177
مأخذ شناسي ابوالفتوح رازي

عرضه كرده، همان نكات فهرست منتجب الدين، امل الآمل و معالم العلما ابن شهرآشوب است و افزون بر آنها چيزى ندارد.
تنها نكته رجالى كه نسبت به معجم الرجال آيت اللّه خويى دارد اين است كه نام ابوالفتوح حسين بن على بن احمد خزاعى است و جد او به نام احمد عادل (عدلاً عينا) است و ابوالفتوح با واسطه پدرش ، احاديث از جدش نقل كرده است. ۱
در جاى ديگر فقط مى نويسد : ابوالفتوح خزاعى رازى صاحب بيست جلد تفسير است. ۲

سهورى ، محمدعلى (درگذشت 1328ق)

عدّة الخلف فى عدّة السلف ، خطى .
اين كتاب از نفايس كتبى است كه به نظم بسيار فصيح در تراجم احوال ائمه هدى عليهم السلام و علماى اعلام به رشته تحرير در آمده است . روش نويسنده اين است كه از سده سيزدهم قمرى آغاز كرده و زندگينامه هاى عالمان هر قرن را به شعر آورده است. و تا قرن چهارم به عقب رفته است. نسخه اول به خط مؤلّف در كتابخانه شخصى محدث ارموى موجود است.
سهورى نويسنده اين اثر ضمن ذكر علماى قرن ششم در مورد ابوالفتوح چنين سروده است :

و ترجمان الذّكر ذو الاعزازأسّ الهدى ابوالفتوح الرازى
بحر الفضائل استناد الكمّلكنز المعارف الحسين بن على
فخر المشكّكين شيخ القالهللاخذ من إفضاله أفضى له
قد سرق الحق له بغير حقِّنعم و من قبل أخٌ له سرق۳

1.بهجة الآمال، ج ۳ ، ص۳۰۲ .

2.همان ، ج۷ ، ص۲۵۵ .

3.تفسير گازر ، مقدمه محدث ارموى


مأخذ شناسي ابوالفتوح رازي
176

نزد والى بازگشت و بر در سراى من آمد و مرا بيرون برد و بر منبر نشانيد و خود تا پايان مجلس بنشست پس با مردم گفتم اين است مصداق آنكه رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود خداوند اين دين را به دست مرد فاجر تقويت مى دهد . و البته شيخ ابوالفتوح اين سخن را در همان مجلس و در حضور آن مرد نگفت چون برخلاف آداب معاشرت و دستور نهى از منكر است مرد غير معاند را در حضور جماعت به گناه سرزنش كردن بلكه پس از آن مجلس وقت مناسب يافت براى بيان اعجاز رسول صلى الله عليه و آلهقصه را نقل كرد و نام صاحب قصه را نگفت و خداى تعالى بسيار باشد كه به دست فاجران و كافران رنجى از مسلمانان دور كند و دشمنى را بردارد و آن گاه كه مأيوس از چاره باشند و از ظلم ستمكاران به ستوه آيند گروهى فاجر فرستد كه بتازند و ستمگر را آواره سازند و به بحر محيط اندازند «و لولا دفع اللّه الناس بعضهم ببعض لهدمت صوامع و بيع و صلوات و مساجد يذكر فيها اسم اللّه » .
علت نقل اين قسمت اين است كه اين منقولات گوشه اى از زندگى ابوالفتوح است. دوم اينكه تا اندازه اى نشانگر دانش حديثى ايشان است.
مستدرك الوسائل از كتابهاى مرجع شيعه در حديث است و اهتمام نويسنده به ابوالفتوخ نشانگر بُعد و جنبه حديثى او است . دانش حديثى ابوالفتوح از جاهاى مختلف روض الجنان كه نقل روايت پرداخته و مثلاً اينگونه نوشته است : عن رسول اللّه صلى الله عليه و آله ، أنه مرّ فى يوم احد على امرأة حملت ثلاث جنائز ...؛ ۱ به خوبى پيدا است.

عليارى تبريزى، ملاعلى (1236ـ1327ق)

بهجة الآمال فى شرح زبدة المقال. به كوشش سيد هداية اللّه مسترحمى. چاپ اول: [تهران] ، نشر بنياد فرهنگ اسلامى، 1363.
اين كتاب از آثار رجالى شيعه اثنى عشريه است و از منظر قواعد و ضوابط دانش رجال به بررسى شخصيتهاى حديثى مى پردازد . امّا اطلاعاتى كه درباره ابوالفتوح

1.مستدرك الوسائل، ج ۲ ، ص۴۳۰ .

  • نام منبع :
    مأخذ شناسي ابوالفتوح رازي
    سایر پدیدآورندگان :
    مهريزي، مهدي؛ زماني نژاد، علي اكبر
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1384
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 68463
صفحه از 293
پرینت  ارسال به