پس ارتباط تنگاتنگي ميان تشيّع و تصوّف وجود دارد؛ اگرچه در مقابل، به صوفي دروغين هم اشاره كرده و آنان را به طور كلّي از سنّت پيامبر صلي الله عليه و آله به دور مي‏داند كه هيچ ارتباطي با تشيّع ندارند.
كليدواژه‏ها: تصوّف، متصوّفه، شيعه، رافضي، زاهد و عابد، طريقت.

11
تشيّع و تصوّف در كتاب «نقض»‏

ابوالفضل هاشمي

كتاب نقض، در قرن ششم به منظور پاسخ دادن به شبهاتي عليه شيعيان، توسط شيخ عبد الجليل قزويني نگاشته شده و عقايد شيعه و اوضاع جامعه شيعي آن عصر، در آن، منعكس گرديده است. در اين مقاله، به بررسي رابطه تشيّع و تصوّف از نظرگاه كتاب، پرداخته شده است.
نويسنده كتاب، شيعه واقعي را كسي مي‏داند كه به امامت و خلافت بلافصل ائمّه عليهم السلام بعد از پيامبر صلي الله عليه و آله معتقد است و صحابه را انسان‏هاي محترم مي‏شمارد و در اعتقاد خود اعتدال مي‏ورزد. او در كتاب، متصوّفه حقيقي را افراد شايسته‏اي مي‏داند كه به بسياري از باورهاي شيعيانْ معتقد هستند؛ چرا كه آنها را عدلي‏مذهب و مثبتان توحيد و به دور از جبر و تشبيه و عقايد باطل و دوستدار ائمّه عليهم السلام دانسته و از آنها كراماتي نقل كرده و دليل بر فضيلت ايشان مي‏داند و حتّي بر اين باور است كه برخي از آنها شيعه هستند.
در نتيجه، اگرچه خاستگاه اصلي تصوّف، اهل سنّت است، ولي متصوّفه حقيقي، به خاطر صفاي باطن و رسيدن به بسياري از حقايق، به مذهب حقّه، بسيار نزديك شده‏اند و شيعيان، آنان را دوست دارند.