نوشته۱ و به تبع وى، ديگر نويسندگان در باره چرايىِ شهرت اين كتاب به مفتاح التذكير چنين گمانهزنى كردهاند كه كتاب، به خاطر گوناگونى مطالب براى بهرهگيرى در امر تذكار، سودمند بود و مورد استفاده فضلاى آن دوره قرار مىگرفت و كمكم به خاطر اختصار، اين نام را گرفته و به آن شهرت يافته است.۲
به نظر مىرسد كه اين كتاب در حقيقت، تلاشى براى زدودن اتّهام دشمنى شيعه با صحابه پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله است. از اين كه وى در اين كتاب از ايمان خليفه دوم سخن گفته و به تعبير خودش آن را به نوع لطيف بيان كرده است و معروفان، آن را ديده و نسخه كردهاند، مىتوان حدس زد كه مقصود از زاهدان و مفسّران بايد صحابه و نيز تابعيان باشد. افسوس كه نسخهاى از اين نوشته، به جاى نمانده است تا ديدگاه وى را در اين باره روشنتر نشان دهد!
ه . رسالهاى در ردّ ملحدان
اين كتاب در پاسخ نوشتهاى از سوى مردم قزوين در باره خليفه فاطمى وقت، نوشته شده است. وى در اين كتاب، به ردّ شبهات ملحدان پرداخته و باورهاى آنان را پاسخ گفته است. خود در اين مورد مىنويسد:
و ما در مختصرى كه پارسال در جواب ملاحده و ردّ شبهات ايشان كردهايم كه از قزوين به ما فرستادند، شرح اسامى و القاب و انساب اين مطعونان و مدّعيان دادهايم،
