17
عبدالجليل رازي قزويني

بودند از: قطب الدين محمّد، جلال الدين محمود و جمال الدين مسعود. منتجب الدين در باره آنان مى‏نويسد: «همه آنان از فقيهان و صالحان هستند».۱
با آن كه از ديگر افراد خاندان قزوينى آگاهى چندانى در دست نيست، امّا همين مقدار هم در تبيين موقعيت خاندان قزوينى در رى بسنده است.

2. آموزش، پرورش و شخصيت عبد الجليل‏

از آموزش‏هاى ابتدايى عبد الجليل قزوينى، آگاهىِ چندانى در دست نيست. وى در لابه‏لاى كتاب نقض، در مناسبت‏هايى به اساتيد خود اشاره مى‏كند. يكى از مهم‏ترين اساتيد وى، برادر بزرگش اوحد الدين ياد شده بود. وى در اين خصوص مى‏نويسد:
حدّثنا الأخ الإمام اوحد الدين ابوعبداللَّه الحسين بن ابى الحسين بن ابى الفضل القزوينى سماعاً و قراءتاً.۲
اين احتمال وجود دارد كه استاد ديگر وى فردى به نام ابو منصور مظفّر عبادى بوده باشد كه در اين مورد نيز مى‏نويسد: «أخبرنا الأمير ابومنصور المظفّر العبادى».۳ از اين تعبير فهميده مى‏شود كه وى از مقامات سياسى وقت و از خاندان‏هاى حاكم نيز به شمار مى‏رفت و در عين حال، شيخ حديثىِ مرحوم قزوينى بود. مرحوم محدّث

1.فهرست منتجب الدين، ص ۲۶۴.

2.نقض، ص ۴۹۵.

3.نقض، ص ۵۲۲.


عبدالجليل رازي قزويني
16

خاندانش در جامعه است.
برادر بزرگ وى به نام اوحد الدين بن حسين در زمان تأليف كتاب نقض، در شهر رى، مفتى و به تعبير عبد الجليل، پير طايفه بود. وى از جمله افرادى بود كه خيلى زود به وجود كتابى عليه شيعه در شهر رى و اطراف آن پى برده و آن را مطالعه كرده است. آگاهى وى به تأليف چنين كتابى كه به پنهانى بين خواص اهل سنّت، دست به دست مى‏شد به گونه‏اى كه فردى چون عبد الجليل قزوينى با همه حضورش به عنوان سخنور و منبرى و با همه تلاشش نمى‏توانست به آن دسترس پيدا كند، بيانگر آن است كه موقعيت وى در بين شيعيان به گونه‏اى بود كه بايد از اين قبيل امور، آگاهى پيدا كند و به احتمال قوى، افرادى كه دغدغه مذهب داشتند، وى را از جمله افرادى مى‏دانستند كه بايد از حوادث پنهان و آشكار جامعه باخبر باشد و اطلاعات لازم را به وى مى‏رساندند. از بيان مرحوم عبد الجليل چنين فهميده مى‏شود كه وى فردى باهوش، دورانديش و بااراده بود؛ زيرا بعد از آن كه به وجود اين كتاب پى مى‏بَرَد، آن را از برادرش پنهان مى‏دارد و بيم آن دارد كه برادرش با تندى با موضوع برخورد كند و مشكلاتى ايجاد كند.
اين نوع تصميم‏گيرى‏ها و دورانديشى‏ها بيانگر پختگى و درايت فرد است و همين براى تبيين شخصيت وى كافى است. مفتى بودن و پير قوم بودن نيز نشانگر همين نكته است. سه تن از فرزندان اوحد الدين نيز از عالمان اين خاندان بودند كه نام‏هاى آنان عبارت

  • نام منبع :
    عبدالجليل رازي قزويني
تعداد بازدید : 68399
صفحه از 172
پرینت  ارسال به