دانشوران كلام، همواره از وى به نيكى ياد مى‏كنند و بسيار مورد تجليل قرار مى‏دهند و در باره وى مى‏نويسند:
وى عالمى فصيح و بسيار متديّن بود. از وى كتاب بعض مثالب النواصب فى نقض بعض فضائح الروافض، كتاب البراهين فى إمامة أمير المؤمنين عليه السلام، كتاب السؤالات و الجوابات در هفت جلد، مفتاح التذكير و كتاب تنزيه عايشه باقى مانده است.^۱
اديبان، اثر وى را با توجّه به اين كه گوياى زبان و ادبياتِ قبل از يورش مغول بود و از سلاست و روانىِ بالايى برخوردار است، بسيار ارج مى‏نهند. كتاب نقض به خوبى‏نشان مى‏دهد كه عبد الجليل قزوينى، به روزگار خود اديبى سرآمد و بسياردان بود. به همين خاطر، كتاب وى از نگاه اديبان، يكى از غنائم ارزشمند است. مرحوم محدّث اُرموى در تعليقات خود بر كتاب فهرست منتجب الدين، در ذيل نام عبد الجليل، سخنان نويسندگان و علماى پيشين و تجليل‏هاى آنان را در باره وى آورده است كه خواندنى است.^۲
در كتاب عبد الجليل قزوينى، نكات تاريخى - جغرافيايى بسيار مهمّى وجود دارند كه كمتر مى‏توان در ديگر كتب تاريخى و يا جغرافيايى، آنها را به دست آورد. نكات تاريخى، جغرافيايى، و مردم‏شناختى كتاب نقض، موجب شده است تا دانشوران دانش‏هاى يادشده، در باره آن چنين

چون بخوانند، بدانند.^۱
با توجّه به اين كه در آن زمان، خلفاى فاطمى مصر به عنوان ملاحده شناخته مى‏شدند، اين كتاب در باره آنان است. از اتّهامى كه نويسنده بعض فضائح الروافض در مورد شهادت به رسالت معد به فاطميان نسبت مى‏دهد و از اين كه كتاب بعض فضائح الروافض، نخست در بين مردم قزوين مطرح و دست به دست مى‏شد و در مجالسشان خوانده مى‏شد و از طرف ديگر، نزديكى اين شهر به الموت، پايگاه متّحدان اصلى‏فاطميان در ايران، اين احتمال وجود دارد كه پرسش‏هاى مردم قزوين در باره خلافت معد بوده است و از آن جايى كه عبد الجليل قزوينى، به الحاد فاطميون هم باور داشت، مى‏توان به اجمال، محتواى كتاب ياد شده را گمانه‏زنى كرد.

و. نقض (بعض مثالب النواصب فى نقض «بعض فضائح الروافض»)

كتاب مورد بحث اين نوشته - كه وى آن را در ردّ كتابچه‏اى كه عليه شيعه نوشته شده بود، تدوين كرده - ، مهم‏ترين و مشهورترين اثر وى است. اين كتاب، تنها كتابى است كه از عبد الجليل باقى مانده است و يكى از مهم‏ترين كتاب‏ها در زمينه كلام شيعه است كه همواره مورد توجّه علما و متكلّمان شيعه بود.

4. موقعيت و جايگاه عبد الجليل در جامعه شيعى‏

عبد الجليل قزوينى، با توجّه به همين اثر برجاى مانده از وى، در بين دانشوران رشته‏هاى مختلف علمى، از جايگاه والايى برخوردار بود.