251
مأخذ شناسي ابوالفتوح رازي

تولد و درگذشت وى بدرستى بر ما معلوم نيست . تولد او را حدود سال 480ق و درگذشت او را به سال 552 ق مى دانند. ۱
اين كتاب بخشى را به منابع پژوهشى درباره ابوالفتوح اختصاص داده است : از جمله كتابهايى كه شرح حال او را آورده اند و در دسترس ماست مى توان آثار ذيل را ياد كرد :
فهرست شيخ منتجب الدين على بن عبداللّه بن حسن بن حسين بن بابويه است كه شاگرد مؤلّف بوده است و فهرست او در بحار الانوار در تهران به طبع رسيده است . و ديگر كتاب معالم العلماء تأليف شيخ ابوجعفر محمد بن على بن شهرآشوب سروى مازندرانى است كه او شاگرد مؤلّف بوده است .
ديگر كتاب مجالس المؤمنين تأليف قاضى نوراللّه شوشترى و همچنين كتاب روضات الجنات ميرمحمدباقر خوانسارى و كتاب مستدرك حاج ميرزا حسين نورى كه در آنها ذكر مؤلّف و تأليفات او آمده است و محقق دانشمند سيدمحمديوسف طباطبايى تبريزى در مقدمه چاپ اول ترجمه نوشته است . و مرحوم قزوينى در خاتمه چاپ اول اين تفسير از كتاب نزهة القلوب حمداللّه مستوفى و كتاب حديقة الشيعة فوائدى نقل كرده و ما خوانندگان محترم را به كتاب مقالات قزوينى، گردآورده آقاى جُربزه دار از سلسله انتشارات اساطير رجوع مى دهيم. ۲
سپس به مشايخ و آثار ابوالفتوح پرداخته كه مطالب نو آن در فصلهاى مربوط آورده شده است .

حاج سيد جوادى، سيد احمد و فانى، كامران (ناظر و سرويراستار)

دايرة المعارف تشيّع. زير نظر: احمد حاج سيد جوادى، كامران فانى، خرمشاهى. چاپ دوم: مؤسسه دايرة المعارف تشيّع، 1372.
اين دايرة المعارف به دليل آنكه ويژه تشيّع است و در ايران تأليف مى شود،

1.گزيده متون ، ص۱۷۵ .

2.همان ، ص۱۷۶ .


مأخذ شناسي ابوالفتوح رازي
250

همانگونه كه پيداست ، چهارمين نام ، ابوالفتوح است . بنابراين، ايشان در بين مفسران سرشناش شيعه ، از جايگاه و اعتبار ويژه اى برخودار است .

خويى، سيد ابوالقاسم (1278ـ1371)

معجم رجال الحديث. چاپ اول، نجف اشرف ، 1398ق/ 1978م ، چاپ دوم : بيروت، 1403ق . چاپ چهارم : قم ، 1410ق/ 1369ش .
آقاى خويى به نقل از فهرست منتجب الدين از ابوالفتوح با صفات عالم ، واعظ و مفسر دين ياد كرده است و به نقل از معالم العلماء از ابن شهرآشوب دو كتاب روض الجنان و شرح الشهاب را براى او ذكر كرده است. ۱ اثر رجالى مقدم بر آن، بهجة الآمال، از عليارى هم عين همين مطالب را آورده است و نكات افزونترى نيز دارد. ۲ آقاى خويى با اينكه درصدد تأليف رجال حديث بوده و بايد به ابوالفتوح از منظر دانش علم الرجال مى نگريست و موضع او را تعيين مى كرد، ولى چنين نكرده است و فقط به بازگويى مطالب دو كتاب فوق پرداخته است .

طباطبايى اردكانى ، سيدمحمود (1315ـ1372)

گزيده متون تفسيرى فارسى ، چاپ چهارم : تهران ، 1373 . چاپ پنجم : تهران ، اساطير ، 1375.
نويسنده كه در صدد بررسى مهمترين تفاسير فارسى بوده است، ذيل تفسير ابوالفتوح به زندگى و ديگر آثار ابوالفتوح مى پردازد . نويسنده ابتدا گزارشى درباره نياكان ابوالفتوح و آن گاه محل زيست او ، شهررى مى آورد . درباره محل و تاريخ تولد و درگذشت او مى نويسد :
ابوالفتوح در رى زندگى مى كرد و در همين شهر نيز درگذشت و در كنار بقعه امامزاده حمزه و حضرت عبدالعظيم مطابق وصيت خودش به خاك سپرده شد . سال

1.معجم رجال الحديث ، ج۶ ، ص۵۰ .

2.نك : بهجة الآمال ، ج ۳ ، ص۳۰۲ .

  • نام منبع :
    مأخذ شناسي ابوالفتوح رازي
    سایر پدیدآورندگان :
    مهريزي، مهدي؛ زماني نژاد، علي اكبر
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1384
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 67809
صفحه از 293
پرینت  ارسال به