حجتالاسلام والمسلمین رضا برنجکار در افتتاحیه ششمین همایش علوم انسانی اسلامی تأکید کرد: بدون علوم انسانی اسلامی که بر محور کتاب و سنت نظریهپردازی کند، تحقق اهداف پیامبر(ص) در انسانسازی و جامعهپردازی ممکن نیست.
حجتالاسلام والمسلمین رضا برنجکار، رئیس پژوهشگاه قرآن و حدیث، در جلسه افتتاحیه ششمین همایش علوم انسانی اسلامی با عنوان «مکتب و سیره پیامبر اکرم، علوم انسانی اسلامی انسانساز و جامعهپرداز» که در موسسه دارالحدیث در قم برگزار شد، با درود بر پیامبر رحمت(ص) و شهدای انقلاب اسلامی اظهار داشت: هدف ما گرامیداشت یک هزار و پانصدمین سال ولادت پیامبر رحمت(ص) و همچنین بزرگداشت کسانی است که در مسیر اهداف عالی پیامبر اعظم(ص) و دین الهی تلاش و جانفشانی کردند.
این استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به شعار همایش گفت: شعار همایش هفته پژوهش امسال برای مجمع پژوهشگاهها این عبارت است: «مکتب و سیره پیامبر اعظم، علوم انسانی اسلامی انسانساز و جامعهپرداز».
مبانی قرآنی انسانسازی و جامعهپردازی
رئیس پژوهشگاه قرآن و حدیث با اشاره به دو آیه قرآنی بیان کرد: آیات فراوانی در قرآن در این زمینه وجود دارد. آیه اول آیه ۲ سوره جمعه : "هُوَ الَّذِی بَعَثَ فِی الْأُمِّیِّینَ رَسُولًا مِنْهُمْ یَتْلُو عَلَیْهِمْ آیَاتِهِ وَیُزَکِّیهِمْ وَیُعَلِّمُهُمُ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَةَ وَإِنْ کَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِی ضَلَالٍ مُبِینٍ. در این آیه بحث تزکیه، تربیت، کتاب و حکمت به عنوان اهداف پیامبر خاتم(ص) مطرح شده است.
وی افزود: آیه دوم آیه ۲۵ سوره حدید: "لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَیِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْکِتَابَ وَالْمِیزَانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِۖ". در این آیه هم بحث جامعه و جامعهپردازی مطرح شده است.
رئیس پژوهشگاه قرآن و حدیث با تحلیل این دو آیه تأکید کرد: بحث از انسانسازی و جامعهپردازی در این دو آیه مطرح شده است. در آیه اول مسئله انسان متعالی مطرح است و در آیه دوم بحث قانون و میزانی برای اقامه عدالت توسط مردم.
این استاد حوزه با اشاره به ضرورت علوم انسانی اسلامی گفت: برای تحقق انسان تراز و جامعه ایدهآل، نیاز به کار کارشناسی، نهادسازی و برنامهریزی داریم. این برنامهریزیها در علم اقتصاد، مدیریت، حقوق، روانشناسی و جامعهشناسی انجام میشود.
حجتالاسلام والمسلمین برنجکار با تشریح نقش علوم انسانی بیان کرد: علوم انسانی نرمافزار ابزار اعمال حاکمیت در جامعه است. علوم فنی و مهندسی کمککار مسیرهایی هستند که علوم انسانی در یک تمدن تعیین میکند.
وی با نقد علوم انسانی رایج افزود: اگر ما مکتب و سیره پیامبر اعظم(ص) را در انسانسازی و جامعهپردازی میخواهیم، نیاز به علوم انسانی داریم، اما انسانی که متناسب با اهداف بلند این مکتب اعظم است؛ یعنی علوم انسانی اسلامی که بر محور معارف کتاب و سنت نظریهپردازی میکند.
ایشان در پایان خاطرنشان کرد: پژوهشگاههای علوم انسانی اسلامی باید مسائل و مشکلات نظام اسلامی را بر اساس اهداف اسلامی و مکتب پیامبر اعظم(ص) طراحی و حل کنند. اگر کارمان را درست انجام ندهیم، تمدن اسلامی کامل تحقق پیدا نخواهد کرد.
