۱۶۲۱۰.عنه عليه السلام :إنَّ للّهِِ تَعالى عُقوباتٍ بِالفَقرِ و مَثوباتٍ بِالفَقرِ ؛ و مِن عَلاماتِ الفَقرِ إذا كانَ مَثوبَةً : أن يَحسُنَ عَلَيهِ خُلُقُهُ ، و يُطيعَ بِهِ رَبَّهُ ، و لا يَشكُوَ حالَهُ ، و يَشكُرَ اللّهَ تَعالى عَلى فَقرِهِ . و مِن عَلاماتِهِ إذا كانَ عُقوبَةً : أن يَسوءَ عَلَيهِ خُلُقُهُ ، و يَعصِيَ رَبَّهُ بِتَركِ طاعَتِهِ ، و يُكثِرَ الشِّكايَةَ ، و يَتَسَخَّطَ القَضاءَ . ^۱

۱۶۲۱۱.تاريخ دمشق عن محمّد بن يزيد المبرّد :قيلَ لِلحَسَنِ بنِ عَلِيٍّ عليهما السلام : إنَّ أبا ذَرٍّ يَقولُ : الفَقرُ أحَبُّ إلَيَّ مِنَ الغِنى ، وَ السُّقمُ أحَبُّ إلَيَّ مِنَ الصِّحَّةِ !
فَقالَ : رَحِمَ اللّهُ أبا ذَرٍّ! أمّا أنَا فَأَقولُ : ^۲ فَمَنِ اتَّكَلَ عَلى حُسنِ اختِيارِ اللّهِ لَهُ ، لَم يَتَمَنَّ أنَّهُ في غَيرِ الحالَةِ الَّتِي اختارَ اللّهُ تَعالى لَهُ ، و هذا حَدُّ الوُقوفِ عَلَى الرِّضا بِما يُصرَفُ بِهِ القَضاءُ . ^۳

۱۶۲۱۰.امام على عليه السلام :هر آينه خداى ـ تعالى ـ را از رهگذر فقر ، كيفرها و پاداش هايى است ؛ از نشانه هاى فقرِ پاداشى چنين است: خُلق فقير نيكو گردد ؛ در عين فقر ، از پروردگارش فرمان بَرَد ؛ از حال خود شكوه نكند ؛ و خداى ـ تعالى ـ را بر فقر خويش سپاس گويد . و از نشانه هاى فقرِ كيفرى چنين است: خُلق فقير زشت گردد ؛ با فرمان نبردن از پروردگارش او را سركشى كند ؛ فراوان شكوه كند ؛ و از قضاى خداوند خشمناك باشد .

۱۶۲۱۱.تاريخ دمشق از محمّد بن يزيد مبرّد:به حسن بن على عليه السلام گفته شد: «ابوذر مى گويد: براى من فقر دوست داشتنى تر از توانگرى و بيمارى محبوب تر از تندرستى است » .
فرمود: «خداى ابوذر را رحمت كند ؛ امّا من مى گويم : «هر كس بر آن چه خداوند به نيكى برايش گُزيده ، توكّل كند ، ديگر آرزو ندارد كه در حالى جز آن چه خداى ـ تعالى ـ برايش پيش آورده ، به سر بَرَد ؛ و بدين سان مى توان خشنودى از پيشامدِ قضا را دريافت .

۱۶۲۰۲.عنه عليه السلام :رُبَّ فَقرٍ عادَ بِالغِنَى الباقي ، رُبَّ غِنىً أورَثَ الفَقرَ الباقِيَ . ^۱

۱۶۲۰۳.عنه عليه السلام :كَم مِن غَنِيٍّ يُستَغنى عَنهُ! كَم مِن فَقيرٍ يُفتَقَرُ إلَيهِ! ^۲

۱۶۲۰۴.عنه عليه السلام :الفَقرُ الفادِحُ أجمَلُ مِنَ الغِنَى الفاضِحِ . ^۳

۱۶۲۰۵.عنه عليه السلام :الفَقيرُ الرّاضي ناجٍ مِن حَبائِلِ إبليسَ ، وَ الغَنِيُّ واقِعٌ في حَبائِلِهِ . ^۴

۱۶۲۰۶.عنه عليه السلام :الصَّبرُ عَلَى الفَقرِ مَعَ العِزِّ أجمَلُ مِنَ الغِنى مَعَ الذُّلِّ . ^۵

۱۶۲۰۷.عنه عليه السلام :الحِرفَةُ مَعَ العِفَّةِ خَيرٌ مِنَ الغِنى مَعَ الفُجورِ . ^۶

۱۶۲۰۸.عنه عليه السلام :فاقَةُ الكَريمِ أحسَنُ مِن غَناءِ اللَّئيمِ . ^۷

۱۶۲۰۹.عنه عليه السلامـ لِجابِرِ بنِ عَبدِ اللّهِ الأَنصارِيِّ ـ: يا جابِرُ ، قِوامُ الدّينِ وَ الدُّنيا بِأَربَعَةٍ : عالِمٍ مُستَعمِلٍ عِلمَهُ ، و جاهِلٍ لا يَستَنكِفُ أن يَتَعَلَّمَ ، و جَوادٍ لا يَبخَلُ بِمَعروفِهِ ، و فَقيرٍ لا يَبيعُ آخِرَتَهُ بِدُنياهُ . . . و إذا بَخِلَ الغَنِيُّ بِمَعروفِهِ باعَ الفَقيرُ آخِرَتَهُ بِدُنياهُ . ^۸

۱۶۲۰۲.امام على عليه السلام :بَسا فقر كه به توانگرى جاودان انجامد و بسا توانگرى كه فقرِ هميشگى بر جاى نهد .

۱۶۲۰۳.امام على عليه السلام :چه بسا توانگر كه از او بى نيازى جُسته مى شود ؛ و چه بسا فقير كه به او نياز آورده مى شود .

۱۶۲۰۴.امام على عليه السلام :فقر ناگوار زيباتر از توانگرى رسواگر است .

۱۶۲۰۵.امام على عليه السلام :فقير خرسند از دام هاى ابليس مى رهد ؛ امّا توانگر در آن گرفتار مى شود .

۱۶۲۰۶.امام على عليه السلام :صبر ورزيدنِ شكوهمندانه بر فقر ، زيباتر از توانگرىِ خوار گونه است .

۱۶۲۰۷.امام على عليه السلام :پيشه ورىِ پاكدامنانه بهتر از توانگرىِ زشت كارانه است .

۱۶۲۰۸.امام على عليه السلام :تنگدستىِ انسان بزرگوار نيكوتر از توانگرىِ فرد خسيس و فرومايه .

۱۶۲۰۹.امام على عليه السلامـ خطاب به جابر بن عبد اللّه انصارى ـ: اى جابر! مايه استوارى دين و دنيا چهار است : عالمى كه به علم خويش عمل كند ؛ نادانى كه از آموختن سر باز نزند ؛ بخشنده اى كه در احسان بخل نورزد ؛ و فقيرى كه آخرتش را به دنيايش نفروشد . . . و هر گاه توانگر در احسان بخل ورزد ، فقير آخرتش را به دنيايش مى فروشد .