مأخذ خود ، وفيات الاعيان است ، حال آن كه ما چنين مطلبى را در وفيات الاعيان نيافتيم و اسماعيل پاشا خود در كتاب ديگرش ، ايضاح المكنون ، كتاب را بدون ذكر مؤلف آن معرفى كرده است .۱
كتابشناسان معاصر مانند سيد عبدالعزيز طباطبايى رحمه اللَّه عليه نيز بر اين اعتقادند كه اين كتاب را بر اسفرائنى بربستهاند ؛ زيرا اسلوب و سبك آن با كتابهاى تأليف شده در قرن چهارم ، يعنى سالهاى تدريس و تأليف اسفرائنى ، همسان نيست .۲ و نكته آخر آن كه مطالب كتاب ، بدون سند و مأخذ است و گاه چنان غير معتبر و دور از عقل است۳ كه تأليف آن را از سوى يك فقيه دانشمند، بعيد مىسازد واز اين رومحققان خبره در سيره و تاريخ امام حسين عليه السلام را به انكار آن سوق داده است .۴
3 . روضة الشهداء
كمال الدين حسين بن على واعظ كاشفى (م 910) مبتكر سبك قصهپردازى و پردازش پندگونه از وقايع تاريخى است . او كه سنى
1.ايضاح المكنون : ج ۲ ص ۶۸۵ .
2.ر . ك : أهل البيت فى المكتبة العربية : ص ۶۵۵ .
3.مانند آن كه اسب امام حسين عليه السلام به تنهائى ۲۶ سواره و ۹ اسب را كشت (ص ۵۱) و يا جنگ از روز سوم محرم شروع شد و امام در همان روز سوم هزار نفر را كشت (ص ۳۶) و امورى ديگر ، ر . ك : ص ۷ ، ۳۷ ، ۴۱ ، ۴۴ ، ۴۸ و...
4.مانند شهيد قاضى طباطبايى كه آن را در ضعف وجعل مانند مقتل منسوب به ابو مخنف و سراسر قصه مىخواند (تحقيق درباره اول اربعين حضرت سيد الشهدا عليه السلام) و نيز ميرزا محمّد ارباب در (أربعين حسينيه : ص ۲۷۲) و فضل على قزوينى در (الإمام حسين وأصحابه : ج ۱ ص ۱۵۰) .
