69
عبدالجليل رازي قزويني

بزرگوارند، اين تشنيع بر شيعت مى‏زد به طمع ناموس و بازارچه و دانگانه تا جماعتى از شيعت كه فرزندان را به تبرّك صحابه و اقتدا به امير المؤمنين على، بوبكر و عمر و عثمان نهاده بودند، رشوت برند و چون حال بدين انجاميد، شيعت اين حال رفع كردند بر خواجه على عالم، و فقيه بُلمعالى امامتى، شمس الاسلام حسكا، بوطالب بابويه، سيّد رئيس سيّد محمّد كيسكى، سيد امام ماندگيم رضى و ايشان گفتند: چون در اين اختيار بر شما تشنيع مى‏زنند، ترك اين تبرك كنى و اين اسامى كه سنّت است بر فرزندان منهيد تا كس را بر شما سخن نباشد تا به بركت گفت و فتواى پير دانشمند سنّى اين طريقت زايل شد و منقطع گشت و وزر و بال آن به گردن خواجه مفتى. و مصنّف انتقالى، چون اين احوال داند بايد كه برشيعت به ترك اختيار اين اسامى تشنيع نزند و تهمت ننهد تا مأخوذ و مأثوم نباشد.۱
اين گزارش گرچه مربوط به نام‏گذارى فرزندان است، با اين حال گوياى نكته‏هاى بسيار مهم از حوادث تاريخى و چگونگى بهره‏گيرى ناروا از باورهاى مردم براى دستيابى به ثروت توسّط شمارى از عالمانى دينى در گذشته است. شيعيان تا پيش از اين زمان، از نام خلفا و صحابه براى نام‏گذارى فرزندانشان بهره مى‏گرفتند و وجود نام خلفا در بين فرزندان ائمّه و ياران آنان، گواه محكمى بر وجود اين شيوه نام‏گذارى است و اين امر، خود كمك خوبى براى ايجاد وحدت بين

1.همان، ص ۴۰۴ -۴۰۵.


عبدالجليل رازي قزويني
68

نام نهيم، و شيعت، بوبكر و عمر و عثمان ننهند» دروغ محض است و بُهتان بى اصل كه بسيارى از شيعت، فرزندان را بوبكر و عمر و عثمان نام نهنده‏اند در بلاد عراق و خوراسان و بلكه از معروفان شيعت از راويان بودند كه نامشان يزيد و معاويه بوده است.۱
وى بعد از توضيح مناسبى كه در باره علل روانى گرايش افراد به نام‏گذارى فرزندان خود، در باره چرايىِ پرهيز از نام‏گذارى بعضى از شيعيان پاره‏اى از شهرهاى شيعه‏نشين فرزندان خود را به نام خلفا مى‏نويسد:
و امّا آنچه در رى و قم و قاشان و دگر مواضع نام بوبكر و عمر و عثمان بر فرزندان كمتر نهند، شبهتى نيست، و آن را سبب نزولى هست و آن عجب است كه مصنّف انتقالى را معلوم نيست با اين همه دعوى، و گر معلوم است مگر به عداوت امير المؤمنين باز مى‏پوشد. و آن چنان بود كه آن مفتى محتشم كه خواجه را بود در عهد سلطان ملك‏شاه و بركيارق - رحمة اللَّه عليهما - ... آن پير دانشمند سنّى متعصّب چنين فتوا كرد با تركان به تلبيس بر ايشان كه اين رافضيان از غايت بغض صحابه مى‏شوند و نام پسران را بوبكر و عمر و عثمان بر مى‏نهند و فرزندان را به نيّت ايشان كافر و ملحد و حرام‏زاده مى‏خوانند و نامشان مى‏برند و اشارت به فرزندان خود مى‏كنند و غرضشان صحابه

1.همان، ص ۴۰۲.

  • نام منبع :
    عبدالجليل رازي قزويني
تعداد بازدید : 75043
صفحه از 172
پرینت  ارسال به