محمد بن عیسی بن عبید در آیینه پنج گفتار

مجموعه‌ای از پنج مقاله درباره محمد بن عیسی بن عبید، یکی از راویان فعال و مؤثر در انتقال میراث حدیثی امامیه از بغداد در سال‌های پایانی قرن هفتم هجری و آغازین سال‌های هشتم هجری

محمد بن عیسی بن عبید، از زمره راویان مورد اختلاف است. شخصیت این راوی، پس از پیدایش رویکرد اعتبارسنجی متاخران، که برخاسته از حوزه علمی فرهنگی حلّه در سال های پایانی قرن هفتم هجری و آغازین سال های هشتم هجری است، در گذر زمان به شدّت مورد اختلاف رجال شناسان و فقیهان قرار گرفته است.

وثاقت و بلندای مقام علمی، ره‌آورد برخی دیدگاه ها و ضعف و رویگردانی از احادیث وی، یا بخش قابل توجهی از احادیث وی، پیامد دیدگاهی دیگر است. نباید از یاد برد که ابهام در شخصیت وی نیز، دست‌آورد تلاش های راوی شناسانه گروه دیگری است.

یکی از بایسته های حدیث پژوهی و رجال پژوهی این دوران، بازشناخت نقش راوران در دریافت، پاسداشت و انتقال احادیث شیعه به نسل های پس از خود است. پدیده ای که بدون آگاهی همه جانبه از تاریخ خدیث شیعه، امکان پذیر نخواهد بود.

کتاب «محمد بن عیسی بن عبید در آیینه پنج گفتار»، شامل مجموعه‌ای از پنج مقاله درباره محمد بن عیسی بن عبید، یکی از راویان فعال و مؤثر در انتقال میراث حدیثی امامیه از بغداد است. در این تحقیق، نویسندگان تلاش کرده‌اند با استفاده از روش‌های نوین پژوهشی، علاوه بر زدودن غبار زمان از طبقه این راوی، به شناسایی شخصیت او در پرتو داده‌های منابع حدیثی و اعتبارسنجی بپردازند.

عناوین پنج مقاله کتاب:

تحلیل داده‌های طبقه‌شناختی محمد بن عیسی بن عبید بر اساس منابع رجالی و حدیثی؛
بررسی تحلیلی و انتقادی داده‌های راوی‌شناسانه مربوط به محمد بن عیسی بن عبید در فهرست شیخ طوسی؛
تحلیل زیرساخت استثنای احادیث منفرد محمد بن عیسی بن عبید از یونس بن عبدالرحمن؛
تحلیل مفهوم‌شناسانه عبارت «بإسناد منقطع» در ارتباط با روایات محمد بن عیسی بن عبید؛
و بررسی شیخ صدوق و استناد به احادیث منفرد فقهی الزامی محمد بن عیسی بن عبید.