شرطى و ترديدى و مطيعى و استمرارى با ياء مجهول و استعمال متكلم مع الغير در فعلهاى ترديدى يا شرطى مزبور به صيغه خاصى كه فقط در قرن چهارم يا در قرن پنجم به تقليد قديم معمول بوده است ، مانند كردمانى و ديدمانى و مُردمانى و غيره كه در بلعمى و كتب متصوفه و اسكندرنامه ديديم ، و نيز مانند اسكندرنامه پيشاوند ها بر سر افعال مى آورد ، چون : هاگيرم ، و هاگرفت و غيره و اين يادگار لهجه محلى رازى است كه در پهلوى شمالى و ولايات اطراف رى و شهميرزاد و سنگسر معمول بوده و مى باشد. ۱
مرحوم ملك الشعراء بهار، نخستين كسى است كه ساختارهاى دستورى و زبانى و معنايى جملات روض الجنان را تحليل كرده و فعل ها را از نظر مفرد و جمع ، مخاطب و غايب بودن با دقت بررسى و تحليل كرده است .
آقاى بهار از منظر و موضع نقد ادبى به آثار ابوالفتوح به ويژه تفسير او پرداخت و راه را براى بررسيهاى ديگران گشود. سالها بعد از آقاى بهار، آقاى آذرنوش در كتاب تاريخ ترجمه هاى قرآنى به تحليل آثار ابوالفتوح از منظر ادبيات فارسى پرداخت. كار آذرنوش هم در اين فصل در جاى خودش معرفى شده است.
امين، سيدمحسن (1284ـ1371ق/ 1865ـ1952م)
اعيان الشيعة. به كوشش حسن الامين. بيروت، نشر دارالتعارف، 1403ق.
اين كتاب كه با هدف معرفى فرهيختگان شيعه تأليف شده ، جزء آثار مؤثّر در پژوهشهاى شيعى در اين عصر است. مقاله درباره ابوالفتوح كه در اين مجموعه آمده، مأخذ بسيارى از تحقيقات حتى در غرب بوده است. اين مقاله از نظر كميت و حجم ، مفصلترين نوشته عربى درباره ابوالفتوح در دوره جديد است . جمله اول آن چنين است :
من أهل المائة السادسة كان حيا سنة 552 ق و لما توفى دفن فى الرى بجوار
