13
فرهنگ‌ نامه مرثيه‌سرايي و عزاداري سيدالشهدا عليه السلام

ائمه اهل بيت عليهم السلام به جز تأكيدهاى مستقيم قولى به گونه‏هاى ديگرى نيز بر اهميت عزادارى و زنده نگه داشتن آن تأكيد داشته‏اند كه به مواردى اشاره مى‏گردد:

1. مرثيه‏سرايان سيد الشهدا پيش از واقعه كربلا

بر پايه روايات ، نخستين كسى كه قبل از واقعه كربلا براى سيد الشهدا مرثيه‏سرايى كرده خداوند متعال است كه آدم ابو البشر ، ابراهيم خليل و خاتم انبيا عليهم السلام را از مصايبى كه براى آن حضرت پيش خواهد آمد ، آگاه فرموده است ، و آنان بر اين مصيبت گريسته‏اند .۱
همچنين حضرت عيسى عليه السلام هنگام عبور از كربلا به مصيبت حسين عليه السلام اشاره كرده و همراه با حواريون خود بر مصايب آن حضرت گريسته است .۲
پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله و امير المؤمنين عليه السلام نيز بارها به حوادث خونبار كربلا اشاره كرده و همراه با فاطمه زهرا عليها السلام بر فرزند عزيز خود اشك ريخته‏اند .۳

1.كمال الدين : ص ۲۸۲ ح ۳۶ ، الخصال : ص ۵۸ ح ۷۹ ، عيون اخبار الرضا عليه السلام : ج ۱ ص ۲۰۹ ح ۱ ، الارشاد : ج ۲ ص ۱۳۰ ، كامل الزيارات : ص ۱۲۵ ح ۱۳۹ ، كشف الغمة : ج ۲ ص ۲۷۰ ، بحار الأنوار : ج ۴۴ ص ۲۴۵ ح ۴۴ .

2.كمال الدين : ص ۵۳۱ ح ۱ ، الأمالى ، صدوق : ص ۶۹۵ ح ۹۵۱ ، الخرائج والجرائح : ج ۳ ص ۱۱۴۳ ح ۵۵ ؛ الفتوح : ج ۲ ص ۵۵۳ .

3.الأمالى ، صدوق : ص ۱۹۷ ح ۲۰۸ ، المناقب ، كوفى : ج ۲ ص ۲۷۹ ح ۷۴۶ .


فرهنگ‌ نامه مرثيه‌سرايي و عزاداري سيدالشهدا عليه السلام
12

فِي المُصيبَةِ بِطولِ الحُزنِ وَالحَسرَةِ .1
خداوند شيعيان ما را رحمت كند -به خدا سوگند- آنان حقيقتاً مؤمنند. به خدا سوگند، آنان در اندوه و حسرتى مدام، در عزاى ما سهيمند.
و در روايت ديگرى از آن حضرت نقل شده :
اللّهمّ ... وَارحَم تِلكَ الأَعيُنَ الَّتي جَرَت دُموعُها رَحمَةً لَنا ، وَارحَم تِلكَ القُلوبَ الَّتي جَزِعَت وَاحتَرَقَت لَنا ، وَارحَمِ الصَّرخَةَ الَّتي كانَت لَنا .2
بار خدايا ... و بر آن چشم‏هايى كه از سر ترحم بر ما اشك‏هايشان روان شد، رحم كن، و بر آن دل‏هايى را كه بى تاب شدند و به حال ما سوختند، رحم نما، و بر شيون‏هايى كه براى ما بلند گرديدند، ترحم آور.

عزادارى براى سيد الشهدا يكى از بزرگ‏ترين مصاديق تعظيم شعائر الهى و نشانه تقواى دل‏ها است .3
تحقيقاً يكى از مهم‏ترين امتيازات جامعه شيعه ، برخوردارى از چشمه پر فيض نورانيت و معنويت عاشورا است . اين چشمه جوشان از نخستين روزى كه موضوع ذكر مصيبت سيد الشهدا و يارانش مطرح شد ، جريان يافت و تا امروز همچنان جارى است و پس از اين هم ادامه خواهد داشت .

1.ثواب الأعمال : ص ۲۵۷ ح ۳ .

2.الكافى : ج ۴ ص ۵۸۳ ح ۱۱ .

3.(وَ مَن يُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِن تَقْوَى الْقُلُوبِ ؛ و هر كس شعائر خدا را بزرگ دارد ، در حقيقت اين [حاكى‏] از پاكى دلهاست) (حج : آيه ۳۲) .

  • نام منبع :
    فرهنگ‌ نامه مرثيه‌سرايي و عزاداري سيدالشهدا عليه السلام
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1387
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 99797
صفحه از 133
پرینت  ارسال به