19
عبدالجليل رازي قزويني

الف. تنزيه عايشه عن الفواحش العظيمه‏

وى اين كتاب را در روزگار حاكميت امير عبّاس غازى و به هنگام قاضى القضاتى سعيد حسن استرآبادى، به دستور سيّد شمس الدين حسينى به سال 533 ق، نوشته است. عبد الجليل قزوينى در باره اين نوشته خود، در كتاب نقض سخن گفته است. وى مى‏نويسد:
من در شهور سنه ثلاث و ثلاثين و خمسمئة، كتابى مفرد ساخته‏ام در تنزيه عايشه در دولت امير غازى عبّاس - رحمة اللَّه عليه - به اشارت رئيس و مقتداى سادات و شيعه، سيد سعيد فخر الدين بن شمس الدين الحسينى - قدس اللَّه روحهما - و قاضى القضاة سعيد عماد الدين الحسن استرآبادى - نور اللَّه قبره - به استقصا برخوانده و بر پشت آن، فصلى غرّا نوشته به استحسان تمام، و نسخه اصل به خزانه امير عبّاس بردند و ديگر نسخت‏ها دارند.۱
تقريظ قاضى القضاة حنفى مذهب وقت بر اين كتاب، نشان از اهميتى بود كه دانشوران شيعى و اهل سنّت آن روز به مقوله همدلى شيعه و سنّى و ايجاد دوستى بين مسلمانان داشتند و از سوى ديگر، نشانى از موقعيت عبد الجليل قزوينى در جامعه آن روز دارد. چنان كه مؤلّف محترم يادآور شده، نسخه اصلى اين كتاب در كتاب‏خانه امير عبّاس بود؛ امّا از سرنوشت اين كتاب‏خانه، خبرى نيست . آيا مى‏توان روزى به نسخه‏هاى ديگرى كه از اين كتاب نوشته شده است و در

1.نقض، ص ۱۱۵.


عبدالجليل رازي قزويني
18

اُرموى، اين احتمال را رد كرده و بر اين باور است كه عبارت، از باب نقل قول است.۱
از جمله شاگردان وى شرف الدين منتجب بن حسين سروى بود. ۲ نيز سيّد واثق باللَّه احمد بن حسين حسينى كه زيدى مذهب بود و با تحصيل در نزد شيخ عبد الجليل قزوينى، مذهب شيعه دوازده امامى را پذيرا مى‏شود.۳ از تغيير مذهب سيّد واثق مى‏توان به قدرت علمى و بيان مرحوم عبد الجليل پى برد.

3. آثار و فعاليت‏هاى علمى و فرهنگى عبد الجليل‏

عبد الجليل قزوينى، افزون بر فعاليت‏هاى كلامى و برگزارى مجالس و نشست‏هاى علمى، به نگارش كتاب‏هايى نيز دست يازيده است كه با كمال تأسّف، همچون آثار بسيارى از دانشمندان مسلمان پيش از يورش مغولان، بخش عمده‏اى از آنها از بين رفته‏اند. اكنون تنها كتابى كه از وى در دسترس است، همين كتاب نقض است. البته اميد اندكى وجود دارد كه در گوشه كنار كتاب‏خانه‏هاى جهان، شمارى از نوشته‏هاى وى به دست آيد. در هر صورت، بنا بر گزارش خود وى در كتاب نقض و ديگرانى كه به شرح حالش پرداخته‏اند، آثارى بدين شرح از خود به جا گذاشته بود:

1.فهرست منتجب الدين، ص ۲۶۴ (بخش تعليقات).

2.بحار الأنوار ج‏۱۰۲، ص ۲۸۱.

3.همان، ص ۲۸۹.

  • نام منبع :
    عبدالجليل رازي قزويني
تعداد بازدید : 68356
صفحه از 172
پرینت  ارسال به