يادداشت دبير علمي
يك. ري، يكي از كهنترين مراكز تمدّني ايران است كه قدمت چندين هزارساله دارد و مردمان آن را قومي با تمدن و هنر پيشرفته توصيف كردهاند. اين شهر در سال 22 هجري به دست مسلمانان افتاد و توسعهاش از آن پس آغاز شد و تا بِدانجا گسترش يافت كه پيش از حمله مغول (سال 616 ق)، آن را يكي از بزرگترين و آبادترين بلاد اسلامي توصيف و جمعيت آن را بالغ بر دو ميليون نفر گزارش كردهاند. ۱
در دوره اسلامي، ري، از سده سوم و چهارم، داراي يك حوزه نسبتا توانمند علمي شد و شخصيتهاي بزرگي را، از شيعه و اهلسنّت، در خود پروراند. عالمان و انديشمنداني چون: ثقهالاسلام كليني (م 329 ق)، ابن قِبّه رازي (ق 4)، ابن مُسكويه (م321 ـ 421 ق)، ابو حاتم رازي (م 322 ق)، ابن فارِس رازي (329 ـ 395 ق)، ابو بكر رازي (325 ـ 385 ق)، محمّد بن زكريا رازي (م 302 ق) و... در اين دوره ميزيستهاند.
با افول و از رونق افتادن حوزههاي علمي بغداد و قم، ري به