نقد خردگریز بودن «خدا» در نظریه «عقلانیت و معنویت» از منظر نهج‌البلاغه

نشریه : علوم حدیث

نویسنده : پديدآورنده : حسن احسانی
پديدآورنده : مهدی غلامعلی
پديدآورنده : وحید سهرابی‌فرد

سال 1402 / شماره پیاپی 110 / صفحه 167-185

چکیده :

نظریه «عقلانیت و معنویت» با تقسیم امور به خردپذیر، خردستیز و خردگریز، وجود خدا را خردگریز دانسته است. در این بین با توجه به اینکه در نهج البلاغه گزاره های متعدد توحیدی وجود داشت سعی شد در برابر این سؤال که چه نقدی بر خردگریز بودن خدا از منظر نهج البلاغه وجود دارد؟ پاسخ آن با استفاده از روش تحلیلی ـ استنباطی با تأمل در گزاره های نهج البلاغه بررسی شود. نتایجی که از تحلیل به دست آمد این است که از نگاه نهج البلاغه وجود خداوند بدون شناختِ ذات او برای عقل قابل اثبات است و خردگریز بودن آن در نظریه به نظر می رسد نشأت یافته از عدم تفکیک شناخت اجمالی و تفصیلی باشد؛ زیرا عدم توجه به این‌ مهم باعث شده است ملکیان آنچه را که نقطه قوت خداشناسی می باشد مبنی بر فراتر بودن ذات خدا از درک عقل، آن را محل ضعف خداشناسی بپندارد.

کلیدواژه‌های مقاله :شناخت خدا، عقلانیت و معنویت، نهج البلاغه