37
سيد محمد صادق طباطبايى سنگلجى
مهدى سليمانى آشتيانى
صاحب قصص العلماء ، از او چنين ياد كرده است:
آقا سيد محمّدصادق طباطبايى از سادات طباطبا... سلمان عصر و فريد دهر و از تلامذه صاحب فصول و از صاحبان علم فقه و اصول و سرآمد فحول، و در امر به معروف متصلّب، و مرافعاتِ او در نهايت استحكام و دقت و در طهران ساكن و او را به مؤلف كتاب محبّت بى اندازه، بلكه قاطبه علما از افاضات او بهره مند و از صاحبان نفوس قدسيّه است. ۱
نام او را برخى منابع محمّد صادق و برخى صادق آورده اند.
خاندانى شريف
سيد محمدصادق طباطبايى فرزند آقا سيد مهدى بن سيد على كبير بن سيد منصور بن سيد ابى المعالى است. سيد ابوالمعالى از اجلّه سادات و جدّ بسيارى از علما و دانشمندان از جمله سادات شهرستانى است. علامه هبة الدين شهرستانى «ذرى المعالى في انساب آل ابى المعالى» را در شرح حال او و اولادش نوشته است. ۲
مادر سيد محمد صادق دختر سيد محمّد مجاهد صاحب مناهل(م 1242ق) مى باشد و از آنجا كه صاحب مناهل خود داماد سيد مهدى بحرالعلوم (م 1212ق) است، سيد
محمد صادق طباطبايى نواده بحرالعلوم مى باشد. از سويى سيدعلى صاحب رياض(م 1231ق) پدر صاحب مناهل خواهرزاده و داماد استاد كل وحيد بهبهانى (م 1206ق) مى باشد كه در نتيجه طباطبايى از نوادگان وحيد بهبهانى نيز محسوب مى شود. لقب «طباطبايى» را از خاندان صاحب رياض يعنى اجداد مادرى خود گرفته است و از طرف پدر «حسينى» مى باشد. پدرش از كربلا به همدان مهاجرت كرد و سيد صادق در اين شهر در 1227ق متولد شد و بدين جهت همدانى است و از آنجا كه در محله سنگلج (پارك شهر كنونى) تهران ساكن بود سنگلجى نى هست. ۳ با اين تطويل نام و نسب كامل وى چنين است: «سيد محمد صادق حسينى طباطبايى همدانى سنگلجى».
او در چنين خانواده اى اصيل در همدان رشد كرد و مقدمات علوم را از محضر پدر دانشمند و ساير علماى آن شهر فراگرفت و پس از مدت كوتاهى براى ادامه تحصيل راهى عتبات عاليات شد.
