ه - افسانهپردازى
قرآن
(و برخى از آنان ، به تو گوش فرا مىدهند؛ ولى ما بر دلهايشان ، پردهها افكندهايم تا آن را نفهمند، و در گوشهايشان ، سنگينى [ قرار دادهايم] ، و اگر هر معجزهاى را ببينند ، به آن ايمان نمىآورند ، تا آن جا كه وقتى نزد تو مىآيند و با تو جدال مىكنند، كسانى كه كفر ورزيدند، مىگويند: اين [ كتاب ] ، چيزى جز افسانههاى پيشينيان نيست).
(و چون آيات ما بر آنان خوانده شود، مىگويند: «به خوبى شنيديم . اگر مىخواستيم، قطعاً ما نيز همانند اين را مىگفتيم. اين ، جز افسانههاى پيشينيان نيست» ).
(چون آيات ما بر او خوانده شود، مىگويد: افسانههاى پيشينيان است).
(و چون به آنان گفته شود: «پروردگارتان ، چه چيز نازل كرده است؟» ، مىگويند: افسانههاى پيشينيان است).
(و گفتند: افسانههاى پيشينيان است كه آنها را براى خود ، نوشته است و صبح و شام ، بر او املا مىشود).
حديث
۳۵۱.زاد المسير: اين سخن خداى متعال: (و برخى از آنان ، به تو گوش فرا مىدهند)، سبب نزولش آن بود كه: گروهى از مشركان، از جمله عُتبه و شَيبه و نَضر بن حارث و اُميّه و اُبَى (دو پسر خَلَف)، نزديك پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله نشستند و به او گوش فرا دادند . سپس به نضر بن حارث گفتند: محمّد ، چه مىگويد؟
نضر گفت: سوگند به كسى كه اين را خانه كعبه قرار داد، نمىدانم چه مىگويد ، مگر اين كه تكان خوردن لبانش را مىبينم ! او جز افسانههاى پيشينيان ، چيزى نمىگويد، همانند چيزهايى كه من در باره نسلهاى گذشته ، برايتان نقل مىكنم.
نضر ، از گذشتگان ، بسيار مىگفت. در اين هنگام، اين آيه نازل شد.
۳۵۲.مجمع البيان- در بيان شأن نزول اين سخن خداى متعال :(و برخى از آنان ، به تو گوش فرا مىدهند؛ ولى ما بر دلهايشان ، پردههايى افكندهايم تا آن را نفهمند، و در گوشهايشان ، سنگينى [ قرار دادهايم] ، و اگر هر معجزهاى را ببينند ، به آن ايمان نمىآورند ، تا آن جا كه وقتى نزد تو مىآيند و با تو جدال مىكنند، كسانى كه كفر ورزيدند، مىگويند: اين [ كتاب ] ، چيزى جز افسانههاى پيشينيان نيست)-:مىگويند: جمعى از مشركان مكّه، از جمله نضر بن حارث و ابو سفيان بن حرب و وليد بن مُغَيره و عُتبة بن ربيعه و برادرش شَيبه و ديگران، در كنار پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله - كه مشغول خواندن قرآن بود - نشستند . سپس به نضر گفتند: محمّد ، چه مىگويد؟
نضر گفت: افسانههاى پيشينيان را [مىگويد]، مانند همان افسانههايى كه من در باره گذشتگان ، برايتان حكايت مىكنم.
پس خداوند ، اين آيه را فرو فرستاد .