دلالت «افتا به روایات راوی» بر وثاقت راوی نزد مفتی و شرایط این دلالت از دیدگاه آیت‌الله خویی و آیت‌الله شبیری همراه با نمونه‌هایی
سال
1404 / شماره پیاپی
117 /
صفحه
54-73
چکیده :
اعتبارسنجی روایات به روش متاخران بر پایه‌ی توثیقات خاص و عام استوار است. یکی از این توثیقات عمومی «افتاء و عمل به روایات راوی» یا به تعبیری «تلقی به قبول روایات راوی» است. هدف این نوشته بررسی دیدگاه آیت‌الله خویی و آیت‌الله شبیری پیرامون این توثیق عام به عنوان نشانه‌ای بر وثاقت راوی نزد مفتی است. این مقاله در صدد است از طریق مطالعه‌ی کتابخانه‌ای و با روش توصیفی-تحلیلی به نقش «افتاء» در ارزیابی «یاسین ضریر» و به تبع در فتوای فقهی بپردازد. یافته‌ی این پژوهش نشان می‌دهد مرحوم خویی افتای مطابق روایات را قرینه‌ی «اعتماد مفتی به روایات» و یا کاشف از «اعتماد مفتی به راوی» از باب اصالت وثاقت می‌داند نه «توثیق مفتی نسبت به راوی»، آقای شبیری با شروطی قرینیت افتا بر توثیق را پذیرفته و بر خلاف خویی و از همین راه به وثاقت «یاسین ضریر» نزد «کلینی»، «صدوق»، «طوسی» و ... معتقد شده و بر پایه حجیت خبر عدلین در موضوعات، حجیت اطمینان نوعی و حجیت مطلق ظن قوی در رجال از باب انسداد خود نیز یاسین ضریر را توثیق کرده است، فرجام دیدگاه‌های پیش‌گفته، ناهمسویی در برخی فروع بوده است از جمله: محدوده‌ی طواف، جریان استصحاب برای احراز عدم پرداخت دیون متیقن میت.
کلیدواژه‌های مقاله :توثیق عام، افتای به روایات، تلقی به قبول روایات، یاسین ضریر، آیت‌الله خویی، آیت‌الله شبیری
