279
مأخذ شناسي ابوالفتوح رازي

در اين كتاب اطلاعاتى درباره تاريخ وفات ابوالفتوح عرضه شده است و از نظر روشى، داراى شيوه پژوهشى ويژه است . نويسنده گزارش خود را اينگونه آغاز كرده است :
محدّث ارموى در تحقيق خود به نكته اى متوجه شده ، كه بر روى تاريكيهاى مربوط به سال درگذشت ابوالفتوح پرتوهايى سزاوار توجه مى افكند . اين مطلب ابتدا در مقدمه تفسير گازر ، (جلاء الاذهان و جلاء الاحزان) ۱ ، نوشته ابوالمحاسن حسين بن الحسن الجرجانى آمده و بعد عينا در جلد نخست تعليقات نقض نقل شده است.
در ادامه مى نويسد : حاصل مطلب از اين قرار است كه، ميرزا محمدصادق بن محمدصالح آزادانى اصفهانى دركتاب شاهد صادق ، در فصل هفتاد و نهم از باب سوم ضمن ذكر سال وفات بزرگان اسلام از سال اول تا سال 1042ق ، ذيل سال پانصد و چهلم گفته است : «540 ابوالفتح خزاعى درگذشت». ۲
محدّث ارموى اين تاريخ را با سه تاريخ اجازه كه از ابوالفتوح به دست آورده ، متناقض يافته است :
نخستين آنها، تاريخ اجازه اى است كه بر پشت صفحه اول از نسخه اى از تفسير ابوالفتوح كه در ماه صفر 980 به خط احمد بن شكراللّه نوشته شده و به شرح زير است :
صورت اجازة الشيخ المفسّر : أجزت للأجل العالم الأخصّ الاشرف ... ۳ (ادام اللّه توفيقه و تسديده) أن يروى عنّى هذا الكتاب من اوّله إلى آخره على الشّرائط المعتبرة فى هذا الباب من اجتناب الغلط والتّصحيف . كتبه الحسين بن على بن محمد ابوالفتوح الرازى ثمّ النيسابورى ثمّ الخزاعى ، مصنّف هذا الكتاب ، فى اواخر ذى القعدة سنة سبع و أربعين و خمسمائة حامدا للّه تعالى و مصليا على النّبى وآله.

1.چاپ مهرآيين ، چاپ اول، ج ۱ ، تهران ۱۳۷۸ق/ ۱۳۳۷ ص كح به بعد.

2.يادگار ، سال دوم ، ش ۶ ، ص۲۵ .

3.نام صاحب اين اجازه در اصل ذكر شده است .


مأخذ شناسي ابوالفتوح رازي
278

كتابى نقل افتاد كه جدّ من خواجه امام سعيد ، ابوسعيد جمع كرد. و آن الروضة الزهراء فى مناقب فاطمة الزهراء است . ۱

حسينى جلالى ، سيدمحمدحسين

فهرس التراث ، به كوشش محمدجواد حسينى جلالى ، چاپ اول، قم ، دليل ما ، 1422ق ، ج 1 ، ص568 .
نويسنده در مورد ابوالفتوح و آثار وى مطلب جديدى ندارد . فقط اطلاعات مندرج در الفهرست منتجب الدين، تأسيس الشيعة از سيدحسن صدر ، الثقات والعيون ، المستدرك از حسين نورى و امل الآمل را آورده است . از آثار ابوالفتوح ، فقط به روض الجنان آن هم چاپ كتابخانه آية اللّه مرعشى اشاره كرده است .

علوى مهر ، حسين (متولد 1331)

روشها و گرايش هاى تفسيرى ، قم ، انتشارات اسوه وابسته به سازمان اوقاف و امور خيريه ، 1381.
ذيل گزارش و توصيف تفسير روض الجنان ، مختصرا به ابوالفتوح هم پرداخته است . در چند سطر درباره او فقط تاريخ تولد و وفاتش كه 480ق و 535 ق ثبت شده، جلب توجه مى كند. ۲
چند نكته هم درباره تفسير ابوالفتوح دارد كه در فصل اول ذيل تفسير آمده است .

صادقى ، محسن

بزرگان رى . تهران ، كنگره بزرگداشت حضرت عبدالعظيم و مؤسسه فرهنگى دارالحديث ، 1382 ، ج 1 ، ص101ـ107.

1.همان ، ص۱۲ـ۱۳ .

2.روشها و گرايش ها، ص۲۱۱ .

  • نام منبع :
    مأخذ شناسي ابوالفتوح رازي
    سایر پدیدآورندگان :
    مهريزي، مهدي؛ زماني نژاد، علي اكبر
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1384
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 67902
صفحه از 293
پرینت  ارسال به