهاد، مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، ص پ : 37185-3431
    تلفن :
    0251-7176131
    امور مشترکان :
    0251-7176413
    دورنگار :
    0251-7785050
    پست الکترونیک :
    ulumhadith@hadith.net
    امتیاز :
    علمی - پژوهشی، به استناد نامه شماره 6219/3 - 85/7/3 کمیسیون بررسی نشریات علمی کشور
    جانشین سردبیر :
    مهدی مهریزی
تعداد بازدید : 12961
صفحه از 188
پرینت  ارسال به