جواب اين فصل آن است كه چون دعوى كرده است و حوالت به پيرى معروف چون شيخ ابوالفتوح على عالم كرده و تفسير او كه نسخه هاى بى مر و بى عدد است آن را در طوائف اسلام و ظاهر و باهر در بلاد عالم.
و نيز در آن كتاب ضمن كلامى در جواب مدّعاى خصم مذكور گفته (ص304) :
«و اگر شيعه اماميه خواهند كه از مفسران خود لافى زنند از جماعتى نامعتبر نامعروف نزنند كه خواجه آورده است. از تفسير محمدباقر عليه السلام لاف زنند و از قول جعفر صادق عليه السلام و از تفسير حسن عسكرى عليه السلام و بعد از آن از تفسير كبير بوجعفر طوسى و تفسير شيخ محمد فتّال و تفسير خواجه بوعلى طبرسى و تفسير شيخ جمال الدين ابوالفتوح رازى».
اگر كسى اشكال كند كه چرا شيخ عبدالجليل نام تفسير على بن ابراهيم و تفسير عياشى را در عداد اين تفاسير نياورده است، محدث ارموى در پاسخ مى گويد : قويّا محتمل است كه نظر به كثرت ورود اخبار اهل بيت عصمت و طهارت در اين دو كتاب آنها را زمره علما در آن زمان در عداد كتب اخبار محسوب مى داشته اند و اگر نه چنانكه از تفسير ابوالفتوح و كتاب نقض برمى آيد، هر دو كتاب در آن زمان در دسترس علما بوده است چنانكه در سابق نيز به اين اشاره كرديم.
بارى از ملاحظه عبارات كتاب نقض دو امر صريحا برمى آيد :
1 . آنكه از جمله دعائيّه «رحمة اللّه عليه» كه در دو مورد بعد از ذكر نام او به قلم مؤلّف نقض به كار رفته است، معلوم مى شود كه شيخ ابوالفتوح در زمان تأليف نقض (يعنى مابين سالهاى 556ـ559) در قيد حيات نبوده بلكه به رحمت ايزدى پيوسته بوده است.
2 . آنكه تفسير ابوالفتوح در آن زمان معروف و مشهور بوده و طوائف اسلام اعمّ از سنى و شيعى از آن استفاده مى نموده است. ^۱

اوست كه ائمه و علماى همه طوائف طالب و راغب اند آن را و ظاهرا اكثر آن مجلدات از تفسير عربى او خواهد بود زيرا كه نسخه تفسير فارسى او چهار مجلّد است كه هر كدام به قدر سى هزار بيت باشد و شايد كه هشت مجلد نيز سازند پس باقى آن مجلدات از تفسير عربى او خواهد بود. ^۱
محدث ارموى با نقل برخى از مطالب عبدالجليل به بررسى و نقد آنها پرداخته است . او اينگونه شروع مى كند :
شيخ عبدالجليل رازى در كتاب بعض مثالب النواصب فى نقض بعض فضائح الروافض معروف به نقض ضمن ذكر علماى بزرگ و نامى شيعه كه به اصطلاح كنونى مى توان از آنها به مفاخر شيعه تعبير كرد گفته است (ص51) :
«و خواجه امام ابوالفتوح عالم كه مصنّف بيست مجلّد است در تفسير قرآن و مؤلّف كتاب شرح الشهاب النبوى است كه همه طوائف اسلام به خواندن و نوشتن آن راغب اند».
آن گاه محدث ارموى مى گويد : اشاره به اين عبارتست آنچه افندى در رياض العلماء در ترجمه شيخ ابوالفتوح گفته : «قد ذكره الشيخ الجليل الرازى فى بعض مصنّفاته فقال : الإمام ابوالفتوح الرازى مصنّف عشرين مجلّدا فى تفسير القرآن من مصنّفاته و الائمة و العلماء من جميع الطوائف طالبون راغبون فيه» و افندى در استخراج اين مطلب پيرو سيّد سند جليل، قاضى شوشترى مى باشد چنانكه عن قريبٍ كلام او بتمام عبارته نقل خواهد شد.
و نيز شيخ عبدالجليل در كتاب نقض ضمن معرفى مفسران معروف شيعه گفته (ص194) :
«و خواجه امام ابوالفتوح الرازى كه بيست مجلّد تفسير قرآن تصنيف اوست كه ائمّه و علماء همه طوائف طالب و راغب اند آن را».
و نيز در جواب صاحب فضائح الروافض كه گفته «ابوالفتوح على عالم در تفسيرى كه كرده است در تأويل اين آيه بياورده است».