21
فرهنگ‌ نامه مرثيه‌سرايي و عزاداري سيدالشهدا عليه السلام

بنا بر اين هر چه فلسفه شهادت او باشد ، فلسفه عزادارى براى او نيز هست .

فلسفه شهادت امام حسين عليه السلام‏

اصلى‏ترين فلسفه قيام و شهادت سيد الشهدا عليه السلام مبارزه با جهل و از اين طريق زمينه‏سازى براى حاكميت ارزش‏هاى انسانى و اسلامى به رهبرى اهل بيت عليهم السلام است .
بر پايه آن چه بسيارى از منابع معتبر از امام صادق عليه السلام گزارش كرده‏اند ، ايشان در اين باره مى‏فرمايد :
...وبَذَلَ مُهجَتَهُ فيكَ لِيَستَنقِذَ عِبادَكَ مِنَ الجَهالَةِ وحَيرَةِ الضَّلالَةِ .1
و خونش را به خاطر تو بذل كرد تا بندگانت را از جهالت و سرگردانى گمراهى بيرون آورد .

همه آن چه در تبيين فلسفه قيام و شهادت امام حسين عليه السلام ذكر شده‏2 ، در فلسفه جهل‏زدايى خلاصه مى‏شود .
جهل زدايى نه تنها فلسفه قيام سيد الشهدا بلكه فلسفه بعثت خاتم الانبيا و نزول قرآن است :
(كِتَبٌ أَنزَلْنَهُ إِلَيْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُمَتِ إِلَى النُّورِ .3
[اين قرآن‏] كتابى است كه آن را به سوى تو فرو فرستاديم، تا مردم

1.تهذيب الأحكام : ج ۶ ص ۱۱۳ ح ۲۰۱ ، المزار الكبير : ص ۵۱۴ ح ۱۰ ، الأقبال : ج ۳ ص ۱۰۲ ، مصباح المتهجد : ص ۷۸۸ ، المصباح ، كفعمى : ص ۶۴۹ .

2.ر . ك : دانش‏نامه امام حسين عليه السلام : ج ۴ (تحليلى درباره اهداف قيام امام حسين عليه السلام) .

3.ابراهيم : آيه ۱ .


فرهنگ‌ نامه مرثيه‌سرايي و عزاداري سيدالشهدا عليه السلام
20

بى‏ترديد ، اظهار محبت نسبت به خاندان پيامبر از طريق سوگوارى براى سالار شهيدان همانطور كه اشاره شده پسنديده و تعظيم شعائر الهى است ، ليكن تأمل در رواياتى كه توصيه و تأكيد بر تداوم اقامه ماتم بر سيد الشهدا دارند ايجاب مى‏كند كه عزادارى براى ايشان ، فلسفه‏اى بسيار فراتر از اظهار محبت به اهل بيت عليهم السلام داشته باشد .
بلكه از نگاه سيد بن طاووس ، اگر امتثال امر كتاب و سنت نبود ، اظهار محبت نسبت به اهل بيت عليهم السلام ايجاب مى‏كرد كه به دليل منزلت والايى كه امام حسين عليه السلام و يارانش به واسطه شهادت بدان دست يافتند ، اظهار مسرّت و شادمانى كنيم ، متن سخن ايشان اين است :
اگر نبود كه پوشيدن لباس سوگ و مصيبت ، به خاطر از ميان رفتن نشانه‏هاى هدايت و تأسيس پايه‏هاى گمراهى ، و تأسف بر سعادتى كه از دست داديم و افسوس بر چنين شهادتى امتثال امر كتاب و سنت است ، ما در برابر آن نعمت بزرگ لباس شادى و خوشحالى مى‏پوشيديم . و چون در بى‏تابى و سوگوارى ، خشنودى صاحب روز معاد هست و نيكان در آن غرضى دارند ، ما لباس عزا پوشيديم و همواره اشك ريختيم و به چشم‏هايمان ، گفتيم : همواره بگرييد و به دل هايمان گفتيم : همانند زنان جوان مرده ماتم بگيريد .۱
بنا بر اين ، بايد ديد حكمتِ آن همه تأكيد بر عزادارى و گريه براى ابى عبد اللَّه عليه السلام چيست ؟

1.الملهوف : ص ۸۳ .

  • نام منبع :
    فرهنگ‌ نامه مرثيه‌سرايي و عزاداري سيدالشهدا عليه السلام
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1387
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 100055
صفحه از 133
پرینت  ارسال به