على بن جعفر عریضی

وفات :۲۲۰ قمری

على بن جعفر فرزند امام جعفر صادق عليه السلام و برادر كوچك امام موسى كاظم عليه السلام است، بنا بر اين، وى از علماى قرن دوم هجرى است. او در نوجوانى پدر خود را از دست داد و در حمايت برادر بزرگوار خود قرار گرفت و معارف اسلام ناب محمدى صلى اللّه عليه و آله و سلم را از سرچشمه زلال آن فرا گرفت.

نسبت‏

ايشان را على بن جعفر« عريضى» مى‏گويند.« عريض» نام محله‏اى در اطراف شهر مدينه است كه ايشان و فرزندانش در آنجا زندگى مى‏كرده‏اند و سادات عريضى از طريق وى به امام جعفر صادق عليه السلام منسوب مى‏شوند.

عقيده‏

على بن جعفر از ياران با وفاى امام موسى كاظم و امام رضا و امام جواد و امام هادى عليهم السلام مى‏باشد. وى پيوسته در خدمت امام موسى كاظم عليه السلام بود و در سفرهاى متعددى نيز در كنار ايشان بوده و علوم فراوانى را از آن حضرت فرا گرفته و محرم اسرار و حافظ اموال آن حضرت به شمار مى‏رفت.

در زمان امامت امام رضا عليه السلام همانند سدى آهنين در برابر« واقفيه» كه يك فرقه انحرافى بودند ايستاد و از امام رضا عليه السلام حمايت كرد.

در زمان امامت امام جواد عليه السلام در حالى كه پير مردى سالخورده بود به استقبال امام جواد مى‏رفت در حالى كه آن حضرت كودكى خرد سال بود و بعد از احترام فراوان كفشهاى آن حضرت را آماده مى‏نمود و وقتى مورد اعتراض واقع مى‏شد استناد به امامت و افضليت آن حضرت مى‏نمود.

جهاد و مبارزه‏

على بن جعفر در سال 203 هجرى همراه برادرش محمد بن جعفر عليه السلام در قيام‏«طالبيين» شركت كرد و جنگ سختى ميان آنان و« هارون بن مسيب»، حاكم عباسى در گرفت.

فرزندان‏

او داراى چهار پسر به نام‏هاى محمد، احمد، حسن و جعفر مى‏باشد كه‏«سادات عريضى» از نسل ايشانند.

سخنان علما

شيخ مفيد مى‏فرمايد:« على بن جعفر از راويان حديث است و سخنانش بسيار محكم و قابل اطمينان و شخصيتى با تقوا و صاحب فضل است. وى پيوسته ملازم و همراه برادرش امام موسى كاظم عليه السلام بود و روايات فراوانى را از آن حضرت روايت كرده است.» شيخ طوسى مى‏فرمايد:« او شخصى جليل القدر و مورد اطمينان است.» علامه حلى نيز مى‏فرمايد:« او شخصيتى مورد اطمينان است و كشى روايتى درباره او نقل كرده كه خود دليل بر عقيده درست و ادب او در برابر امام جواد عليه السلام مى‏باشد.»

اساتيد

على بن جعفر از محضر امام جعفر صادق، امام موسى كاظم و امام رضا عليهم السلام بهره برده و از ايشان روايت نقل مى‏كند.

علاوه بر آن، از حسين بن زيد شهيد، سفيان بن عيينه، محمد بن مسلم، عبد الملك بن قدامه، معتب و ابو سعيد مكى نيز روايت مى‏كند.

شاگردان‏

او شاگردان فراوانى داشته است كه اينك به برخى از آنها اشاره مى‏كنيم:

احمد بن محمد بن ابى نصر بزنطى، يونس بن عبد الرحمن، على ابن اسباط، عبد العظيم بن عبد الله حسنى، ايوب بن نوح، عمركى بن على و...

تأليفات‏

تنها كتابى كه از ايشان به دست ما رسيده، كتاب ارزشمند«مسائل على بن جعفر» است كه سؤالات ايشان و جواب‏هاى امام موسى كاظم عليه السلام در آن جمع‏آورى شده است.

وفات‏

على بن جعفر چهار امام را درك كرده و با توجه به شهادت امام جعفر صادق عليه السلام كه سال 148 هجرى است و امامت امام هادى عليه السلام كه 220 هجرى است او بايد بيش از 80 سال عمر كرده باشد.

بنابر نقلى پيكر شريف او را شهر قم دفن كردند و هم اكنون نيز داراى گنبد و بارگاه است و زيارتگاه دوستداران و عاشقان محمد و آل محمد صلوات الله عليهم اجمعين مى‏باشد.


 على بن جعفر عریضی