127
شناخت‌نامه قرآن برپايه قرآن و حديث ج۲

ب - ايمان آوردن ظاهرى و سپس كفر ورزيدن‏

قرآن‏

(و جماعتى از اهل كتاب گفتند: در آغاز روز ، به آنچه بر مؤمنان نازل شد، ايمان بياوريد و در پايان آن [ روز ] ، انكار كنيد . شايد آنان [ از اسلام ]برگردند).

حديث‏

۳۵۹.تفسير مجاهد:(در آغاز روز ، به آنچه بر مؤمنان نازل شد، ايمان بياوريد و در پايان آن [ روز ] ، انكار كنيد) . اينان، يهوديان بودند كه در آغاز روز ، نماز صبح را با پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله مى‏خواندند و در پايان روز ، به كفر مى‏گراييدند، تا با اين ترفند ، به مردم وانمود كنند كه اوّل ، پيرو ايشان بوده‏اند . سپس برايشان معلوم شده كه وى ، گم‏راه است .

۳۶۰.تفسير الطبرى- به نقل از سَدّى -:(و جماعتى از اهل كتاب گفتند: در آغاز روز ، به آنچه بر مؤمنان نازل شد، ايمان بياوريد و در پايان آن [ روز ] ، انكار كنيد . شايد آنان [ از اسلام ]برگردند) . عالمان يهود در چند روستاى عرب‏نشين - كه شمار ايشان ، دوازده تن بود - ، به عدّه‏اى از يهوديان گفتند: در آغاز روز ، به دين محمّد در آييد و بگوييد: گواهى مى‏دهيم كه محمّد ، بر حق است و راست مى‏گويد، و چون آخر روز شد ، كافر شويد و بگوييد: ما به علما و ملّايان خود ، مراجعه كرديم و از آنها پرسيديم . آنها به ما گفتند كه : محمّد ، دروغ مى‏گويد و شما بر حق نيستيد . از اين رو به دين خود ، باز گشتيم ؛ چون آن نزد ما ، خوش‏تر از دين شماست . شايد [با اين كار ، ]مسلمانان [در حقّانيت دين خود] ، دچار شك [و ترديد] شوند و بگويند: اينان ، در آغاز روز ، با ما بودند . پس چه شد كه برگشتند؟ امّا خداوند عزّ وجلّ پيامبرش را از اين مطلب ، آگاه ساخت.

۳۶۱.تفسير القُرطُبى: اين سخن خداى متعال : (و جماعتى از اهل كتاب گفتند: در وجه روز ، به آنچه بر مؤمنان نازل شد، ايمان بياوريد و در پايان آن [ روز ] ، انكار كنيد . شايد آنان [ از اسلام ]برگردند) ، در باره كعب بن اشرف و مالك بن صيف و عدّه‏اى ديگر ، نازل شد كه به فرومايگان از قوم خود گفتند: (در وجه روز ، به آنچه بر مؤمنان نازل شد ، ايمان آوريد) . (وجه روز) ، به معناى اوّلِ روز است و علّت آن كه اوّل روز را «وَجه (روى، صورت)» ناميده‏اند ، اين است كه زيباترين بخشِ روز است، و نيز نخستين چيزى كه با آن مواجه مى‏شوند، آغاز روز است .


شناخت‌نامه قرآن برپايه قرآن و حديث ج۲
126

ب - الكُفرُ بَعدَ إظهارِ الإِيمانِ‏

الكتاب‏

( وَقَالَت طَّائِفَةٌ مِّنْ أَهْلِ الْكِتَبِ ءَامِنُواْ بِالَّذِى أُنزِلَ عَلَى الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَجْهَ النَّهَارِ وَاكْفُرُواْ ءَاخِرَهُ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ ).۱

الحديث‏

۳۵۹.تفسير مجاهد :( ءَامِنُواْ بِالَّذِى أُنزِلَ عَلَى الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَجْهَ النَّهَارِ وَاكْفُرُواْ ءَاخِرَهُ): هُمُ اليَهودُ صَلَّوا مَعَ رَسولِ اللَّهِ صلى اللَّه عليه و آله أوَّلَ النَّهارِ صَلاةَ الفَجرِ وكَفَروا آخِرَ النَّهارِ مَكراً مِنهُم ، لِيُرُوا النّاسَ أنَّهُ قَد بَدَت لَهُم مِنهُ الضَّلالَةُ بَعدَ أن كانُوا اتَّبَعوهُ.۲

۳۶۰.تفسير الطبري عن السدّي :( وَقَالَت طَّائِفَةٌ مِّنْ أَهْلِ الْكِتَبِ ءَامِنُواْ بِالَّذِى أُنزِلَ عَلَى الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَجْهَ النَّهَارِ وَاكْفُرُواْ ءَاخِرَهُ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ ) كانَ أحبارُ قُرىً عَرَبِيَّةٍ اثنَي عَشَرَ حِبراً ، فَقالوا لِبَعضِهِم: اُدخُلوا في دينِ مُحَمَّدٍ أوَّلَ النَّهارِ ، وقولوا: نَشهَدُ أنَّ مُحَمَّداً حَقٌّ صادِقٌ ، فَإِذا كانَ آخِرُ النَّهارِ فَاكفُروا وقولوا: إنّا رَجَعنا إلى‏ عُلَمائِنا وأحبارِنا فَسَأَلناهُم فَحَدَّثونا أنَّ مُحَمَّداً كاذِبٌ ، وأنَّكُم لَستُم عَلى‏ شَي‏ءٍ ، وقَد رَجَعنا إلى‏ دينِنا فَهُوَ أعجَبُ إلَينا مِن دينِكُم ، لَعَلَّهُم يَشُكّونَ ، يَقولونَ: هؤُلاءِ كانوا مَعَنا أوَّلَ النَّهارِ ، فَما بالُهُم؟ فَأَخبَرَ اللَّهُ عزّ وجلّ رَسولَهُ صلى اللَّه عليه و آله بِذلِكَ.۳

۳۶۱.تفسير القرطبي : قَولُهُ تَعالى‏: ( وَقَالَت طَّائِفَةٌ مِّنْ أَهْلِ الْكِتَبِ ءَامِنُواْ بِالَّذِى أُنزِلَ عَلَى الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَجْهَ النَّهَارِ وَاكْفُرُواْ ءَاخِرَهُ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ ) نَزَلَت في كَعبِ بنِ الأَشرَفِ ومالِكِ بنِ الصَّيفِ وغَيرِهِما ، قالوا لِلسَّفِلَةِ مِن قَومِهِم: ( ءَامِنُواْ بِالَّذِى أُنزِلَ عَلَى الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَجْهَ النَّهَارِ ) ، يَعني أوَّلَهُ. وسُمِّيَ وَجهاً لِأَنَّهُ أحسَنُهُ ، وأوَّلُ ما يُواجَهُ مِنهُ أوَّلُهُ.۴

1.آل عمران: ۷۲ .

2.تفسير مجاهد : ج ۱ ص ۱۲۸ .

3.تفسير الطبري : ج ۳ الجزء ۳ ص ۳۱۱ ؛ بحار الأنوار : ج ۹ ص ۷۰ نحوه .

4.تفسير القرطبي : ج ۴ ص ۱۱۱ .

  • نام منبع :
    شناخت‌نامه قرآن برپايه قرآن و حديث ج۲
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 63956
صفحه از 506
پرینت  ارسال به