تبیین مفهومِ روایت «خَیرٌ لِلنِّسَاءِ أَنْ‏ لَا یرَینَ‏ الرِّجَالَ‏ وَ لَا یرَاهُنَّ الرِّجَال‏» در منابع حدیثی شیعه و اهل سنّت

نشریه : علوم حدیث

نویسنده : پديدآورنده : آزاده عباسی
پديدآورنده : الهه هادیان رسنانی

چکیده :

در برخی منابع متقدم و متأخّر شیعه و اهل سنّت روایتی آمده است با این مضمون که حضرت زهرا (س) در پاسخ سؤال رسول خدا (ص) فرمودند: «خَیرٌ لِلنِّسَاءِ أَنْ‏ لَا یرَینَ‏ الرِّجَالَ‏ وَ لَا یرَاهُنَّ الرِّجَال‏»؛ «بهترین چیز برای زنان این است که مردی را نبینند و مردان نیز آنان را بنینند» (با اختلافاتی در نقل).
بررسی سندی و دلالی روایت یاد شده، هدف این پژوهش است. نتیجه بررسی سندی حدیث نشان می‌دهد که حدیث یاد شده در مصادر شیعه مرسل است و در مصادر اهل سنت نیز دچار ضعف رجال سند است.
امّا در بررسی متن و دلالت روایت، صرف نظر از بحث سند و به ویژه با توجه به معاضدت این حدیث توسط احادیث دیگر، اولاً از این روایت، حرمت حضور زنان در اجتماع به دست نمی‌آید؛ و ثانیاً این حدیث، بیانگر هیچ حکم الزامی دالّ بر فعل یا ترک نیست؛ بلکه در مقام بیان یک اصل ارشادی و ارزش اخلاقی و حقیقت دینی و واقعیت اجتماعی است و آن این که: ارتباط مستقیم زن و مرد نامحرم هرچه کمتر باشد بهتر است.