38

محمّد طاهر

محمّد طاهر ميرزا ^۱ ، فرزند اسكندر ميرزا ششمين فرزند نايب السلطنه عباس ميرزا است . وى روز جمعه ، 11 شوال 1250 در تبريز به دنيا آمد . ^۲ امير زاده اى فاضل و اديب بود . به اهتمام پدر به تحصيل علوم كمر بست و به علم ادب و مجارى كلام عرب ممتاز شد . سپس زبان فرانسه را نيك بياموخت . ^۳ و از علوم رياضى بهره كافى برد . پس از فراغ از تحصيل به مصر رفت و پنج سال در «جامع الازهر» به فرا گرفتن علوم دينى پرداخت .
محمّد طاهر ميرزا با ابوالحسن جلوه ، از دانشمندان و عرفاى ايران دوست و همنشين بود و نزد شاه عزت و احترام وافر و مخاطبت «حاجى عمواوغلى» داشت و بزرگان دربار را به صحبت و مجالست او ميلى بسيار بود . اما او نيز مانند پدر به آسوده بودن مايل تر و از خدمات دولتى گريزان بود و عمر خود را به مطالعه و تحرير و
ترجمه گذراند و سرانجام به سال 1316 ه ق به بيمارى سكته درگذشت و در ابن بابويه به خاك سپرده شد .
محمّد طاهر ميرزا اكثر رمانهاى الكساندر دوما ، پدر ماند ، سه تفنگدار ^۴ ، كنت دومونت كريستو ^۵ ، لارن مارگو ^۶ ، لويى چهاردهم و عصرش ^۷ ، لورد هوپ ^۸ و نيز ژيلبلاس تأليف لساژ ^۹ و كتاب هاى متعدد ديگر از فرانسه به فارسى ترجمه كرده و خود چند كتاب و يكى دو نمايشنامه نوشته است .

منابع

1 . اعيان الشيعة، سيد محسن امين، دارالتعارف، بيروت، 1406ق .
2 . اختران فروزان رى و تهران، محمد شريف رازى، مكتبة الزهراء عليهاالسلام، قم ، بى تا .
3 . تاريخ بيدارى ايرانيان، محمد ناظم الاسلام كرمانى، امير كبير، تهران، 1363ش.
4 . تاريخ مفصل همدان، احمد صابرى همدانى، انتشارات شاكر، قم، 1381ش.
5 . روضات الجنات، سيد محمد باقر خوانسارى، اسماعيليان، قم، 1391 ق.
6 . كرام البررة، آغابزرگ تهرانى، دارالمرتضى، مشهد، 1404ق .