اعجاز و تحدّى قرآن از نظر آيتاللَّه ميرزا مهدى اصفهانى
اصغر غلامى۱
چكيده: اعجاز يعنى به عجز درآوردن و عاجز كردن. وجوه اعجاز و تحدّى قرآن از مباحثى است كه همواره مورد بحث متكلّمان بوده و آراء و نظرات گوناگونى در اين رابطه، مطرح شده است. با توجّه به نظريّات مختلف در باب وجه اعجاز قرآن از سوى عالمان و متكلّمان مسلمان، چون شيخ طبرسى، سيّد مرتضى، قطب راوندى، امينالاسلام طبرسى، علّامه مجلسى و آيت اللَّه خويى و... اقوال در وجه اعجاز قرآن به دو بخش 1. فصاحت و بلاغت (جنبههاى ادبى) و 2. محتوا (علوم و معارف) تقسيمبندى شده است. ميرزا مهدى اصفهانى مهمترين وجه اعجاز قرآن را علوم و معارف جديد الاهى و كلام اللَّه بودن آن مىداند. وى در رساله «إعجاز كلام اللَّه المجيد» با ذكر شواهدى، به تبيين مدّعاى خويش مىپردازد و معتقد است كه وجه اعجاز قرآن را در خود قرآن و كلام حاملان علوم آن بايد جستجو كرد. در اين پژوهش، با استناد به اين اثر، به بررسى ادلّه مرحوم ميرزاى اصفهانى در مورد وجه اعجاز قرآن، شامل: عموميّت و شمول اعجاز قرآن در همه اعصار، طعن كافران به علوم و معارف قرآن، كلام اللَّه بودن قرآن، احسن الحديث بودن قرآن
1.پژوهشگر، حوزه علميّه قم.