۶۱۴۷.بحار الأنوار عن اسحاق بن غالب :قال لي ابو عبد اللّه عليه السلام : يا إسحاقُ ، كَم تَرى أصحابَ هذهِ الآيةِ «إِنْ أُعْطُوا مِنها رَضُوا و إنْ لَم يُعْطَوْا مِنها إذا هُم يَسْخَطونَ»^۱ ؟ ثُمّ قالَ لي : هُم أكثَرُ مِن ثُلُثَيِ الناسِ ! ^۲

1246

صِفاتُ عَبيدِ الدُّنيا

۶۱۴۸.بحار الأنوار :في حديثِ المِعراجِ : أهلُ الدنيا مَن كَثُرَ أكلُهُ و ضِحكُهُ و نَومُهُ و غَضَبُهُ ، قليلُ الرِّضا ، لا يَعتَذِرُ إلى مَن أساءَ إلَيهِ ، و لا يَقبَلُ مَعذِرَةَ مَنِ اعتَذَرَ إلَيهِ ، كَسْلانُ عِندَ الطاعَةِ ، شُجاعٌ عِندَ المَعصيَةِ ، أمَلُهُ بعيدٌ ، و أجلُهُ قريبٌ ، لا يُحاسِبُ نفسَهُ ، قليلُ المَنفَعَةِ ، كثيرُ الكلامِ ، قليلُ الخَوفِ ، كثيرُ الفَرَحِ عِندَ الطَّعامِ .
و إنَّ أهلَ الدنيا لا يَشكُرُونَ عِندَ الرَّخاءِ ، و لا يَصبِرُونَ عِندَ البلاءِ ، كثيرُ الناسِ عِندَهُم قليلٌ ، يَحمَدُونَ أنفسَهُم بما لا يَفعَلونَ ، و يَدَّعونَ بما لَيس لَهُم ، و يَتَكَلَّمونَ بما يَتَمَنَّونَ ، و يَذكُرونَ مَساويَ الناسِ و يُخفُونَ حَسَناتِهِم .
قالَ : يا ربِّ ، هَل يكونُ سِوَى هذا العَيبِ في أهلِ الدنيا ؟ قالَ : يا أحمدُ ، إنَّ عَيبَ أهلِ الدنيا كثيرٌ ، فيهِمُ الجَهلُ و الحُمقُ ، لا يَتواضَعونَ لِمَن يَتَعَلَّمونَ مِنهُ ، و هُم عِندَ أنفُسِهِم عُقَلاءُ و عِندَ العارِفينَ حُمَقاءُ . ^۳

۶۱۴۷.بحار الأنوارـ به نقل از اسحاق بن غالب ـ: امام صادق عليه السلام به من فرمود : اى اسحاق! فكر مى كنى مصداق اين آيه چند نفرند : «اگر از دنيا چيزى به آنها داده شود خشنود مى شوند و اگر چيزى داده نشود در خشم مى آيند»؟ [اسحاق گويد: ]سپس حضرت خود به من فرمود : بيش از دو سوم مردم چنين اند .

1246

ويژگيهاى دنيا پرستان

۶۱۴۸.بحار الأنوار :در حديث معراج آمده است : دنيا خواهان، كسانى هستند كه پرخور و پر خنده و پر خواب و پر خشمند و كمتر خشنود . اگر به كسى بدى كنند، پوزش نمى طلبند و اگر كسى از آنان پوزش بخواهد ، معذرت او را نمى پذيرند ؛ در طاعت تنبلند و در معصيت بى باك ؛ با آن كه مرگشان نزديك است، آرزوهاى دور و دراز دارند ، از نفس خود حساب نمى كشند ، كم خيرند ، پر گويند ، كمتر [از خدا ]مى ترسند ، در موقع خوردن، بسيار شادمانند .
دنيا خواهان در هنگام برخوردارى، سپاسگزار نيستند و به گاه سختى، شكيبايى نمى ورزند ، زيادِ مردم در نظر آنان كم است ، خود را به آنچه نكرده اند تعريف و تمجيد مى كنند و مدّعى چيزى هستند كه ندارند ، از آرزوهاى خود سخن مى گويند ، از بديهاى مردم ياد مى كنند و خوبيهاى آنان را پوشيده مى دارند .
پيامبر عرض كرد : بار خدايا! آيا عيب ديگرى هم در دنيا پرستان هست؟ فرمود : اى احمد! دنيا پرستان عيبهاى زيادى دارند . آنان مردمانى نادان و احمقند ، در برابر معلّم خود فروتنى نمى كنند ، به نظر خودشان مردمانى خردمندند، اما نزد فرزانگان نا بخردانى بيش نيستند.

1245

النّاسُ عَبيدُ الدُّنيا

۶۱۴۳.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :مَن أحَبَّ الدِّينارَ و الدِّرهَمَ فهو عَبدُ الدنيا . ^۱

۶۱۴۴.عنه عليه السلام :أ لَستُم في مَساكِنِ مَن كانَ قَبلَكُم أطوَلَ أعماراً ، و أبقى آثاراً ، و أبعَدَ آمالاً ، و أعَدَّ عديداً ، و أكثَفَ (أكثَرَ) جُنوداً ؟! تَعَبَّـدُوا للدنيا أيَّ تَعبُّدٍ ، و آثَرُوها أيَّ إيثارٍ ، ثُمّ ظَعَنُوا عنها بغَيرِ زادٍ مُبلِّغٍ و لا ظَهرٍ قاطِعٍ . ^۲

۶۱۴۵.عنه عليه السلام :قد خَرقَتِ الشَّهَواتُ عقلَهُ ، و أماتَتِ الدنيا قَلبَهُ ، و وَلَهَتْ علَيها نَفسُهُ ، فهو عَبدٌ لها ، و لِمَن في يَدَيهِ شيءٌ مِنها ، حيثُما زالَتْ زالَ إلَيها ، و حيثُما أقبَلَتْ أقبَلَ علَيها . ^۳

۶۱۴۶.الإمامُ الحسينُ عليه السلام :إنَّ الناسَ عَبيدُ الدُّنيا و الدِّينُ لَعقٌ على ألسِنَتِهِم يَحوطُونَهُ ما دَرَّت مَعائشُهُم ، فإذا مُحِّصُوا بالبلاءِ قَلَّ الدَّيّانُونَ . ^۴

1245

مردم بنده دنيايند

۶۱۴۳.امام على عليه السلام :هر كه زر و سيم را دوست داشته باشد، او بنده دنياست .

۶۱۴۴.امام على عليه السلام :آيا شما در جاى پيشينيان خود نيستيد كه عمرهايشان از شما درازتر بود و آثارشان پاينده تر و آرزوهايشان بيشتر و شمارشان فراوانتر و سپاهشان انبوهتر؟ دنيا را پرستيدند ، آن هم چه پرستيدنى و آن را برگزيدند چه برگزيدنى! اما از اين دنيا بى هيچ توشه اى و بى هيچ مركبى كه آنها را به سر منزل مقصود رساند ، كوچيدند .

۶۱۴۵.امام على عليه السلام :خواهشهاى نفسانى، خِرد او را متلاشى مى كند و دنيا، دلش را مى ميراند و نفس او، شيفته دنيا مى گردد ، پس او بنده دنيا و بنده هر كسى مى شود كه چيزى از دنيا به دست دارد ، به هر طرف كه دنيا برود، او نيز به همان سو مى رود، و به هر سو كه دنيا رو كند او نيز به همان طرف رو مى كند .

۶۱۴۶.امام حسين عليه السلام :همانا مردمان بنده دنيايند و دين لقلقه زبان آنهاست و هر جا منافعشان [به وسيله دين ]بيشتر تأمين شود زبان مى چرخانند و چون به بلا آزموده شوند آنگاه دين داران اندكند.